۲۷ خاصیت شگفت انگیز روغن ماهی که باید بدانید.

روغن ماهی جز یکی از بهترین و پرخاصیت ترین مکمل هایی غذایی محسوب میشود. این روغن که از کبد و بافت ماهی گرفته شده و آنقدر برای بدن مفید است که اسم آن در طب سنتی زیاد شنیده می شود. اکنون اگر میخواهید در مورد خاصیت ها و فواید روغن ماهی همه چیز را بدانید و از طریقه و مقدار مجاز مصرف آن برای سنین و افراد مختلف مطلع شوید ادامه مطلب را از دست ندهید.

روغن ماهی چیست و چرا برای بدن اهمیت دارد؟

یکی از رایج ترین شغل ها در دنیا، استخراج چربی و روغن از کبد و بافت بدن ماهی است. چرا که روغن ماهی را میتوان در دسته مواد بسیار مغذی و پرخاصیت جا داد. البته گونه های محدودی از ماهی ها دارای روغن و چربی مفید هستند که ماهی های قزل آلا، خال خالی، سالمون، شاه ماهی، ساردین جز آن دسته از ماهی هایی قرار دارد که میتوان از بافت و کبد آن ها روغن پرخاصیتی استخراج کرد.

روغن ماهی در طب سنتی بسیار جایگاه ویژه ای دارد؛ زمانی که فردی با علائم  کمبود مواد مغذی همچون انواع ویتامین ها و مواد معدنی  و اسید های چرب ضروری همچون امگا ۳ دچار میشود؛ پزشک برای جبران مواد مورد نیاز بدن بیمار، مصرف مکمل های غذایی را پیشنهاد میدهد.

روغن ماهی هم جز پرخاصیت ترین مکمل های غذایی به شمار آمده که میتواند در تامین مواد مغذی  به شدت تاثیر گذار باشد. این مکمل غذایی سرشار از ویتامین A، ویتامین D، ویتامین B، منیزیم،  اسیدهای چرب امگا ۳ ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) است.

این روغن از این جهت برای بدن اهمیت دارد که میتواند سلامت بدن را در طیف زیادی از اعضای بدن بهبود ببخشید. در ادامه ما به طور جامع تر به سراغ خواص روغن ماهی رفته ایم.

خواص روغن ماهی چیست؟

حدود ۳۰ ٪  از روغن ماهی را امگا ۳ تشکیل داده و بقیه آن شامل انواع چربی های غیر ضروری می باشد. البته همانطور که گفته شد در روغنی که از بافت و کبد ماهی ها گرفته میشود مقدار زیادی از انواع ویتامین ها به ویژه ویتامین D و A تشکیل داده است. اما چرا بدن ما به این ویتامین ها و اسید چرب امگا ۳ نیاز دارد؟!

اول از همه به سراغ علت ضرورت چربی امگا ۳ میرویم. این ماده که بیشتر در حالت کپسول و قرص های زرد رنگ توسط پزشک تجویز میشود؛ به شدت برای تندرستی بدن و جلوگیری از بیماری کمک میکند. نتایج تحقیقات انجام شده بر روی فواید امگا ۳  نشان میدهد که این ماده برای بیماری‌های قلبی- عروقی بسیار مؤثر بوده و از سکته قلبی جلوگیری می‌کند. چراکه وجود ایکوزا پنتانوییک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) در بدن باعث جلوگیری از لخته شدن خون میشود. از دیگر خواص امگا ۳ میتوان به طور کلی به موارد زیر اشاره کرد:

• رشد سلول های مغزی
• جلوگیری از پوکی استخوان
• جلوگيري از پيدايش و پیشروی سلول های سرطانی
• حفاظت از سلول های عصبی

ویتامین ها به ویژه ویتامین D و A هم به نوبه ی خودشان جز ضروری ترین ویتامین ها محسوب میشود. با مصرف ویتامین D به اندازه لازم و مناسب از پوکی استخوان و افسردگی جلوگیری میکند.  توصیه اکید میکنیم که هر شش ماه یکبار برای چکاپ بدن نزد پزشک بروید و آزمایش خون بگیرید تا از میزان و مقدار مواد معدنی،  ویتامین ها و اسید های چرب ضروری بدن خود مطلع شوید و در صورت نیاز مکمل های غذایی همچون روغن ماهی به شیوه ی مناسبی مصرف کرده تا دچار بیمار و مشکلات جسمی و روحی نشوید.

خاصیت مهم و مفید روغن ماهی برای بهبود سلامتی افراد در گروه های سنی مختلف

در بخش بالا به طور خلاصه با علت ضرورت مصرف امگا ۳ و ویتامین ها آشنا شدید در ادامه به طور جامع تر به سراغ ۲۵ خاصیت مهم و شگفت انگیز روغن ماهی میرویم.

１-تاثیر روغن ماهی بر رفع افسردگی و ایجاد حس شادابی

یکی از مهم ترین خواص روغن ماهی، رفع افسردگی و بهبود بیماری های روحی و روانی همچون اختلال دو قطبی و شیزوفرنی است. چراکه اسید های چرب امگا ۳ میتواند سلول های عصبی را کنترل کند و احساس شادابی و سلامت روان را در پی آورد.

２-تاثیر روغن ماهی در لاغری و کاهش وزن

مصرف روغن ماهی به صورت منظم و اصولی می‌تواند به کاهش وزن در کوتاه ترین زمان کمک زیادی کند. چرا که با مصرف روغن ماهی، فرد در ساعات طولانی تری احساس سیری میکند و اشتهایش کم میشود که این اتفاق میتواند باعث عدم تمایل به مصرف غذای اضافه شود. علاوه بر این با مصرف روغن ماهی میزان سوخت و ساز بدن افزایش یافته و همین باعث کاهش چربی های بدن به ویژه لاغری در قسمت شکم و پهلو خواهد شد.

３-کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات

 یکی دیگر از خواص روغن ماهی میتوان به پیشگیری و بهبود سرطان پروستات اشاره کرد. این نوع سرطان که در آقایان بزرگسال و مسن شایع است بیشتر به دلیل چاقی و تغییر ژن رخ میدهد؛ میتواند به وسیله رژیم غذایی مناسب بهبود یابد.

در این بین مصرف و خواص روغن ماهی به دلیل کمک به کاهش وزن و ایجاد تعادل در رشد سلول ها برای جلوگیری از تشکیل سلول های سرطانی میتواند بسیار نقش آفرین باشد.  جالب است بدانید که مصرف مناسب و به اندازه روغن ماهی خطر ابتلا به سرطان پروستات را ۳۰ الی ۷۰ درصد کاهش می دهد.

４-کمک به ایجاد ماهیچه و خون رسانی در ورزشکاران

یکی از مکمل های پرطرفدار بین ورزشکاران، مکمل روغن ماهی است. یافته ‌ها حاکی از این است که مصرف روغن ماهی به دلیل داشتن میزان بالایی از امگا 3 میتواند در خونرسانی به عضلات و افزایش متابولیسم کمک زیادی کند.  جالب ترین عملکرد روغن ماهی برای ورزشکاران این است که با افزایش متابولیسم نه تنها عضلات شل نمیشوند بلکه حجم ماهیچه ها به طور چشمگیری افزایش پیدا میکند.   علاوه بر این با مصرف روغن ماهی از میزان کوفتگی عضلات در اثر ایجاد صدمات ورزشی و تورم ناشی از آن کاهش می یابد.

５-جلوگیری از سرطان سینه

سرطان سینه جز یکی از شایع ترین سرطان ها در بانوان است. اما طی تحقیقاتی انجام شده، روغن ماهی از ایجاد این نوع سرطان تا ۳۵ درصد جلوگیری کرده و سلول های سرطانی و توده های وخیم در سینه را از بین ببرد.

６-بهبود خلق و خو بعد از زایمان

افسردگی و تغییر خلق و خو بعد از زایمان در بین بانوان بسیار رایج است. جالب است بدانید که این مشکل را میتوان به مصرف امگا ۳ رفع کرد. از آنجایی که روغن ماهی سرشار از اسید های چرب است؛ مصرف منظم باعث تنظيم نوسانات خلقی بانوان شده و به بهبود خلق و خوی و افزايش روحيه كمک  زیادی می ‌كند. البته بهتر است که برای مصرف روغن ماهی از پزشک مرتبط مشورت گرفته شود.

７-شادابی پوست و به تعویق انداختن روند پیری

یکی از دغدغه های ما انسان ها به ویژه خانم ها، داشتن پوستی صاف و شاداب است.

جالب است بدانید که روغن ماهی به دلیل غنی بودن از ویتامین A و  اسید های چرب میتواند به کلاژن سازی و آبرسانی پوست کمک زیادی کند و روند پیری پوست را کاهش دهد.

８-درمان آلزایمر و جلوگیری از آن

اسید های چرب موجود در روغن ماهی باعث رشد سلول های مغزی میشود که همین سبب جلوگیری و حتی درمان آلزایمر خواهد شد. جالب است بدانید که مصرف روغن ماهی در طب سنتی برای درمان بیماری آلزایمر و زوال عقل سال ها ست که رایج است.

９-کمک به بهبود بیماری صرع

طی تحقیقات انجام شده، مصرف روغن ماهی باعث افزایش سطح استروژن شده و همین باعث بهبود عملکرد سلول های عصبی و کاهش میزان تشنج و صرع میشود.

10 –کمک به سلامت مو و ناخن

از دیگر فواید روغن ماهی میتوان به حفظ سلامت مو و ناخن اشاره کرد. مصرف این مکمل غذایی به صورت منظم میتوان نتیجه شگفت انگیزی بر روی داشتن موهایی پرپشت، شاداب و براق و همچنین ناخن هایی محکم و شفاف به همراه بیاورد.

11-تقویت سیستم ایمنی بدن

از آنجایی که روغن ماهی سرشار از ویتامین D و آنتی اکسیدان است، در نتیجه مصرف منظم آن میتوان در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش بسزایی داشته باشد. جالب است بدانید که در دوران شیوع ویروس کرونا، بسیاری از افراد مصرف مکمل روغن ماهی را در رژیم غذایی خود جا دادند.

12-کنترل و جلوگیری از افزایش قند خون

  با مصرف روغن ماهی، فرد در طولانی مدت احساس سیری کرده و نسبت به مصرف غذاهای شیرین  بی میل میشود. همین امر باعث کنترل قند خون میشود. علاوه برای مصرف روغن ماهی میتواند در ایجاد انسولین بدن تعادل ایجاد کند.

13-افزایش طول عمر

روغن ماهی سرشار از ویتامین A  است که این نوع ویتامین در بدن باعث افزایش رشد سلول های طبیعی بدن میشود که در نتیجه افزایش طول عمر را در پی دارد.

14-کمک به بینایی و درمان بیماری های چشمی

از دیگر خواص روغن ماهی کمک به بیماری چشمی است. لازم به ذکر است که کمبود ویتامین A، باعث ضخیم‌شدن قرنیه و حتی نابینایی می‌شود. به همین دلیل بسیاری از چشم پزشکان برای درمان بیماری های چشمی مصرف روغن ماهی را تجویز میکند.

15-کمک به مشکلات تنفسی

زمانی که سیستم ایمنی بدن در اثر کمبود ویتامین D و  A ضعیف میشود؛ آن زمان است که مشکلات و عفونت های تنفسی افزایش می یابد. از انجایی که روغن ماهی سرشار از این دو نوع ویتامین است؛ بنابراین مصرف آن به صورت منظم بسیار توصیه میشود.

16-کمک به رفع مشکلات بارداری

یکی از رایج ترین مشکلات در دوران بارداری بانوان، شب کوری است. که این مشکل با مصرف منظم روغن ماهی میتواند رفع شود.

17-کمک به درمان پارکینسون

یکی از شایع ترین مشکلاتی که در اثر اختلال در شبکه عصبی بدن رخ میدهد؛ پارکینسون است. این بیماری با مصرف روغن ماهی کنترل شده و باعث تنظیم عملکرد سلول های عصبی میشود.

18-رشد جنین و جلوگیری از سقط آن در زنان باردار

از دیگر دلایلی که مصرف روغن ماهی برای زنان باردار بسیار توصیه می شود این است که  اسید چرب DHA موجود در روغن ماهی  به شدت بر روی رشد جنین کمک شایانی میکند. علاوه بر این بانوانی که با خطر سقط جنین روبرو هستند، مصرف آن زیر نظر پزشک پیشنهاد میشود.

19-کمک به  تقویت حافظه

یکی دیگر از فواید روغن ماهی کمک به تقویت حافظه و افزایش ضریب هوش به ویژه در کودکان است. این مکمل نقش مهمی در تقویت قدرت استدلال و تمرکز دارد.

20-کمک به درمان ایدز

كمك به درمان ايدز؛ از دیگر فواید شگفت انگیز مصرف روغن ماهی است.  مطالعات انجام شده ثابت كرده است كه روغن ماهی با كاهش چشمگیری سطح تري گليسيريد خون در درمان ايدز نيز نقش بسیار مهمی ایفا میکند.

21-رفع مشکلات گوارشی

روغن ماهي به دلیل خونرسانی و کاهش التهاب در خون باعث بهبود مشکلات گوارشی میشود. مصرف این مکمل در دراز مدت باعث جلوگیری از سرطان روده خواهد شد.

22-کمک به رفع اختلالات روانی در کودکان

از دیگر فواید روغن ماهی میتوان به بهبود اختلالات روانی کودکان همچون پیش فعالی، پرخاشگری و تکانشگری اشاره کرد

23-جلوگیری از سرطان کبد

کبد چرب و الکلی یکی از رایج ترین مشکلات افراد به ویژه در آقایان است که این بیماری در دراز مدت میتواند منجر به ایجاد سرطان کبد شود. اما جالب است بدانید که روغن ماهی میتواند میزان چربی در کبد را کنترل و کبد الکلی را بهبود ببخشد.

24-کمک به رفع مشکلات پوستی

 روغن ماهی علاوه بر شادابی و آبرسانی دوست میتواند در درمان مشکلات پوستی از جمله  اگزما، خارش، پسوریازیس، قرمزی پوست، جوش و ضایعات پوستی به شدت تاثیر گذار باشد.

25-خواص روغن ماهی برای مو

با مخلوط کردن دو قاشق غذاخوری روغن ماهی گرم شده با زرده تخم مرغ و چند قطره دارچین یا رزماری می توانید ماسکی بسازید که باعث تقویت موها می شود.

حدود نیم ساعت پس از زدن ماسک، موها را با آب ولرم شستشو دهید.

اگر دو قاشق غذاخوری روغن ماهی را با دو قاشق روغن بادام، زیتون یا نارگیل و یک قاشق غذاخوری آب آلوئه ورا مخلوط کنید و به پوست سر و ریشه موها بمالید و بعد از 1-2 ساعت با آب گرم بشویید، باعث تقویت رشد موها می شود.

روغن ماهی با کیفیت را از کجا تهیه کنیم؟

مکمل های گوناگونی شامل انواع امگا۳ و ویتامین D موجود است. بهترین مکمل ها را می توانید از داروخانه تهیه کنید.

چه مقدار روغن ماهی مصرف کنیم؟

بزرگسالان سالم	حداقل دوز 500 میلی‌گرم از EPA و DHA در روز مناسب ارزیابی می‌شود.
بزرگسالان مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی	گفته شده است که چربی امگا 3 به جلوگیری از بیماری‌های قلبی کمک کرده، از این رو دوز توصیه شده دو برابر میزان عادی است یعنی 1 گرم EPA و DHA در روز می‌باشد.
بزرگسالان با سطوح بالایی از تری گلیسیرید	امگا 3 در کاهش سطوح تری گلیسیرید بسیار موثر است، دوز توصیه شده‌ی آن 2 گرم EPA و DHA در روز است
کودکان و نوجوانان	روغن ماهی به افزایش تمرکز و بهبود بینایی کمک می‌کند. کپسولی حاوی 280 گرم DHA و 120 گرم EPA  توصیه  می‌شود.
زنان باردار و شیرده	زنان باردار و شیرده به روغن ماهی نیاز دارند به این دلیل که سطوح DHA در مغز جنین را افزایش می‌دهد و جهت رشد بهتر کودک مورد نیاز است. بنابراین، حداقل 200 میلی‌گرمDHA  بایستی روزانه مصرف شود.

دوزم صرف روغن ماهی در درمان بیماری های مختلف :

روغن ماهی برای بیماری های گوناگونی توصیه شده است. این اختلالات ممکن است به دلیل کاهش میزان ویتامین دی و یا امگا۳ نیز رخ دهند از این رو این روغن می تواند شفا بخش باشد. در زیر جدولی تهیه شده است که میزان مصرف روغن ماهی برای اختلال (بیماری های گوناگون در آن ذکر شده است.)

اختلال	میزان مصرف
آسم	3 گرم در روز
سرطان	2.5 گرم در روز
بیماری کرون	4 گرم در روز
دیابت	5 گرم در روز
آنژین	4 گرم در روز
اگزما	3 گرم در روز
نقرس	3 گرم در روز
آرتریت روماتوئید	4 گرم در روز
فشار خون بالا	3 گرم در روز
اندومتریوز	3 گرم در روز
ADHD (اختلال بیش فعالی و کمبود توجه)	4 گرم در روز
خشکی چشم	3 گرم در روز
بهداشت پوست	روزانه 1 گرم با مواد غذایی
پیری	روزانه 1 گرم

سوالات متداول

روزانه چقدر روغن ماهی مصرف کنیم؟

برای بزرگسالان سالم حداقل دوز 500 میلی‌گرم از EPA و DHA در روز توصیه می‌شود.

آیا روغن ماهی برا پوست خوب است؟

بله مصرف روغن ماهی به شادابی و طراوت پوست شما و هم چنین کیفیت رنگ آن کمک بسیاری می کند

آیا روغن ماهی ویتامین D دارد؟

بله این روغن سرشار از ویتامین دی و امگا۳ است.