بهترین داروهای گیاهی برای سرماخوردگی چیست؟

ابتلا به سرماخوردگی حتی اگر امکان استراحت در منزل را هم داشته باشیم بسیار سخت خواهد بود. با این حال وجود داروهای گیاهی متنوع برای تسکین علائم سرماخوردگی می‌تواند خبر خوبی باشد. در این مطلب قرار است با انواع دارو گیاهی رایج برای درمان سرماخوردگی آشنا شویم. با کافه نبض همراه باشید.

علائم بیماری در مراحل اولیه سرماخوردگی

اولین علائمی که بعد از ورود ویروس سرماخوردگی به بدن تجربه می‌‌شوند عبارتند ازاحساس سوزش و درد در گلو. بعضی علائم دیگر مانند سر درد، احساس بی‌حالی و آب ریزش بینی.

ابتلا به سرماخوردگی در اکثر مواقع خود را با این علائم نشان می‌دهد:

سردرد: احساس سر درد به دلیل مبارزه‌ی سیستم ایمنی بدن با عفونت به وجود آمده تجربه می‌شود.

احساس سرما: در روزهای اول سرماخوردگی ممکن است بیماراحساس لرز یا سرما داشته باشد.

عطسه کردن: عطسه واکنشی است که بدن بیمار با استفاده از آن می‌تواند بینی خود را از عواملی که باعث تحریک آن می‌شوند مانند گرد و غبار، باکتری‌ها یا ویروس‌ها دور نگه دارد.

وقتی ویروس سرماخوردگی باعث آلودگی سلول‌های بینی می‌شود، بدن واسطه‌های التهابی طبیعی خود را مانند هیستامین آزاد می‌کند. با آزاد شدن این واسطه‌های التهابی، رگ‌های خونی گشادتر می‌شوند و باعث ترشح مایع مخاطی توسط غدد می‌شوند. با تحریک غشاهای مخاطی گلو و بینی عطسه اتفاق می‌افتد.

 خستگی و خستگی: افرادی که دچار سرماخوردگی شده‌اند معمولاً دچار احساس خستگی، رخوت و عدم تمرکز می‌شوند.

آبریزش یا گرفتگی بینی: این علائم زمانی ایجاد می‌شوند که مایعات اضافی باعث ایجاد تورم در رگ‌های خونی و غشاهای مخاطی بینی شوند. ترشحات بینی ابتدا شفاف و رقیق هستند ولی بعد از سه روز غلیظ تر شده و رنگ آن‌ها زرد یا سبز می‌شود.

گلو درد: گلودرد، احساس خشکی، سوزش یا خارش در گلو می‌توانند باعث دردناک شدن عمل بلع شوند و حتی خوردن غذاهای جامد را با مشکل مواجه کنند. گلودرد می‌تواند به دلیل التهاب بافت‌های ناشی از ویروس سرماخوردگی ایجاد شود.

تب: ممکن است در روزهای ابتدایی ابتلا به سرماخوردگی تب با شدت پایین نیز توسط بیمار تجربه شود.

طب سنتی برای هر یک از علائم سرماخوردگی دارو گیاهی موثری در نظر دارد تا به شما در روند بهبود کمک کند.

روش‌های طبیعی برای درمان سرماخوردگی

روش‌های درمان سرماخوردگی بسیار متنوع هستند. بیشتر این روش‌ها تنها علائم حاصل از ابتلا به این بیماری را کاهش داده و باعث تسکین بیمار می‌شوند. در ادامه با تعدادی از روش‌های طبیعی درمان سرماخوردگی و انواع دارو گیاهی موثر برای آن آشنا خواهیم شد.

فلفل سیاه برطرف کننده آبریزش بینی گرفتگی بینی

گرفتگی بینی یکی از شایع‌ترین مشکلات ابتلا به سرماخوردگی است. با متورم شدن حفره های بینی میزان مخاط ایجاد شده افزایش می یابد و باعث گرفتگی بینی می‌شود.

گرفتگی بینی می‌تواند در واکنش به عوامل متفاوتی روی دهد، از جمله: ابتلا به آنفولانزا، سرماخوردگی و سینوزیت، انواع مختلف آلرژی، عفونت و عوامل تحریک کننده مانند دود و گرد و خاک. بیماری‌هایی مانند پولیپ و تومور نیز می‌توانند باعث گرفتگی بینی شوند.

از آن‌جا که فلفل سیاه یک ضد احتقان طبیعی است، می تواند با تحریک غشای بینی باعث تولید مخاط رقیق‌تری شوند. فلفل سیاه با رقیق کردن خلط، به برطرف کردن گرفتگی‌ بینی کمک می‌کند.

تسکین گلو درد با پیاز و عسل

یکی از روش‌های تسکین گلو درد مصرف آب پیاز همراه با عسل است. این ترکیب می‌تواند تب، سرماخوردگی و سرفه را درمان کند.عسل سرشار از مواد معدنی، آنزیم، چندین ویتامین از گروه B، پری‌بیوتیک و آنتی‌اکسیدان است. خاصیت ضد باکتریایی عسل بسیار قوی است و باعث کاهش تحریک گلو و پوست می‌شود.

 پیاز نیز دارای ترکیبات گوگردی است. این ترکیبات می‌توانند به راحتی در سراسر بدن پراکنده شوند و  به داخل باکتری‌ها و ارگانیسم‌های قارچی وارد شده و باعث ایجاد تداخل در ساختار آن‌ها شوند. آن‌ها همچنین باعث تحریک بدن برای تولید گلبول‌های سفید خون (سپرهای دفاعی بدن) می‌شوند.

یکی دیگر از ترکیبات پیاز که به مبارزه با سرماخورگی کمک می‌کند آلیین است. آلیین دارای خواص ضد میکروب قوی است و نقش مهمی در مبارزه با عفونت‌های تفسی دارد.

ترکیب پیاز و عسل یک درمان مطمئن و خوشمزه برای سرفه است که حتی کودکان هم آن را دوست دارند. این شربت گلوی تحریک شده را تسکین می‌دهد، مخاط را رقیق می‌کند و باعث می شود سرفه برای بیماران آسان‌تر شود. از همه مهم‌تر این که تهیه‌ی این دارو راحت است و آماده کردن آن زمان زیادی نمی‌برد.

شرایطی که بدن را مستعد ابتلا به سرماخوردگی می‌کند

سیستم ایمنی بدن افراد توان یکسانی برای مبارزه در برابر عوامل بیماری‌زا ندارند و این امر باعث می‌شود بعضی افراد زودتر از سایرین به بیماری‌های مختلف از جمله سرماخوردگی مبتلا شوند. با این حال بعضی عوامل دیگر نیز می‌توانند در آسیب پذیری بدن نسبت به ویروس‌های سرماخوردگی موثر باشند. این عوامل عبارتند از:

کم‌خوابی: کم خوابی می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و توان بدن را برای مبارزه با ویروس سرماخوردگی کاهش دهد.  کسانی که کمتر از پنج ساعت در شبانه روز می‌خوابند چهار و نیم برابر بیشتر از کسانی که بیش از هفت ساعت می‌خوابند دچار سرما خوردگی می‌شوند.

درگیربودن با استرس: افراد در معرض استرس شدید هنگام قرار گرفتن در معرض ویروس بیشتر سرما می‌خورند تا افراد تحت استرس خفیف. استرس مزمن می‌تواند بر پاسخ التهابی بدن تأثیر گذارد و مبارزه با ویروس را دشوارتر کند.

مصرف دخانیات: افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری سرما می‌خورند و علائم شدیدتری را نیز تجربه می‌کنند. سیگار کشیدن به سلول‌های ریه آسیب می‌رساند، و باعث می شود مبارزه با سرماخوردگی برای بیمار دشوارتر گردد.

کم آبی بدن: کم آبی بدن باعث ضعف سیستم ایمنی بدن می‌شود و افراد را بیشتر در معرض ابتلا به سرماخوردگی قرار می‌دهد.

ورزش نکردن: ورزش کردن حتی اگر یک پیاده‌روی روزانه باشد، می‌تواند سلامت ایمنی را افزایش دهد.

عدم رعایت بهداشت: یکی از راه‌های جلوگیری از سرماخوردگی شستن دست‌ها چه با آب و صابون و چه با ژل‌های الکلی می‌باشد. شستن دست‌ها باید ۲۰ ثانیه طول بکشد.

سیستم ایمنی‌ ضعیف: افرادی که بر اثر ابتلا به انواع خاصی از سرطان (مثل لنفوم یا لوسمی) یا مصرف داروهایی که سیستم ایمنی را تضعیف می‌کنند (مثل شیمی‌درمانی) دچار نقص سیستم ایمنی می‌شوند، بیش از سایرین در معرض ابتلا به عفونت‌ها ازجمله سرماخوردگی می‌باشند.

درمان سرفه

برای درمان سرفه می‌توان از بعضی داروهای گیاهی استفاده کرد. این گیاهان عبارتند از:

عسل: یکی از بهترین انواع دارو گیاهی برای درمان سرفه، به خصوص سرفه‌های خشک شبانه کودکان دچار سرماخوردگی می‌باشد.

 برای استفاده از خاصیت درمانی عسل، ۲ قاشق چای خوری عسل را با نصف فنجان آب گرم مخلوط کرده و یک یا دو بار در روز بنوشید. بهتر است از دادن عسل به کودکان زیر ۱ سال خودداری نمایید.

زنجبیل: اثر بخشی زنجیل برای تسکین سرفه‌های خشک به دلیل خواص ضد التهابی آن است. این خواص ضد التهابی می‌توانند غشاهای موجود در مجاری تنفسی را شل کرده و سرفه را کاهش دنهد.

برای تهیه‌ی دمنوش زنجیل ۲۰ تا ۴۰ گرم زنجبیل تازه را به یک فنجان آب جوش اضافه کرده و صبر کنید تا دم بکشد. برای بهبود طعم و اثر بخشی بیشتر این دمنوش می‌توان به آن عسل یا آب لیمو اضافه کرد.

ریشه‌ی  گل ختمی: یکی از گیاهانی که از قرن‌ها پیش برای معالجه‌ی سرفه از آن استفاده می‌شده است ریشه‌ی گل ختمی است. این گیاه دارویی می‌تواند تحریک ناشی از سرفه را به دلیل محتوای بالای مخاطی خود کاهش دهد.

برای تهیه‌ی دمنوش این دمنوش مقداری ریشه‌ی گل ختمی را درون آب جوش قرار دهید. هر چه مدت زمان دم کشیدن طولانی‌تر باشد دمنوش غلیظ‌تر خواهد بود.

غرغره آب نمک: این درمان ساده یکی از موثرترین روش‌ها برای درمان گلودرد و سرفه مرطوب است. آب نمک مخاط پشت گلو را کاهش می‌دهد و باعث کاهش نیاز به سرفه می‌شود.

برای تهیه ی آب نمک کافی است نصف قاشق چایخوری نمک را در یک فنجان آب گرم هم بزنید تا حل شود. قبل از استفاده برای غرغره اجازه دهید محلول کمی خنک شود.

بخور دادن: یکی از راه‌های تسکین سرفه مرطوب یا احساس گرفتگی قفسه سینه بخور استفاده از بخار آب است. برای این کار می‌توان از دوش آب گرم استفاده کرد.

یک روش دیگر برای بهره‌مندی از بخار آب استفاده از دستگاه بخور است. با یک کاسه پر از آب هم می‌توان از مزایای بخور بهره‌مند شد. کاسه‌ی آب را روی اجاق گاز قرار داده تا بجوشد. بعد از جوش آمدن آب با خم شدن روی کاسه می‌توان از بخار آن استفاده کرد. بهتر است یک حوله روی سر خود قرار دهید تا بخار را برای مدت بیشتری زیر آن نگه دارید.

گیاهان مفید در سرماخوردگی و آنفلوانزا

آویشن: گیاه آویشن یکی از داروهای رایج برای درمان سرفه، گلودرد و برونشیت است. آویشن می‌تواند  به رفع گرفتگی و مخاط سرماخوردگی کمک کند. این گیاه همچنین سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های ضد بیماری است.

شیرین بیان: گیاه شیرین بیان به عنوان خلط آور عمل می‌کند و یکی از گیاهان مفید برای درمان گلو درد و سرفه است. برای تهیه ی شربت گیاهی سرفه از شیرین بیان نیز استفاده می‌شود.

بومادران: گیاه بومادران سرشار از فلاونوئید است و دارای خواص ضد التهابی و ضد اسپاسم می‌باشد. این گیاه می‌تواند هنگام مبارزه با سرفه به بیمار کمک کند.

مریم گلی: مریم گلی دارای خاصیت ضدعفونی کننده و آنتی‌اکسیدانی نسبتاً بالایی است و همین خواص به ترتیب باعــــث کاهش عوامل عفونت‌زا و التهاب‌زا خواهند شد و به نرم شدن گلو کمک می‌کنند. خواص ضد ویروسی این گیاه می‌تواند در مقابله با ویروس سرماخوردگی و آنفولانزا  موثر باشد.

گل میخک: گل میخک با کمک به باز شدن ریه‌ها و سینوس‌ها به تنفس راحت‌تر در زمان ابتلا به سرماخوردگی کمک می‌کند.

بهترین دم‌کردنی‌ها برای درمان سرماخوردگی

آویشن: آویشن یک دارو گیاهی رایج برای درمان علائم سرماخوردگی همچون سرفه، گلودرد و برونشیت است. دمنوش آویشن سرفه و اسپاسم برونش را تسکین می‌دهد و به رفع گرفتگی و مخاط سرماخوردگی کمک می‌کند. آویشن همچنین سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های ضد بیماری است.

شیرین بیان: این گیاه به عنوان خلط آور عمل می‌کند و برای درمان گلو درد  سرفه مفید است. از شیرین بیان برای تهیه ی شربت گیاهی سرفه استفاده می‌شود.

بومادران: بومادران سرشار از فلاونوئید و دارای خواص ضد التهابی و ضد اسپاسم است، و می‌تواند هنگام مبارزه با سرفه به بیمار کمک کند. دمنوش بومادران یک داروی رایج ضد سرماخوردگی است.

مریم گلی: دمنوش مریم گلی دارای خاصیت ضدعفونی کننده و آنتی‌اکسیدانی بالاست و همین خواص به ترتیب باعــــث کاهش عوامل عفونت‌زا و التهاب‌زا خواهند شد و به نرم شدن گلو کمک می‌کنند. همچنین می‌تواند به عنوان یک ضد ویروس برای مقابله با ویروس سرماخوردگی و آنفولانزا موثر باشد.

 گل میخک: دمنوش گل میخک با کمک به باز شدن ریه‌ها و سینوس‌ها به تنفس راحت‌تر کمک می‌کند.

دمنوش چهارگل: این دمنوش که از ترکیب گل گاوزبان، گل بنفشه، گل ختمی و گل سرخ تشکیل شده است یکی از بهترین داروهای گیاهی برای درمان سرماخوردگی و گلو درد است.

دمنوش اسطوخودوس: این گیاه به بهبود سرف های خشک کمک می‌کند و دارای خواص ضد درد است. دمنوش اسطوخودوس را همراه با پونه، آویشن و نعنا آماده می‌کنند. بهتر است آن را یک ساعت بعد از غذا مصرف کرد.

معجون‌های جادویی فصل سرد

یکی دیگر از انواع دارو گیاهی برای سرماخوردگی که توسط طب سنتی پیشنهاد می‌شود مصرف معجون‌های مختلف است. رایج‌ترین معجون‌های مورد استفاده برای درمان سرماخوردگی عبارتند از:

معجون شلغم و عسل: این معجون با از بین بردن عفونت‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن به درمان سرماخوردگی کمک می‌کند.

روش تهیه: ابتدا قسمت بالایی شلغم را به کمک چاقو بریده و داخل آن را خالی کنید، سپس دو قاشق غذاخوری عسل داخل آن قرار دهید و اجازه دهید در یک محیط گرم چند ساعت استراحت کند. بعد از چند ساعت می‌توانید مایع درون شلغم را که ترکیبی از عسل و آب شلغم است میل کنید.

معجون عسل، لیمو و زنجبیل

این معجون دارای خواص آنتی اکسیدانی است و به باز شدن سینوس‌ها، کاهش التهاب دستگاه مجاری و تقویت سیستم دفاعی بدن کمک می‌کند.

روش تهیه: ابتدا یک عدد زنجبیل را پوست گرفته و خرد کنید. سپس دو عدد لیموترش را همراه با پوست خرد کرده و به زنجبیل خرد شده اضافه کنید، قبلش حتماً هسته‌های لیمو را جدا کنید. در نهایت روی ان ها عسل بریزید و خوب هم بزنید و ظرف را درون یخچال قرار دهید. بعد از سه روز معجون شما آماده است. هر بار سه قاشق از معجون را به آب جوش اضافه کرده و میل نمایید.

چند نسخه عجیب و رایج در کشورهای خارجی برای درمان سرماخوردگی

بعضی نسخه‌های رایج برای درمان سرماخوردگی در کشورها و فرهنگ‌های مختلف ممکن است در نگاه اول عجیب به نظر برسند، مانند رفتن به ماهیگری یا حداقل به بخش فروش محصولات دریایی فروشگاه‌ها، نوشیدن یک لیوان شیر حاوی سیر خام یا قرار دادن مقداری پیاز درون جوراب فرد بیمار. اما اکثر این نسخه‌ها که در نگاه اول عجیب به نظر می‌رسند، دارای دلایل علمی و منطقی هستند و حتی گاهی همانند انواع دارو گیاهی و شیمیایی می‌توانند مفید باشند.

به طور مثال روی موجود در ماهی باعث بهبود عملکرد گلبولهای سفید خون (ایمنی بدن) و تقویت سلامت غشاهای مخاطی می‌شود که مانعی در برابر ویروس آنفولانزا و سرماخوردگی هستند.

یا مصرف سیر همراه با شیر به این دلیل است که شیر می‌تواند بوی تند سیر را کاهش دهد و به این ترتیب بدن  از خواص ضد باکتری و آنتی‌اکسیدان قابل توجه سیر محروم نمی‌شود.

قرار دادن پیاز در جوراب نیز به دلیل بهره‌مندی از آلیسین و گوگرد موجود در پیاز است. این ترکیبات می‌توانند با عفونت مبارزه کنند و در تقویت سیستم ایمنی بدن موثر باشند.