توسط : آیا تا به حال اسم بیماری سلیاک را شنیده‌اید؟ یا در اطرافتان بیماران مبتلا به سلیاک را دیده‌اید؟ آیا با علائم این بیماری آشنا هستید؟ بیماری سلیاک یک بیماری خود ایمنی جدی است که در افراد مستعد از نظر ژنتیکی رخ می‌دهد. در این بیماری گوارشی هضم گلوتن منجر به آسیب به روده کوچک می‌شود. بر اساس تحقیقات کافه نبض و پزشکان این حوزه تخمین زده می‌شود که این بیماری گوارشی از هر 100 نفر 1 نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. پس با ما همراه باشید تا با سلیاک و درمان کاربردی آن بیشتر آشنا شوید.
بیماری سلیاک چیست؟
همان‌طور که گفتیم سلیاک (Celiac) نوعی بیماری خود ایمنی با زمینه‌ی وراثتی است. مصرف گلوتن در افراد مبتلا به این بیماری گوارشی باعث آسیب به روده‌ی کوچک می‌شود. هنگامی که افراد مبتلا به بیماری سلیاک گلوتن می‌خورند (پروتئین موجود در گندم، چاودار و جو)، بدن آن‌ها نوعی پاسخ ایمنی می‌دهد. در حقیقت ورود گلوتن به سلول‌های پرزهای روده باعث بروز پاسخ ایمنی می‌شود و به دنبال ایجاد این واکنش التهابی، پرزهای روده تحلیل رفته و فعالیت آنزیم‌های روده کاهش می‌یابد. در نتیجه، بدن قادر به جذب مواد مغذی از غذاهایی که از روده کوچک آسیب‌دیده می‌گذرند نیست و به دنبال آن مشکلات بسیاری از جمله کم‌خونی و پوکی استخوان برای این بیماران به وجود می‌آید.
بیماری سلیاک خاموش چیست؟
متخصصان ما بر این باورند که در برخی از مبتلایان به این بیماری گوارشی، علائم اصلی مشکلات دستگاه گوارش از جمله اسهال، یبوست و درد شکم ایجاد می‌شود. اما سایر مبتلایان به سلیاک علائم عمده را متوجه نمی‌شوند. آن‌ها ممکن است علائم دیگری از بیماری سلیاک از جمله خستگی و مشکلات عصبی و… را داشته باشند، یا ممکن است به هیچ وجه علائمی نداشته باشند. در صورت ابتلا به بیماری سلیاک بدون علائم قابل توجه، وضعیت شما «بیماری سلیاک خاموش» یا «بیماری سلیاک بدون علامت» نامیده می‌شود. با وجود نداشتن علائم آشکار همچنان امکان آسیب به روده در این افراد وجود دارد. با توجه به نداشتن علائم شدید در این بیماران، بیماری سلیاک خاموش معمولاً از طریق تست‌های غربالگری تشخیص داده می‌شود. هنگامی که شخصی در خانواده شما مبتلا به سلیاک است، توصیه‌های پزشکی خواستار غربالگری همه نزدیکان است. این غربالگری می‌تواند مواردی از بیماری سلیاک بدون علامت را روشن کند.
بیماری سلیاک چگونه به وجود می‌آید و مبتلا می شویم؟
در پاسخ به این سؤال که آیا سلیاک بیماری وراثتی است یا خیر، به گفته پزشکان کافه نبض پاسخ مثبت است، سلیاک در واقع نوعی بیماری خود ایمنی وراثتی به شمار می‌آید. با این حال عوامل محیطی و بیماری‌های دیگر نیز در بروز و ابتلا به این بیماری نقش دارند. در ارتباط با نقش وراثتی این بیماری، تحقیقات نشان داده است که اگر یکی از اعضای خانواده شما به این بیماری مبتلا باشد، شانس ابتلا به این بیماری در شما 10 درصد افزایش پیدا می‌کند. تحقیقات تخصصی‌تر درباره بیماری سلیاک باعث شناسایی دو ژن HLA-DQ8 و ژن HLA-DQ2 شده است. درواقع افرادی که یک یا هردوی این ژن‌ها را داشته باشند، احتمال ابتلا و گسترش این بیماری در آن‌ها بیشتر خواهد بود.
در برخی از موارد نیز مشاهده شده است که ابتلا به دیگر بیماری‌های خود ایمنی می‌تواند سبب ابتلا به بیماری سلیاک در فرد شود. شایع‌ترین بیماری خود ایمنی در این مورد دیابت نوع 1 و تیروئید است. در بعضی افراد این بیماری به‌صورت خاموش وجود دارد و با برخی عوامل تأثیرگذار محیطی مثل استرس‌های شدید، آسیب و صدمات فیزیکی، عفونت بدن و عمل جراحی این بیماری نشانه‌های خود را بروز می‌دهد.
تفاوت سلیاک و حساسیت به گندم (گلوتن)
حساسیت به گلوتن غیرسلیاک یا عدم تحمل گلوتن عارضه‌ای است که اخیراً شناسایی شده است و محققان تازه شروع به مطالعه آن کرده‌اند. افراد مبتلا به حساسیت گلوتن دارای علائمی شبیه به بیماری سلیاک هستند و علائم آن‌ها به محض شروع رژیم بدون گلوتن بهبود می‌یابد.
برخلاف مبتلایان به سلیاک، افرادی که مشکل حساسیت به گلوتن دارند، مشکلی در جذب مواد غذایی ندارند و در آن‌ها روده کوچک دچار آسیب نمی‌شود. خون آن‌ها نیز فاقد آنتی‌بادی‌هایی است که در افراد مبتلا به بیماری سلیاک یافت می‌شود. به نظر نمی‌رسد که حساسیت به گلوتن زمینه‌ی وراثتی داشته باشد و تاکنون دانشمندان ارتباطی بین این عارضه و اختلالات خود ایمنی یا سرطان‌های روده نیافته‌اند.
افراد مبتلا به حساسیت به گلوتن بعد از خوردن غذاهای حاوی گلوتن دچار برخی علائم مشابه بیماران مبتلا به سلیاک یعنی دردهای شکمی، اسهال یا یبوست و نفخ شکم می‌شوند، همچنین برخی از آن‌ها ممکن است علائم دیگری مانند خستگی، سردرد و درد مفاصل را نیز تجربه کنند.
بیماری سلیاک و تفاوتش با درماتیت هرپتیفورمیس
بیماری درماتیت هرپتیفورمیس (Dermatitis herpetiformis) نوعی بیماری پوستی است که به لحاظ بالینی شبیه تب خال است ولی عامل آن ویروس تب خال نیست. عامل بیماری این افراد حساسیت به مصرف گلوتن است. با این حال در بیشتر این افراد نتیجه آزمایش خون برای بیماری سلیاک منفی بوده و هیچ مشکل گوارشی ندارند. به مانند افردا مبتلا به سلیاک این بیماران نیز با رژیم بدون گلوتن می‌توانند این بیماری پوستی را کنترل کنند. اولین نشانه های بروز این بیماری در فرد درسنین میان سالی و بین 30 تا 40 سالگی رخ می‌دهد. تشخیص این بیماری هم از طریق نمونه برداری از پوشت و هم آزمایش خون امکان پذیر است. این بیماران به طور معمول در ابتدای اجرای رژیم فاقد گلوتن از پزشک خود داروهايي نظير داپسون را براي برطرف شدن سريع تر خارش دریافت می‌کنند.
علائم ظاهری و نشانه‌های بیماری سلیاک
بیماری سلیاک چه علائمی دارد؟ درواقع این بیماری می‌تواند در افراد مختلف علائم متفاوتی را ایجاد کند اما به طور معمول علائم و نشانه های سلیاک زیر در اکثر افراد بروز می‌کند:
- اسهال و یبوست
- نفخ شدید
- استفراغ
- کاهش یا افزایش وزن
- کم‌خونی فقر آهن
- بی‌حسی اندام‌ها
- کاهش کیفیت خواب
- خستگی
- احساس سردرگمی
- شکستگی استخوان
- نقص مینای دندان در دندانه‌ای دائمی
- کج‌خلقی و مشکلات رفتاری
- تأخیر در رشد و بلوغ
علائم سلیاک در نوزادان و کودکان
سلیاک در کودکان معمولاً تا قبل از ۱۰ سالگی تشخیص داده نمی‌شود اما در موارد نادری ممکن است حتی از شش ماهگی نوزاد یعنی تقریباً زمانی که غذای کمکی حاوی گلوتن وارد رژیم غذایی کودک می‌شود علائم بیماری بروز کند. علائم سلیاک در کودکان ممکن است به اشکال متفاوتی بروز کند و یا حتی در بعضی کودکان اصلاً بروز نکند، اما به طورکلی ویژگی‌های زیر را می‌توان به عنوان علائم بروز سلیاک در کودکان در نظر گرفت:
- دردهای شکمی
- یبوست
- اسهال مزمن
- نفخ شکم
- مدفوع چرب یا خیلی بدبو
- گاز روده
- تحریک‌پذیری
- استفراغ
- کاهش وزن یا وزن‌گیری ضعیف
- تأخیر در رشد
علائم سلیاک در بزرگسالان
سلیاک در بزرگسالان می‌تواند با علائمی از قبیل اسهال و یبوست، نفخ شدید، استفراغ، کاهش یا افزایش وزن، کم‌خونی فقر آهن، کمبود ویتامین‌ها، بی‌حسی اندام‌ها، کاهش کیفیت خواب، خستگی، احساس سردرگمی و مشکلات تمرکز و از دست دادن حافظه کوتاه‌مدت، شکستگی استخوان، نقص مینای دندان در دندانه‌ای دائمی، کج‌خلقی و مشکلات رفتاری بروز کند. بیشتر این علائم با علائم سلیاک در زنان باردار نیز مشابه است. در بخش درمان این مقاله اطلاعات بیشتری درباره ارتباط این بیماری گوارشی و زنان باردار می‌توانید بدست آورید.
تشخیص قطعی بیماری سلیاک
در صورتی که همه یا تعدادی از این علائم را دارید به پزشک مراجعه کنید، در ابتدا پزشک یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد، در مورد علائم و سابقه پزشکی خانواده از شما سؤال می‌کند و ممکن است چند آزمایش خون را درخواست کند. به طورکلی برای تشخیص قطعی بیماری سلیاک چند راه وجود دارد که پزشک متخصص بنا به صلاحدید خود یک یا همه‌ی آن‌ها را تجویز می‌کند.
تشخيص با آزمایش خون
معمولاً پزشکان برای تشخیص قطعی بیماری سلیاک از تست‌های زیر استفاده می‌کنند:
- آزمایش سرولوژی: این تست به دنبال یافتن آنتی‌بادی در خون شما است. افزایش سطح پروتئین‌های خاص آنتی‌بادی نشان‌دهنده واکنش ایمنی به گلوتن است.
- آزمایش ژنتیکی: آنتی‌ژن‌های لکوسیت انسانی (HLA-DQ2 و HLA-DQ8) می‌تواند برای رد بیماری سلیاک استفاده شود.
- آندوسکوپی: اگر نتایج آزمایش‌ها بالا نشان‌دهنده بیماری سلیاک باشد، پزشک شما به احتمال زیاد انجام آندوسکوپی برای بررسی وجود آسیب در دیواره‌ی روده را در دستور کار قرار خواهد داد.
آیا بیماری سلیاک قابل درمان است؟
همان‌طور که ذکر کردیم سلیاک نوعی بیماری خود ایمنی مزمن است که متأسفانه تاکنون محققان درمانی برای آن را نیافته‌اند. بااین‌حال با استفاده از رژیم فاقد گلوتن بیماران مبتلا به سلیاک می‌توانند به تدریج علائم ناشی از این بیماری را کاهش دهند. درواقع درمان هر دو بیماری سلیاک و حساسیت به گلوتن وابسته به پایبندی بیمار به یک رژیم فاقد گلوتن است. به طور دقیق‌تر، در غذا و نوشیدنی این افراد باید مقدار گلوتن کمتر از ۲۰ قسمت در میلیون (20 ppm) باشد. به همین دلیل است که باید از رژیم بدون گلوتن استفاده کنند.
آیا بیماری سلیاک باعث سرطان و سقط جنین می‌شود؟
بیماری سلیاک و سرطان:
در پاسخ به این سوال که آیا سلیاک باعث سرطان می شود یا خیر؟ باید گفت سلیاک به طورکلی جزوه بیماری‌های ایجاد کننده سرطان به حساب نمی‌آید. با این حال محققان اطلاعات مختلفی درباره اثر این بیماری روی برخی از سرطان‌ها به دست آورده‌اند. برای مثال احتمال ابتلا به سرطان روده و سرطان سیستم لنفاوی که در ارتباط با سیستم ایمنی بدن است در بیماران مبتلا به سلیاک بیشتر گزارش شده است. به همین دلیل پزشکان انجام آزمایش‌ها و معاینات دوره‌ای را بین افراد توصیه می‌کنند. از سوی دیگر تحقیقات در زمینه ارتباط بیماری سلیاک و سرطان‌ها نشان داده که ابتلا به سرطان ریه و سرطان پستان در بیماران مبتلا به سلیاک به دلایل نامعلومی کمتر از افراد سالم است.
به طورکلی اما شانس ابتلا به سرطان روده در افراد مبتلا به بیماری سلیاک تقریباً دو برابر افراد سالم است. در هر صورت بنا به توصیه پزشکان به‌طورکلی همه افراد جامعه می‌بایست در صورت مشاهده علائم سرطان روده مثل وجود خون در مدفوع و کاهش وزن غیرطبیعی مداوم در یک ماه را جدی گرفته و با مشورت پزشک آزمایش‌ها لازم را انجام دهند.
بیماری سلیاک و بارداری:
متأسفانه در بیشتر مواقع زنان باردار مبتلا به سلیاک قبل از بارداری متوجه بیماری خود نیستند. ازاین رو احتمال سقط جنین در آن‌ها ۲ تا ۴ برابر افراد سالم گزارش شده است. به طور کلی بیماری سلیاک به دو صورت بارداری را تحت تأثیر قرار می‌دهد:
- با توجه به ماهیت بیماری سلیاک و آسیبی که به پرزهای روده کوچک وارد می‌کند، جذب مواد مغذی، بعضی ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن به شدت کاهش می‌یابد. این موضوع سبب نرسیدن مواد مغذی به جنین می‌شود که درنتیجه آن احتمال سقط جنین، عقب‌ماندگی در رشد داخل رحمی و تولد زودهنگام نوزاد با وزن کم را به دنبال خواهد داشت.
- اختلال در سیستم ایمنی به واسطه بیماری سلیاک در برخی موارد سبب تخریب جفت در زنان باردار می‌شود. ازاین رو احتمال سقط جنین در افراد مبتلا به بیماری حدود ۴۰ درصد بیشتر از افراد سالم است.
با وجود موارد ذکرشده در بالا مطالعات اخیر نشان داده که در بیشتر از 95 درصد افرادی که بیماری سلیاک در آن‌ها قبل از بارداری شناخته شده است و تحت کنترل پزشک هستند، در میزان مشکلات و خطرات بارداری در آن‌ها تفاوتی با افراد سالم مشاهده نمی‌شود. بنابراین بیشتر مشکلات بارداری مرتبط با بیماری سلیاک در زنان تشخیص داده نشده اتفاق می‌افتد. ازاین رو افراد مبتلا به بیماری سلیاک، در صورت رعایت رژیم غذایی بدون گلوتن برای بیش از یک سال و تحت نظر پزشک خود مانعی برای باردار نخواهند داشت.
روش‌های درمان و کنترل سلیاک
مطالعات و تحقیقات صورت گرفته جهت کنترل و درمان سلیاک نیز بیشتر حول مبارزه با حساسیت به گلوتن و یا تسهیل در اجرای رژیم بدون گلوتن در بیماران مبتلا به آن صورت می‌گیرد. در این راستا پژوهش‌های مختلفی در حال انجام است. برای مثال دسته‌ای از محققان به دنبال شناسایی مارکر های زیستی جدید این بیماری هستند تا به کمک آن‌ها بتوانند به تشخیص زودهنگام و کنترل بیماری کمک کنند. دسته‌ای دیگر از تحقیقات به ساخت قرص‌ها و داروهای مبتنی بر هضم آنزیمی گلوتن قبل از رسیدن به روده کوچک فرد و یا اتصال به گلوتن برای خنثی کردن اثر آن مربوط می‌شود. با این حال تاکنون درمان قطعی و صد در صدی برای این بیماری گوارشی گزارش داده نشده است.
درمان قطعی بیماری سلیاک
همان طور که گفتیم تا کنون درمان کامل بیماری سلیاک کشف نشده است و به اعتقاد اکثر پزشکان تنها می‌توان رژیم بدون گلوتن را به‌نوعی به عنوان تنها گزینه درمان قطعی بیماری سلیاک دانست. چرا که با اینکه در برخی موارد برخی افراد مبتلا به این بیماری گوارشی حتی با داشتن رژیم غذایی بدون گلوتن نیز علایم بیماری را حفظ می‌کنند ولی در بیش از 85 درصد موارد این نوع رژیم غذایی می‌تواند به طور کامل علائم ناشی از بیماری سلیاک را از بین ببرد.
درمان دارویی و جراحی
با اینکه در برخی موارد می‌توان بسته به‌شدت بیماری، بیماران مبتلا به سرطان روده کوچک را با جراحی درمان کرد اما درباره بیماری سلیاک این روش کارساز نیست. علت این است که در طول این بیماری و در فرد تشخیص داده نشده، بخش‌های مختلفی از روده کوچک فرد مخصوصاً در نواحی ابتدایی آن دچار آسیب شده و توانایی جذب مواد مغذی توسط بدن کاهش یافته است.
اما درمان های دارویی در چند سال اخیر پیشرفت‌های مختلفی داشته‌اند. برای مثال تحقیقات درباره قرص‌های حاوی آنزیم AN-PEP نشان داده که با مصرف این قرص‌ها. گلوتن موجود در معده تحت تأثیر این آنزیم فعالیت خود را از دست داده و موجب کاهش علائم بیماری شده است. داروهای جدید در دست تحقیق مبتنی بر آنتی‌بادی‌های علیه مولکول‌های گلوتن هستند که حساسیت به این ترکیب را در سیستم گوارش فرد از بین می‌برند. بعد از اینکه بیماران رژیم بدون گلوتن را در برنامه غذایی خود می‌گنجانند، روده‌ی کوچک شروع به ترمیم خود می‌کند اما در برخی موارد نادر علائم همچنان باقی می‌مانند. در این موارد پزشک متخصص به بیمار داروهای مبتنی بر سرکوب سیستم ایمنی مثل استروئیدها را تجویز می‌کند تا بدن فرد فرصت ترمیم خود را پیدا کند و بهبود نسبی به دست آید.
درمان سلیاک با طب سنتی
محوریت اصلی درمان با طب سنتی بیماری سلیاک استفاده از برخی ترکیبات طبیعی در کنار رژیم بدون گلوتن است. برای مثال توصیه شده که نان را به طور کامل از برنامه غذایی خود حذف کنید و به جای آن از برنج استفاده کنید. اگر اصرار به مصرف نان دارید می‌بایست از خوردن نان‌های حاوی آرد گندم و جو (که تقریباً تمامی انواع نان‌های سنتی شامل لواش، سنگک و بربری را شامل می‌شود) بپرهیزید. به جای آن می‌توانید به کمک آرد ذرت، آرد برنج و دیگر ترکیبات در خانه نان درست کنید. روغن ماهی یکی دیگر از ترکیباتی است که در طب سنتی برای درمان بیماری سلیاک استفاده می‌شود. دم‌نوش گیاهانی مثل ختم ذهبی، دم‌اسبی، گلدن سیل، بابونه و زنجبیل به‌صورت مصرف روزانه در سه نوبت نیز در طب سنتی تجویز می‌شوند.
بیماران سلیاکی چه بخورند و چه نخورند
بیماران سلیاکی چه چیزهایی نباید بخورند؟
اگر از افراد مبتلا به این بیماری گوارشی هستید و یا در میان آشنایانتان کسی را می‌شناسید که به این بیماری دچار است به مواردی که در زیر ذکر می‌شود را به‌دقت توجه کنید. به هنگام تهیه مواد غذایی مختلف به برچسب «بدون گلوتن» توجه کنید. علاوه بر این منابعی دیگری نیز وجود دارند که گلوتن می‌تواند در آن‌ها به صورت مخفی وجود داشته باشد.
بیماران سلیاکی چه نخورند:
- نوشیدنی‌های حاوی گندم مثل آب جو و دلسترهایی از این طعم
- انواع نان از قبیل سنگک، لواش، بربری، تافتون و کلیه انواع دیگر نان که از آرد گندم در آن استفاده می‌شود
- انواع دسرها مثل کیک، کوکی و شیرینی که در ترکیبات آن از آرد گندم استفاده شده
- انواع ماکارونی و پاستا
- انواع سوسیس، کالباس و کوکتل فرآوری شده از گوشت
- انواع سس‌ها
مواردی که ممکن است گلوتن در آن به صورت پنهان وجود داشته باشد و لازم است قبل از مصرف با پزشک خود آن را در میان بگذارید شامل:
- برخی داروها، مکمل‌ها و ویتامین‌ها
- برخی لوازم‌آرایشی مثل رژ لب که می‌تواند وارد گوارش فرد شود
- برخی از ترکیبات که در ظاهر فاقد گلوتن هستند اما در برخی رستوران‌های توسط مواد حاوی گلوتن طبخ می‌شوند، مانند تخم مرغ و گوشت طبخ شده
- برخی از دهان‌شویه‌ها و خمیر دندان‌ها
بیماران سلیاکی چه بخورند؟
همان‌طور که مشاهده کردید مواد غذایی مختلفی وجود دارد که در آن از گلوتن استفاده شده است. با این حال مواد غذایی بسیاری وجود دارند که این بیماران می‌توانند آن را جایگزین مواد غذایی ذکرشده در بالا بکنند. این موارد شامل:
- اکثر حبوبات از قبیل لوبیا و عدس
- انواع آجیل از قبیل بادام، پسته، فندق و…
- تخم مرغ، گوشت قرمز و ماهی تازه
- انواع محصولات لبنی از قبیل شیر، ماست و دوغ که روی آن برچسب فاقد گلوتن ذکرشده است.
- ذرت، برنج، ارزن، تخم کتان، سویا و آرد سیب زمینی
منابع لازم بیماران مبتلا به سلیاک برای جبران کمبود مواد مغذی مورد نیاز خود
با توجه به وضعیت و شکل بیماری سلیاک، لازم است که فرد، تحت نظر پزشک خود برخی از غذاهای حاوی مواد مغذی و ویتامین‌ها را بیشتر مصرف کند این ترکیبات شامل:
- آهن: با مصرف سبزی‌هایی مثل اسفناج، حبوباتی مثل لوبیا سفید، عدس، نخود و گوشت قرمز تازه می‌توانید تا حد زیادی کمبود این ماده معدنی را جبران کنید.
- کلسیم، ویتامین D: انواع ماهی مثل ساردین و سالمون سرشار از این ویتامین است. نور خورشید منبع اصلی این ویتامین است و علاوه بر آن انواع لبنیات غنی شده با این ویتامین نیز در محصولات شرکتی وجود دارد که قابل استفاده هستند.
- ویتامین‌های گروهB: ویتامین‌های این گروه را می‌توانید از طریق دانه آفتابگردان، لوبیا، عدسی، قارچ، مرغ و بروکلی به دست آورید.
- مس و روی (Zinc): انواع گوشت قرمز و سفید به همراه بادام هندی از منابع غنی از روی هستند.
از طرفی ممکن است این ترکیبات را پزشک متخصص به‌صورت مکمل یا داروها مختلف به بیمار مبتلا به سلیاک تجویز کند.
راه‌های پیشگیری از ابتلا به بیماری سلیاک
متأسفانه تاکنون راه حلی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری سلیاک شناخته نشده است. بهترین حالت برای این افراد تشخیص زود هنگام بیماری است. تشخیص اصلی این بیماری گوارشی با آزمایش خون و مبتنی بر واکنش آنتی‌بادی و آنتی‌ژن است و تشخیص نهایی آن توسط نمونه‌برداری از ناحیه درگیر در فرد و تائید متخصص پاتولوژیست صورت می‌گیرد.
پیشگیری در کودکان
همان‌طور که ذکر کردیم پیشگیری از این بیماری گوارشی بیشتر به تشخیص زود هنگام بیماری و شروع رژیم بدون گلوتن برمی‌گردد. بنابراین در صورت مشاهده علائم زیر در کودک خود بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- نفخ شکم به همراه درد
- اسهال مزمن
- استفراغ
- یبوست مزمن
- کوتاهی قد و کاهش وزن غیرطبیعی
- خستگی
- مشکلات عاطفی و رفتارید
- تأخیر در رشد و بلوغ
- اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی (ADHD)
پیشگیری در بزرگسالان و زنان باردار
با مشاهده علائم زیر در خود بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- کم‌خونی ناگهانی
- خستگی مفرد
- دردهای استخوانی و مفصلی مثل آرتریت و پوکی استخوان
- اختلالات کبدی و صفراوی
- میگرن و تشنج
- درماتیت هرپتیفورمیس
سوالات متداول در رابطه با بیماری سلیاک
چه عواملی باعث بیماری سلیاک می‌شود؟
درواقع هنوز علت اصلی این که بیماری سلیاک چگونه به وجود می آید مشخص نشده است با این حال این بیماری در دسته بیماری‌های ژنتیکی و مادرزادی خود ایمن قرار می‌گیرد که در آن فرد نشانه‌های بیماری را به واسطه عدم تحمل به گلوتن بروز می‌دهند.
در برخی موارد ولی بیماری سلیاک به‌واسطه شرایط غیر ژنتیکی از قبیل جراحی، عفونت‌های ویروسی سیستم گوارشی یا استرس‌های شدید به وجود می‌آید.
آیا بیماری سلیاک واگیردار است؟
خیر بیماری سلیاک واگیردار نیست. همان‌طور که ذکر شد این بیماری نوعی بیماری خود ایمنی ژنتیکی است که در برخی موارد تحت تاثیر عوامل محیطی مثل خوردن غلات حاوی گندم می‌تواند فعال شود.
سخن پایانی:
در این مطلب تلاش کردیم به سوالات رایجی مثل بیماری سلیاک چیست؟ علائم آن چیست و چگونه به آن مبتلا می‌شویم؟ بیماران مبتلا به سلیاک چه چیزهایی نمی‌توانند بخورند و غذاهای مجاز قابل مصرف برای آنان کدامند؟ و… پاسخ دهیم. نظر شما درباره این بیماری چیست؟ اگر تجربه مواجهه با آن را دارید، در بخش نظرات منتظر شما هستیم.
منبع: celiac
بسیار عالی
سپاس از سایت خوبتون