روز جهانی بستنی؛ خوراکی لذیذ کودکان و بزرگسالان

روز جهانی بستنی سبب شد تا در این مطلب به این خوراکی لذیذ همه افراد از بزرگسالان تا کودکان بپردازیم. وقتی از بزرگسالان و کودکان درباره خوراکی‌های محبوب‌شان سؤال کنید، احتمالاً بستنی به‌ عنوان تنها وجه اشتراک بین پاسخ‌های آن‌ها به چشم خواهد آمد. انواع بستنی به‌ عنوان یک خوراکی محبوب در سراسر دنیا شناخته می‌شوند که سال‌ها است نه‌ تنها از این محبوبیت کاسته نشده، بلکه با افزودن مدل‌های جدیدی از بستنی‌ها، میزان محبوبیت این خوراکی خوشمزه بین گروه‌های سنی مختلف به‌ مراتب افزایش پیدا کرده است. به بهانه روز جهانی بستنی قصد داریم تا نگاهی به فواید بستنی بیندازیم. تا انتهای این مطلب کافه نبض با ما همراه باشید تا درباره فواید بستنی بیشتر بدانید.

تاریخچه بستنی

ماه ژوئیه یا جولای را در هر سال به‌عنوان ماه جهانی بستنی نام‌گذاری کرده‌اند و دراین‌بین تاریخ روز جهانی بستنی، روز 19 ژوئیه است. این روز در سال 1400 با 28 تیرماه مصادف شده است. شاید باورکردنی نباشد اما واقعیت این است قدمت این خوراکی خوشمزه به درازای تاریخ است و ردپای نخستین بستنی‌ها در 62 سال قبل از میلاد مسیحی پیدا شده است. در آن زمان بستنی به‌صورت ترکیبی از برف، یخ، پوره میوه و عسل در دربار نرون پادشاه امپراطوری رم سرو می‌شد و از قضا جزء خوراکی‌های محبوب پادشاه نیز بود.

البته عده‌ای به‌تازگی اسنادی را پیدا کرده‌اند که نشان می‌دهد بستنی برای نخستین‌بار در چهارصد سال قبل از میلاد مسیح در زمان اسکندر مقدونی ابداع شده است. درهرحال هرکدام از این دو روایت تاریخی صحیح باشد، چندان فرقی به حال ما نمی‌کند. آنچه واضح و مبرهن است، این نکته است که بستنی تاریخی بسیار کهن دارد و قرن‌ها است که انسان‌ها از فواید بستنی در دنیا لذت می‌برند.

زمان ورود بستنی به ایران

از زمان ابداع بستنی به بعد، این خوراکی خوشمزه فرازوفرود زیادی را تجربه کرده است. در قرن 17 میلادی، انگلیسی‌ها به‌ صورت رسمی بستنی را به‌ عنوان دسر در وعده‌های غذایی خود سرو کردند. در واقع انگلیسی‌ها نقش زیادی در گسترش انواع بستنی در سراسر جهان ایفا کردند؛ چرا که بسیاری از سیاسیون دنیا در سفر به انگلیس برای نخستین‌ بار این خوشمزه را تجربه می‌کردند. به‌ این‌ ترتیب مشتاق می‌شدند که بستنی را در کشور خود نیز تولید کنند.

ناصرالدین شاه که به‌ نوعی مارکوپولو پادشاهان قاجار بود، برای نخستین‌ بار در سفر به فرانسه بستنی پلمبیر را امتحان کرد. ناصرالدین شاه به‌ شدت نسبت به شکم ارادت داشت و با خوردن بستنی پلمبیر برق از سرش پرید. بلافاصله دستور دارد که طرز تهیه بستنی پلمبیر را از فرانسوی‌ها بگیرند و به ایران منتقل کنند. به‌این‌ترتیب در قرن 19 میلادی برای نخستین‌بار پای بستنی به ایران باز شد. اما در روز جهانی بستنی بد نیست که به یک نکته مهم اشاره کنیم؛ واقعیت این است که با وجود آنکه پلمبیر به‌ عنوان نخستین نوع بستنی وارد ایران شد، اما در بین مردم فراگیر نشد. در بین انواع بستنی، این بستنی زعفرانی بود که در بین بدنه مردم رواج پیدا کرد. بستنی زعفرانی از ترکیب شیر، خامه، شکر، ثعلب و زعفران تولید می‌شد و طرفداران زیادی بین کوچک و بزرگ در ایران پیدا کرد. اکبر مشدی و ممد ریش به‌عنوان دو تن از نخستین و مشهورترین بستنی‌فروشان ایران هستند که نام و آوازه آن‌ها تا همین امروز هم ادامه دارد.

انواع مختلف و پرطرفدار بستنی

حال که با روز جهانی بستنی آشنا شدیم، برای آشنایی بیشتر با فواید بستنی بد نیست که ابتدا تعدادی از معروف‌ترین و پرطرفدارترین انواع بستنی در کشورهای مختلف را با هم مرور کنیم. هریک از انواع بستنی‌ها با وجود اینکه در کشورهای خاصی ابداع شده‌اند، اما تقریباً در تمام دنیا تولید می‌شوند.

1. بستنی گلاتو ایتالیا

در ایران ما این دسته از بستنی‌ها را با نام بستنی اسکوپی می‌شناسیم. بستنی‌های خوشمزه‌ای که برای نخستین‌بار ایتالیایی‌ها آن‌ها را ابداع کردند. بافت نرم، تنوع رنگ و مزه بستنی اسکوپی باعث می‌شود که اقشار مختلف مردم از خوردن آن لذت ببرند.

2. بستنی سنتی و فالوده بستنی

بستنی سنتی یکی از قدیمی‌ترین بستنی‌هایی به شمار می‌رود که در کشور ما تولید می‌شود. در تولید این بستنی از خامه و مغز پسته نیز استفاده می‌شود که باعث خوشمزه‌تر شدن آن می‌شود. خوردن بستنی سنتی در کنار فالوده بستنی یکی از خوشمزه‌ترین ترکیبات خنک است که در گرمای تابستان لذت بی‌نظیری برای ما به همراه دارد. اگر به دنبال یک بستنی ایرانی و دل‌چسب هستید، ترکیب بستنی سنتی و فالوده بستنی می‌تواند یک انتخاب عالی باشد.

3. بستنی سرخ‌ شده

ظاهر بستنی سرخ‌شده کاملاً مشابه کیک است. اگر در روز جهانی بستنی به دنبال تجربه یک مدل بستنی جدید هستید، شاید امتحان کردن بستنی سرخ شده گزینه مناسبی باشد. این بستنی از یک لایه خمیر سرخ شده درست می‌شود که داخل آن مقداری بستنی ساده یا میوه‌ای قرار دارد و به شکل توپی به فروش می‌رسد. نخستین‌ بار آمریکایی‌ها این نوع بستنی را ابداع کردند اما خیلی زود در دنیا فراگیر شد.

4. بستنی یخی یا پلتا

یکی از خاطرات تمام بزرگسالان در ایران، مربوط به بستنی یخی است که در دوران کودکی با شوق و ذوق فراوان می‌خوردند. این دسته از بستنی‌ها در کشور ما با نام آلاسکا هم مشهور هستند. به‌ نوعی می‌توان نام بستنی میوه‌ای هم بر آن‌ها نهاد. ظاهر یخ‌زده و رنگارنگ این بستنی‌ها هنوز هم برای بسیاری از مردم جذاب است. با خوردن این بستنی‌ها در روزهای گرم سال می‌توان به معنای واقعی کلمه خنکی را احساس کرد.

5. بستنی دوندورما ترکیه

اگر به ترکیه سفر کنید، محال است با بستنی‌فروشی‌های خیابانی که دوندورما می‌فروشند، مواجه نشوید. این دسته از بستنی‌ها به دلیل موادی که در تولید آن‌ها به کار می‌رود، خیلی دیر آب می‌شوند اما در عین‌ حال بافت ملایمی دارند. ترکیه‌ای‌ها از این بستنی برای انجام حرکات نمایشی استفاده می‌کنند که موجب سرگرمی مشتریان می‌شود و به همین دلیل شهرت زیادی در بین گردشگران پیدا کرده است.

عجیب ترین بستنی ها

بد نیست که مناسبت روز جهانی بستنی، نگاهی هم به عجایبی درباره بستنی بیندازیم. صنعت بستنی هم مانند سایر صنایع در دنیا برای جلب توجه بیشتر در بین عموم مردم، دست به تولید مزه‌های عجیبی از بستنی نموده است که خوردن برخی از آن‌ها کار هرکسی نیست. برخی از انواع بستنی‌های عجیبی و غریب در دنیا عبارت‌اند از:

1. بستنی گلابی و بلوچیز: ترکیبی از طعم‌های شیرین و شور است که با مخلوط کردن گلابی، توت‌فرنگی، عسل، پنیر کپکی، بالزامیک و فلفل تولید می‌شود. در هنگام خوردن این بستنی مدام تغییر مزه از شیرین به شور حس می‌شود.

2. بستنی نارگیل و پودر کاری: هندی‌ها در دنیا به‌ خاطر ادویه‌های خاصی که استفاده می‌کنند، مشهور هستند. در تولید این بستنی هم از پودر کاری، نارگیل، جوز هندی، زنجبیل، زردچوبه، هل، دارچین، زیره و فلفل سیاه استفاده می‌کنند که در نوع خود یک مزه بسیار تند پیدا می‌کند.

3. بستنی زغالی: بستنی زغالی در ابتدا در کشور ژاپن ابداع شد. این بستنی‌ها که در حال حاضر در کشور ما نیز به فروش می‌رسد، طعم و مزه خوبی دارد. این مدل بیشتر به‌ صورت بستنی قیفی در کشور ما عرضه می‌شود و خوردن آن در کنار سایر انواع بستنی خالی از لطف نیست.

فواید بستنی برای کودکان

نمی‌شود که روز جهانی بستنی باشد و درباره عشق و علاقه کودکان به بستنی حرف نزد. کودکان بسیاری از مواقع رغبتی چندانی به خوردن شیر و سایر لبنیات نشان نمی‌دهند. این در حالی است که بسیاری از مواد معدنی و ویتامین‌های مورد نیاز بدن توسط لبنیات تأمین می‌شود. با تهیه بستنی خانگی از شیر و برخی مواد دیگر، می‌توان کاری کرد که اشتیاق بچه‌ها نسبت به خوردن آن‌ها افزایش پیدا کند. مهم‌ترین فواید بستنی برای کودکان، تأمین کلسیم مورد نیاز بدن آن‌ها است. البته باید توجه داشته باشید که مصرف بستنی در کودکان باید به‌صورت کنترل شده باشد. در غیر این صورت افزایش وزن آن‌ها را به همراه خواهد داشت.

ترکیبات و طرز تهیه بستنی ساده

برای تولید بستنی خانگی به ترکیبات چندان پیچیده‌ای نیاز نیست. شیر، زرده تخم‌مرغ، شکر، خامه، وانیل مایع و نمک ترکیبات لازم برای تهیه بستنی ساده در خانه هستند. طرز تهیه بستنی ساده به این صورت است که ابتدا باید یک لیوان شیر را با سه‌ چهارم لیوان شکر و قاشق چای‌خوری نمک ترکیب کنید. برای آنکه این مواد به‌ خوبی با هم ترکیب شوند، حتماً باید آن را حرارت دهید. سپس وقتی ترکیب شروع به جوشیدن کرد، آن را از روی شعله بردارید. یک قاشق چای‌خوری وانیل به آن اضافه کنید. درب ظرف را ببندید و اجازه دهید تا به مدت یک ساعت عطر وانیل تمام ظرف را فرابگیرد. سپس 400 میلی‌لیتر خامه را درون یک ظرف پر از تکه‌های یخ بریزید.

به کمک همزن دستی آن را هم بزنید تا یکدست شود. سپس شیر را مجدد روی حرارت قرار دهید. در ادامه زرده 5 عدد تخم‌مرغ را پس از هم زدن به شیر اضافه کنید. در هنگام اضافه‌کردن باید به طور مدام شیر را هم بزنید. وقتی ترکیب حاصل یک‌دست شد و کمی غلظت بیشتری پیدا کرد، آن را از روی حرارت بردارید و به یک ظرف دیگر منتقل کنید. به‌ خوبی آن را هم بزنید تا مخلوط حاصل خنک شود. حالا باید ترکیب را در فریزر قرار دهید تا به مدت 12 ساعت به‌خوبی یخ بزند. به‌ این‌ ترتیب می‌توانید یک بستنی وانیلی ساده در خانه تولید کنید.

مصرف بستنی در بیماران دیابتی

روز جهانی بستنی شاید برای بیماران دیابتی چندان خوشحال‌کننده نباشد. بسیاری از بیماران دیابتی نمی‌توانند بستنی‌های مورد علاقه‌شان را میل کنند؛ چراکه این کار سلامتی آن‌ها را به طور جدی تهدید می‌کند.

لزوم کنترل قند خون بیماران دیابتی

اگر مبتلا به دیابت هستید و قصد مصرف بستنی دارید، باید حتماً توجه داشته باشید که در هنگام تهیه بستنی، میزان قند و کالری موجود در آن را به‌ دقت بررسی کنید. شاید بهترین راه‌حلی که برای این دسته از افراد بتوان پیشنهاد داد آن است که یک بستنی را در چند روز بخورند. به‌ این‌ ترتیب هم از نعمت خوردن بستنی محروم نمی‌شوند و هم کنترل قند خون از دست‌شان خارج نمی‌شود.

انتخاب بستنی فاقد قند

در سال‌های اخیر برای رعایت حال بیماران دیابتی، بستنی‌های بدون قند هم تولید شده است که در نوع خود خبر بسیار خوبی برای دیابتی‌ها به شمار می‌رود. این بستنی‌ها که با نام بستنی رژیمی نیز شناخته می‌شوند، قند و کالری به‌ مراتب کمتری در مقایسه با بستنی‌های معمولی دارند. البته این مسئله به آن معنی نیست که افراد دیابتی می‌توانند بدون رعایت و کنترل، این دسته از بستنی‌ها را میل کنند.

آیا بستنی باعث چاقی میشود؟

انواع بستنی بدون شک دارای کالری بسیار زیادی است. نمی‌توان این‌طور ادعا کرد که خوردن بستنی باعث چاقی می‌شود. آنچه عامل اصلی چاقی افراد به شمار می‌رود، کم‌تحرکی و عدم سوزاندن کالری اضافی بدن است. بااین‌وجود هر فرد باید متناسب با نوع فعالیت‌های بدنی و رژیم غذایی خود در مصرف بستنی زیاده‌روی نکند تا دچار افزایش وزن بی‌رویه نگردد. از طرفی خوردن بستنی معمولاً باعث بی‌اشتهایی در افراد می‌شود؛ به همین دلیل توصیه می‌شود که مصرف بستنی را به بعد از وعده‌های غذایی موکول کنید.

سوالات رایج

کلام پایانی

در این مقاله سعی شد به مناسبت روز جهانی بستنی، نگاهی کوتاه و گذار به داستان این خوراکی خوشمزه بیندازیم. انواع بستنی در حال حاضر به‌ عنوان یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌ها در سطح دنیا به شمار می‌روند که بزرگسالان و کودکان علاقه زیادی به خوردن آن دارند. فواید بستنی قابل توجه است و اگر در مصرف آن زیاده‌روی نکنید، جای نگرانی برای گرفتار شدن به عوارض جانبی مانند چاقی و افزایش قند خون وجود ندارد. در این روزهای گرم تابستان، بستنی خوردن لذتی را به همراه دارد که کمتر خوراکی می‌توان دست پیدا کرد.