اگزمای دست ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق افتد و پس از آن فرد عوارضی چون خشکی، قرمزی، التهاب و سوزش را تجربه خواهد کرد. برای آن دسته از افرادی که دارای پوستی حساس و مستعد حساسیت هستند، ریسک ابتلا به اگزما بیشتر خواهد بود، اما خوشبختانه با استفاده از درمان خانگی اگزمای دست میتوان تا حدود زیادی این مشکل پوستی را کنترل کرد.
درمان گیاهی اگزمای دست باید با شناخت کامل محصولات گیاهی موثر و به موقع انجام شده و احتمالا در کنار آن از پماد اگزمای دست نیز استفاده شود. به این ترتیب میتوان از ادامهدار شدن این مشکل پوستی جلوگیری کرده و به درمان و تسکین سریعتر آن کمک کرد. در ادامه این مطلب کافه نبض با ما همراه باشید تا هر آنچه که نیاز است تا درباره علائم و علل اگزمای دست و روش درمان آن بدانید را برای شما بگوییم.
به محض مشاهده علایم اگزما در دست به آن بی توجه نباشید و به سرعت نسبه درمان آن اقدام کنید.
دلایل بروز اگزمای دست
دلایل مختلفی برای بروز اگزمای دست وجود دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خشکی شدید پوست
- حساسیت به مواد غذایی از جمله تخم مرغ، بادام زمینی و سایر مغزها، گردو، سویا، گوجه فرنگی و سایر مواد خوراکی حساسیتزا
- محرکهای عصبی درونی و محیطی
- مواد شیمیایی و شویندههای تحریککننده پوست
- محرکهای آلرژیک محیطی چون گرده گلها، گرد و خاک، قارچ، آلرژی به پوستریزی حیوانات
- تغییرات هورمونی
- سرما یا گرمای زیاد هوا
- استفاده از آب سرد یا گرم بیش از حد
تشخیص اگزمای پوست دست
اگزمای پوست دست معمولا با علائمی چون پوسته پوسته شدن، قرمزی، تورم و سوزش تشخیص داده میشود. همین طور خارش زیاد، یکی از عوامل اگزمای پوست دست است. با پیشرفته شدن این بیماری پوستی، پوست دست و انگشتان ضخیم شده و ترکهای عمقی پیدا خواهد کرد. بیتوجهی به این علایم روند درمانی را سختتر کرده و توصیه میشود که پیش از وخیم شدن وضعیت، حتما درمان خانگی اگزمای دست را آغاز کرده یا در صورت عدم مشاهده بهبودی در زخمهای اگزما به پزشک مراجعه نمایید. و روتین مراقبت از پوست دست را به درستی انجام دهید.
روش های درمان خانگی اگزمای دست
روشهای درمان خانگی اگزمای دست شامل استفاده از روغنهای گیاهی، مرطوبکنندههای پوستی و سایر محصولات خانگی چون جوش شیرین، سرکه سیب و … است. با مشاهده نخستین علائم اگزما، لازم است که از طب سنتی استفاده کرده و حساسیت پوستی را پیش از آن که پیشروی بیشتری داشته باشد، درمان کنید. در زیر به موارد مهم و موثری از درمان خارش پوست و اگزمای انگشتان دست میپردازیم.
استفاده از انواع مرطوب کننده دست
استفاده از انواع مرطوبکننده پوست، جهت جلوگیری از ابتلا به اگزمای پوستی کمککننده و مفید خواهد بود و در صورتی که در ابتدای ابتلا به اگزما قرار داشته و هنوز آن قدرها پیشرفته نشده و التهاب اگزما قوی نشده باشد، میتوانید از مرطوبکنندهها برای کاهش عوارض اگزما کمک بگیرید.
انواع روغن گیاهی در طب سنتی
با توجه به این که برخی زخمها و التهابهای ناشی از اگزمای دست با استفاده از انواع روغن گیاهی در طب سنتی قابل درمان است و این روغنهای گیاهی در درمان اگزما و کاهش عوارض و علائم آن موثر هستند، شامل روغن نارگیل، روغن آفتابگردان، روغن جوجوبا، روغن گل مغربی و … هستند. که در ادامه بیشتر درباره آنها خواهیم گفت.
روغن نارگیل
روغن نارگیل دارای خاصیت مرطوبکنندگی قوی بوده و با استفاده از آن میتوان خشکی و التهاب پوست را تسکین داد. از این روی در صورتی که پوست دستهای شما خشک شده و اگزما با علائمی چون ضخیم شدن، خشن و قرمزی پوست همراه باشد، میتوانید با استفاده مکرر از روغن نارگیل این علائم را کاهش داده و رفته رفته روند بهبودی را مشاهده کنید.
در نظر داشته باشید که در موارد پیشرفته اگزما، احتمالا روغن نارگیل به تنهایی، منجر به درمان کامل نشده و نیاز به استفاده از پماد دارویی مخصوص اگزما داشته باشید.
روغن آفتابگردان
روغن آفتابگردان حاوی مقادیر زیادی ویتامین A بوده و برای درمان اگزما و کاهش خارش و خشکی ناشی از آن، بسیار عالی عمل میکند. شما میتوانید این روغن را به صورت مستقیم روی پوست خود زده و با کمی مالش ملایم به جذب آن کمک کنید. در صورتی که اگزما انگشتان دست را تجربه میکنید، روغن آفتابگردان را به خوبی لابهلای انگشتان زده و اجازه دهید تمام سطح پوست را پوشش دهد و به خوبی جذب شود.
روغن آفتابگردان این توان را دارد که برای مدت زمان قابل توجهی پوست دستها را مرطوب و چرب نگه داشته و از خشکی مضاعف و شدید شدن اگزما، جلوگیری کند.
روغن جوجوبا
روغن جوجوبا یکی از روغنهای معجزهگر در تامین رطوبت و نرمی پوست است. این روغن برای رفع ترکهای پوستی و همچنین التهابات و قرمزی اگزما مفید بوده و میتواند به درمان زخمهای ناشی از اگزما نیز کمک کند. از روغن جوجوبا برای التهابات پوستی و رفع زبری و ضخیم شدن پوست استفاده میشود و در محصولات متنوع پوستی نیز حضور این روغن را مشاهده خواهید کرد.
روغن گل مغربی
اسیدهای چرب امگا 6 و همین طور اسید گاما لینولنیک موجود در روغن گل مغربی که خود از گل پامچال استخراج میشود، در درمان اگزما موثر هستند. به ویژه در صورتی که خارشهای ناشی از اگزما به تازگی به وجود آمده باشند، تاثیرگذاری این روغن به مراتب بیشتر خواهد بود.
استفاده از سرکه سیب
یکی از محلولهایی که برای درمان اگزما، به ویژه اگزمای باکتریایی مناسب محسوب میشود، سرکه سیب است. سرکه سیب نه تنها به درمان اگزما کمک میکند، بلکه زمینه باکتری را نیز برطرف ساخته و باعث تمیز شدن محل التهاب خواهد شد. البته در نظر داشته باشید که اسیدی بودن سرکه، میتواند خود موجب آسیب رسیدن به پوست شده و مشکلاتی ایجاد کند.
از این روی باید در استفاده از سرکه سیب برای درمان خانگی اگزمای دست احتیاط به خرج داده و مدت زمان زیادی سرکه را روی دست نگه ندارید. در غیر این صورت ریسک آن وجود دارد که پوست و حتی بافت زیرین گوشتی آن، آسیب دیده و دچار خوردگی و بروز واکنش آلرژیک بیشتری شوند.
استفاده از لباس با جنس مناسب
یکی از عواملی که موجب ابتلای افراد به اگزما در بخشهای مختلف بدن میشود، لباسهای با جنس نامناسب و عمدتا نایلونی و زخمت هستند. برای جلوگیری از چنین چیزی، لازم است که حتما از لباس با جنس مناسب استفاده کرده و ترجیحا لباسهای نخی بر تن کنید. حتی لباسهای پشمی نیز با تحریک پوست، احتمال ابتلا به اگزما در افراد مستعد را افزایش میدهند.
توجه داشته باشید که مزمن شدن اگزما، درمان آن را به مراتب سختتر و طولانیتر خواهد کرد و این احتمال وجود دارد که دیگر با استفاده از روشهای خانگی، قادر به درمان اگزمای پوستی خود نباشید. پس توصیه میشود به محض مشاهده اولین علایم برای درمان سریع اگزمای پوستی اقدامات لازم را انجام دهید.
ماساژ و درمان اگزمای دست
ماساژ برای درمان اگزما راه حل مناسبی به نظر میرسد، البته باید این ماساژ به کمک یکی از روغنهای پیشنهاد شده باشد و به آرامی و با حرکات دورانی به شکلی که موجب آزردگی بیشتر ترکها نباشد، انجام پذیرد. با ماساژ مناسب دست و در جهت صحیح، میتوانید به جذب سریعتر روغنها به پوست کمک کنید و روند درمان خانگی اگزمای دست را بهبود بخشید.
ژل آلوئه ورا و درمان فوری اگزما
به خوبی میدانیم که ژل آلوئه ورا دارای خاصیت بسیار قوی در آبرسانی پوست و مرطوب نگه داشتن آن بوده و میتواند گزینهای عالی برای حفظ نرمی و رطوبت پوست باشد. از این جهت میتوان از ژل آلوئه ورا برای پیشگیری از اگزما، تسکین درد و خارش زخمها و درمان آن استفاده کرده و عوارض و علائم را به حداقل رساند. به علاوه ژل آلوئه ورا در ضدعفونی کردن محل اگزما و حذف باکتریها نیز نقش موثری ایفا میکند.
همان طور که در ابتدا نیز اشاره کردید، پس از ابتلا به اگزمای شدید، احتمال حضور باکتریها در محل ترک ها و زخمهای ناشی از آن وجود دارد و ژل آلوئه ورا انتخاب مناسبی برای کاهش این عوارض خواهد بود.
انتخاب شوینده مناسب پوست دست
شویندههای تند و تیز، خود یکی از عوامل اگزمای پوست دستها هستند و در صورتی که بتوانید در انتخاب شوینده مناسب دقت به خرج داده و این عامل حساسیتزا را حذف کنید، نتیجه به مراتب بهتری در نگهداری از پوست دستهای خود خواهید گرفت. انتخاب شوینده مناسب پوست دست حساس یکی از عواملی است که کمک میکند تا:
- پوست دستهای شما لطافت و نرمی خود را حفظ کند.
- زمینه ابتلا به خشکی پوست و ترک خوردن آن، کاهش یابد.
- ریسک ابتلا به بیماریهای پوستی از جمله اگزما، به حداقل برسد.
- از ایجاد چین و چروک در دست جلوگیری کرده و زیبایی و جوانی پوست دستهای شما حفظ شود.
پرهیز غذایی برای درمان اگزما دست
جالب است بدانید که پرهیز غذایی میتواند در کنترل و درمان اگزما نقش بسیار پررنگی داشته باشد.همان طور که اشاره کردیم برخی از مواد غذایی حساسیتزا در بروز اگزما به ویژه در افرادی که سابقه آلرژی دارند، موثر هستند. از جمله مواد غذایی که با حذف و کنترل مصرف آنها، می توان نسبت به جلوگیری و درمان اگزما اقدام موثری انجام داد، تخم مرغ، شیر گاو، آجیل و مغزها، محصولات دریایی، گندم، سویا و نوشیدنیهای رنگی و دارای نگهدارنده، چیپس و پفک، ادویهها، ترشی و مانند آنها هستند.
به علاوه برخی از افراد نیز نسبت به گوجه فرنگی و توت فرنگی، خرما و انجیر حساسیت داشته و با مصرف این موارد حساسیتهای پوستی، التهاب، کهیر، خارش و اگزما را تجربه میکنند. به این ترتیب با حذف این مواد غذایی از رژیم تغذیه روزانه، میتوان به درمان اگزما کمک کرده و علائم و عوارض آن را کاهش داد.
روشهای پیشگیری از ایجاد اگزما
اگر دارای پوست حساسی هستید و مستعد بروز اگزمای دست هستید، توصیه میشود تا حد امکان از بروز آن جلوگیری کنید. زیرا در صورت بروز اگزمای دست نیازمند زمان طولانی برای بهبود و درمان آن خواهید بود. شما میتوانید به کمک روشهای مختلفی از ایجاد اگزما دست جلوگیری کرده و یا حداقل عوارض آن را کاهش داد. این روشها شامل موارد زیر میشوند:
توجه به تغذیه و پرهیز از مواد غذایی آلرژیزا (دقت داشته باشید که ممکن است افراد به برخی از مواد غذایی حساسیت داشته و این مورد در خصوص برخی دیگر از افراد صدق نکند. از این روی لازم است که وضعیت بدنی خود در مقابل مواد غذایی آلرژیزای گوناگون را به خوبی بشناسید.)
- استفاده از محصولات شوینده دارای نرمکننده و حاوی درصد الکل پایین
- استفاده از روغنها و کرمهای مرطوبکننده
- استفاده از دستکش حین استفاده از مواد شوینده و ضدعفونیکننده
- استفاده از دستکش محافظ برای حضور در آب و هوای جغرافیایی سرد یا گرم بیش از حد
- نوشیدن آب کافی و حفظ رطوبت طبیعی بدن
سوالات رایج
آیا اگزما واگیردار است؟
خوشبختانه علی رغم عوارض شدید، اگزما به هیچ روی واگیردار نیست و نگرانی از این بابت وجود ندارد.
علائم اگزما نوزادان چیست؟
علائم اگزما در نوزادان بیشتر به شکل قرمزی، خارش، خشکی و دانه های ریز کوچک خود را نشان میدهد که معمولا روی گونه، پیشانی، بینی یا گردن نوزاد دیده میشوند.
اگزما پوست نوزادان چطور درمان میشود؟
برای درمان اگزما پوست نوزادان معمولا از پمادهایی چون کورتیکواستروئید استفاده میشود. اما به جز آن، پوشاندن لباسهای آزاد تمام نخی و استفاده از شویندههای حاوی نرمکننده و مرطوبکننده و در نهایت استفاده از لوسیونهای مرطوبکننده بدن کودک، توصیه شده است.