آیا جوش صورت درمان قطعی دارد؟! چی کار کنیم دیگر جوش نزنیم؟! چگونه از شر جوش های صورت خود خلاص شویم؟! اصلا چرا صورتمان جوش می زند؟!
برای خیلی از ما پیش آمده که صبح روز جلسه سخنرانی، یک قرار مهم و یا مهمانی که مدت ها قبل، خود را برای آن آمده کرده ایم، یک یا چند جوش بزرگ بر روی صورتمان نمایان می شود. بسیاری از افراد نیز از جوش های مزمن صورت خود کلافه شدند.
با کافه نبض همراه شوید تا به هر سوالی که درباره جوش صورت، علت به وجود آمدن آن و چگونگی پیشگیری و درمانش در ذهن دارید، پاسخ داده شود.
علت کلی ایجاد جوش صورت چیست؟
خب قبل از هر چیز ابتدا بگذارید ببینیم، جوش ها کی و به چه دلیلی ظاهر می شوند. آکنه بر اثر گرفتگی منافذ ریز پوست، که ها فولیکول های مو هستند، ایجاد می شود.
غدد چربی سطح پوستتان که به فولیکول ها هم اتصال دارند، سبوم ترشح می کنند تا پوست و مو شما خشک نشود. وقتی این سبوم ها زیادتر از نیاز ترشح می شوند، با سلول های مرده پوست ادغام می گردند و جوش ها را به وجود می آورند.
در صورتی که فولیکول های عامل جوش به سطح پوست نزدیک باشند، برآمده می شوند و جوش های سر سفید بر روی صورت شما ظاهر می شود.
همچنین اگر این فولیکول ها بتوانند سطح پوست را باز کنند، جوش های سرسیاه را به وجود می آورند.
باکتری هایی بی ضرری وجود دارند که بر روی پوست زندگی می کنند. آنها می توانند فولیکول های بسته شده را آلوده کنند و باعث ایجاد جوش های پاپول (سفت دانه)، چرک دانه، گرهک، جوش چرکی و جوش کیستی شوند.
دلیل جوش قسمت های مختلف صورت چیست؟
طبق تکنیک های باستانی چینی و آیورودا جوش ها در هر قسمت از صورت که ظاهر شوند، خبر از این واقعیت می دهند، که در جایی از بدن مشکلی وجود دارد. بر این اساس آنها صورت را به چهار قسمت زیر تقسیم کردند.
- خط رویش مو سر: “آکنه های پوستی” که در این ناحیه ظاهر می شوند، نشان دهنده وجود سبوم اضافی پوست است. یعنی پوستتان زیادی چرب می باشد.
- گونه ها: جوش های روی گونه می تواند به دلیل مشکلات گوارشی ایجاد شوند. البته کثیف بودن صفحه موبایل و روبالشی نیز از دیگر دلایل بروز آکنه در این ناحیه می باشند.
- چانه: جوش چانه نشان اختلالات هورمونی است. آندروژن ها اضافی غدد پوستی را تحریک می کنند و آکنه پدید می آید.
- منطقه T: این منطقه شامل بینی و پیشانی شما می شود. استرس و مشکلات خواب باعث می شود، در این قسمت ها صورت جوش بزند.
علت جوش های صورت در بارداری چیست؟
بسیاری از زنان در دوران بارداری خود به خصوص در سه ماهه اول صورتشان جوش می زند. از آنجا که در این دوران آندروژن ها زیاد می شوند، آنها غدد پوستی را تحریک می کنند تا سبوم بیشتری تولید کنند و جوش ها پدیدار می شوند.
اگر قبلا سابقه جوش زدن داشته باشید، بعید است در ماه های نخست بارداری خود دچار آکنه نشوید. به هر روی این جوش ها موقتی هستند و با تنظیم سطح هورمون ها ناپدید می شوند.
شایع ترین انواع جوش های صورت
آکنه ها از نظر اندازه، رنگ و میزان دردی که ایجاد می کنند، با یکدیگر متفاوت هستند.
انواع جوش های صورت به قرار زیر هستند:
- جوش های سر سفید: در زیر سطح پوست باقی مانده و کوچک می باشند.
- جوش های سرسیاه: به رنگ سیاه بوده و بر سطح پوست دیده می شوند.
- پاپول ها: برجستگی های كوچكی بوده و معمولاً صورتی رنگ هستند.
- جوش های چرکی: به وضوح در سطح پوست دیده می شوند. قرمز رنگ هستند و درون آنها چرک وجود دارد.
- گرهک: به وضوح در سطح پوست مشاهده می شوند. آنها جوش های بزرگ، سفت و دردناکی هستند که در اعماق پوست ریشه دارند.
- کیست: برجستگی های بزرگ سفید رنگی هستند که دردناک می باشند.
جوش زیر پوستی صورت
جوش های زیر پوستی همانطور که از اسمشان مشخص است بر زیر سطح پوست قرار دارند و در نگاه اول دیده نمی شوند. اما اغلب می توانید این توده ها را با لمس کردن احساس کنید.
ترکیبی از سلول های مرده، چربی و باکتری این نوع جوش های صورت را پدید می آورد. در ادامه راهکارهای درمانی آنها را خواهیم گفت. به هیچ عنوان شخصا به بیرون آوردن این جوش ها از زیر پوست خود اقدام نکنید.
جوش های چرکی صورت
گرفتگی و عفونت غدد سباسه یا غدد چربی پوست، جوش های چرکی صورت را به وجود می آورد. آنها اقلب متورم، قرمز و پر از چرک هستند. اغلب جوش های دوران بلوغ از این نوع می باشند. این جوش ها در نواحی دیگر بدن نیز دیده می شوند.
مهمترین عوامل به وجود آورنده جوش های چرکی عبارتند از:
- عامل ژنتیک
- ترشح هورمون اندروژن در آقایانی که در سنین بلوغ هستند یا دچار اختلال هورمونی می شوند.
- اختلالات هورمونی زنانه که در بیماری سندرم تخمدان پلیکیستیک یا به هنگام قاعدگی و بارداری ایجاد می شود.
- افزایش میزان تستوسترون
- استرس و اضطراب زیاد
- مصرف برخی داروهای خاص مانند کورتیکواستروئیدها، لیتیم و داروهای صرع
- آرایش زیاد یا هر عامل دیگری که باعث بسته شدن منافذ پوست شود.
جوش سرسیاه صورت
جوش های سرسیاه، ضایعات کوچک و تیره رنگی می باشند که اغلب بر روی سطح پوست صورت و گردن مشاهده می شوند. ملانین های اکسید شده دلیل تیرگی این جوش ها هستند.
وقتی سبوم و سلول های مرده پوست در منافذ باز با اکسیژن موجود در هوا واکنش می دهند و سیاه می شوند، جوش های سرسیاه ظاهر می گردند.
از مهم ترین دلایل به وجود آمدن جوش های سر سیاه به موارد زیر می توان اشاره کرد:
- استفاده زیاد از مواد آرایشی
- تعریق زیاد
- اصلاح و سایر فعالیت هایی که فولیکول های مو را باز می کند.
- رطوبت و چربی زیاد سطح پوست
- مشکلات هورمونی، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و سندرم قبل از قاعدگی (PMS)
- استفاده از برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها
جوش فعال صورت چیست؟
جوش فعال اصطلاحی است که معمولا به جوش ها ملتهب اتلاق می گردد. جوش های ملتهبی که معمولا کم کم بزرگ می شوند. وسطش یا چرک تشکیل می شود و یا نه. عموما خود به خود پس از گذشت مدتی خوب می شوند.
نکته مهمی که وجود دارد هرگز این جوش ها را نترکانید. چراکه ممکن است وضع را بدتر کنید و جوش وسیع تر شود.
جوش صورت نشانه و علامت چیست؟
جوش صورت برعکس آنچه عموم مردم فکر می کنند، تنها به دلیل آلوده بودن پوست نیست. عوامل جسمی و روانی متعددی می تواند این عارضه پوستی را ایجاد کنند.
به عنوان مثال استرس و اضطراب نقش مهمی در بروز آکنه دارد. زمانی که استرس دارید، سطح کورتیزول خون شما زیاد شده و در نتیجه آن غدد چربی سبوم بیشتری تولید می کنند. بنابراین شانس جوش زدنتان بالا می رود.
همچنین جوش صورت شما می تواند علائم بیماری ها هورمونی، گوارشی، کلیوی و اختلالات کبدی باشد.
آیا جوش صورت نشانه وجود کیست تخمدان است؟
بله! یکی از علائم شایع کیست تخمدان، افزایش موهای زائد و جوش صورت است. در این بیماری تعادل هورمون های بدن به هم می ریزد و در اثر اختلالات هورمونی، پوست جوش می زند. آندروژن ها که زیاد شوند، آکنه ها هم بیشتر می شوند.
جوش صورت تا چند سالگی ادامه دارد؟
جوش صورت بیشتر در دختران در سنین ۱۴ تا ۱۷ سال و در پسران در ۱۶ تا ۱۹ سالگی دیده می شود. این جوش های بلوغ جوانی معمولا از سن ۲۰ سالگی به بعد محو شده و از میان می روند.
اما اگر در معرض عوامل به وجود آورنده آکنه قرار بگیرید، فرقی نمی کند چند سال داشته باشید، این مشکل همچنان ادامه خواهد داشت.
چه عواملی باعث جوش صورت و آکنه می شوند؟
دلایل و عوامل جوش صورت آکنه در قسمت های پیش اشاره کردیم اجازه دهید، مهمترین ریسک فاکتورهای آن را نام ببریم:
- سن: با وجود اینکه افراد در هر سنی ممکن است دچار آکنه شوند، اما نوجوانان بیشتر در معرض جوش زدن هستند.
- تغییرات هورمونی: این تغییرات در دوران بلوغ یا بارداری بیشتر دیده می شود.
- سابقه خانوادگی: ژنتیک در آکنه نقش دارد.
- مواد روغنی یا آرایشی: در صورتی که پوستتان با برخی از روغن ها، لوسیون ها و یا کرم های آرایشی تماس پیدا کند، ممکن است جوش بزنید.
- تماس مواد آلوده با پوست: تماس صورت با تلفن، تلفن همراه، کلاه ایمنی، روبالشی و …که آلوده هستند.
- جراحی بینی: معمولا بعد از عمل بینی به دلیل پانسمان، پوست بینی چرب شده و منافذش بسته می شود و جوش ها ظاهر می شوند.
- سیگار کشیدن
جوش های صورت را چگونه درمان کنیم؟
برای درمان جوش ها راه های زیادی وجود دارد. پزشک بر اساس نوع پوستتان که چرب است، معمولی یا خشک و علت جوش زدنتان، بهترین راه درمان را برمی گزیند.
درمان دارویی را فقط تحت نظر پزشک متخصص انجام دهید، رژیم غذایی خود را سالم کنید و روبالشی و گوشی موبایل خود را مرتب عوض کنید.
مراجعه به متخصص پوست و مو
برخی از جوش ها خارش شدیدی ایجاد کرده و یا درد می کند. همچنین انواع خاصی از آنها مزمن شده و خود به خود خوب نمی شوند.
برای اینکه جوش های خود را درمان کنید، بهترین راهی که پیش روی شماست، مراجعه به یک متخصص پوست و مو مجرب است.
او ابتدا با معاینه دقیق و انجام آزمایش خون، شدت جوش ها و عامل به وجود آورنده آنها را تشخیص می دهد و سپس به کمک درمان های گیاهی و دارویی خاص به درمان پوست شما می پردازد.
اگر نیاز باشد از روش های خاص تری مانند لیزر پوست صورت استفاده می کند، تا جای جوش ها را از بین ببرد و زیبایی سابق را به چهره شما برمی گرداند.
رایج ترین داروها برای رفع جوش صورت
رایج ترین داروهای رفع آکنه و جوش صورت معمولا حاوی مواد فعال زیر باشند:
- رزورسینول: به از بین رفتن جوش های سرسیاه و جوش های سر سفید کمک می کند.
- بنزوئیل پراکسید: آنتی باکتریال بوده، ترمیم پوست را سرعت می بخشد و تولید سبوم را کاهش می دهد.
- سالیسیلیک اسید: به از بین رفتن جوش های سرسیاه و جوش های سر سفید کمک کرده و التهاب و تورم را کاهش می دهد.
- گوگرد: خواص ضد میکروبی دارد و برای درمان جوش ها به کار می آید.
- رتین آ: لایه بردار بوده و به ترمیم پوست کمک می کند.
- اسید آزلائیک: تولید سبوم اضافی را متوقف کرده و رشد باکتری ها را کاهش می دهد. کرم آزلائیک اسید برای درمان آکنه تجویز می شود.
- آنتی بیوتیک ها: با از بین بردن باکتریهای اضافی پوست و کاهش قرمزی و التهاب موثر واقع می شود.
- اسپیرونولاکتون: یک داروی ضد آندروژن است که با صلاح دید پزشک برای زنان مبتلا به آکنه تجویز می شود.
درمان های متداول برای جوش غرور جوانی
در نوجوانان و جوانان به دلیل هجوم هورمون ها و تغییراتی که متعاقبا به وجود می آید، جوش های صورت پدیدار می شوند.
تقریباً ۸۰ درصد جوانان تا پیش از ۳۰ سالگی جوش غرور جوانی را تجربه می کنند. درمان هایی که معمولا برای این موارد پیشنهاد می شود، شامل موارد زیر است:
- درمان دارویی پراکسید بنزوئیل و اسید سالیسیلیک و یا استفاده از آنتی بیوتیک ها
- شستشو با صابون مخصوص دوبار در روز و خشک کردن با حوله تمیز پس از آن
- لایه برداری صورت به کمک ماسک های لایه بردار یا کرم های مخصوص هفته ای یکبار
- استفاده مرتب از کرم های ضدآفتاب فاقد چربی، مخصوص پوست های آکنه دار
- اجتناب از چسب زخم زدن یا پوشاندن جوش ها با کرم پودر
- تغییر رژیم غذایی
- نوشیدن آب زیاد
چگونه جوش صورت را با طب سنتی درمان کنیم؟
طب سنتی برای درمان مشکلات پوستی نسخه های جالبی دارد. بهترین راه این است که ابتدا منشا جوش زدنتان را پیدا کنید. مشکل آن را حل کنید و بعد به سراغ از بین بردن ظاهر بد جوش صورت خود باشید.
برخی از بهترین درمان های گیاهی و خانگی جوش صورت عبارتند از:
- اگر جوش های شما منشا کبدی داشته باشد، عرقیجات شاه تره، کاسنی، خارشتر، خارخاسک، کیالک، گزنه، گل ختمی، بومادران و کرفس مفید هستند.
- استفاده از سفید آب و ماسک های سدر، بابونه و پوست انار
- نوشیدن خاک شیر و تخم شربتی با آب و سکنجبین برای پاکسازی بدن و پوست
- طب سوزنی
- نوشیدن چای شیرین بیان
- مصرف میوه به
- نوشیدن چای بابونه و استفاده از ماسک این گیاه
- اسپری کردن گلاب بر روی پوست
انواع ماسک صورت خانگی برای جوش
استفاده از ماسک های خانگی، درمان کمکی بسیار خوبی برای جوش های صورت می باشد. هفته ای دوبار ماسک گذاشتن کافی است.
برخی از معروف ترین ماسک های صورت خانگی درمان کننده آکنه عبارتند از:
- ماسک سرکه سیب (یک قاشق چایخوری سرکه سیب، دو قاشق چایخوری چای سبز خنک شده و یک قاشق چای خوری عسل. به مدت ۱۰ دقیقه روی صورت بماند و سپس بشورید.)
- ماسک صورت عسل و دارچین (یک قاشق چایخوری دارچین پودر شده با دو قاشق چایخوری عسل. بعد از ۱۵ دقیقه بشورید.)
- ماسک شیر، عسل و زرچوبه (یک قاشق چایخوری زردچوبه، یک قاشق چایخوری عسل و دو قاشق چایخوری شیر. ۱۵ دقیقه بعد شستشو انجام دهید.)
- ماسک آلوئه ورا (ژل درون آن را بر روی پوست خود بمالید و بعد از ۲۰ دقیقه بشورید. می توانید به آن کمی چای سبز یا زردچوبه اضافه کنید.)
- ماسک موز و عسل(یک چهارم پیمانه ماست، دو قاشق غذاخوری عسل و یک عدد موز را بکوبید و مخلوط کنید. برای ۱۵ دقیقه بر روی پوستتان بماند.)
- ماسک جو دوسر ( برای ۲۵ تا ۳۰ دقیقه بماند و سپس صورتتان را بشورید.)
پرهیز غذایی برای از بین بردن جوش های صورت
رژیم غذایی مناسب تاثیر زیادی بر روی سلامت و زیبایی پوست شما دارد. برای اینکه جوش نزنید بهتر است، مواد مغذی زیر را در رژیم غذایی خود بگنجانید:
- کربوهیدرات های پیچیده
- روی
- ویتامین های C، A و E
- اسیدهای چرب امگا ۳
- آنتی اکسیدان ها
میوه ها، سبزیجات، غذاهای دریایی و لبنیات پروبیوتیک حاوی این مواد مغذی می باشند.
چه غذاهایی باعث جوش صورت میشود و مضر است؟
وقتی قند خون بالا رود، هورمونی به نام انسولین در بدن ترشح می شود. وجود میزان انسولین اضافی در خون باعث ترشح بیشتر غدد می شود و صورت شما جوش می زند.
برخی از غذاهایی که باعث افزایش انسولین می شوند عبارتند از:
- ماکارونی
- برنج سفید
- نان سفید
- قند
فست فود و تنقلات نیز موجب افزایش التهاب و آکنه پوستی می شوند، از مصرف آنها جدا خودداری کنید.
چگونه از ایجاد جوش صورت جلوگیری کنیم؟
راه های پیشگیری از جوش زدن صورت عبارتند از:
- صورت خود را تمیز نگه دارید و با شوینده مناسب روزی دوبار بشویید.
- هفته ای دوبار از ماسک صورت مناسب استفاده کنید.
- ضد آفتاب فاقد چربی به صورت خود بزنید.
- از آب رسان ها و مرطوب کننده های مخصوص پوست آکنه استفاده کنید.
- کمتر آرایش کنید و حتما مواد آرایشی به خوبی از صورت خود پاک کنید.
- زیاد زیر آفتاب نمانید.
- دست خود را زیاد به پوست صورتتان نزنید.
- از شرایط استرس زا دور شوید.
- بیش از حد گرمیجات مصرف نکنید.
- با صورت آرایش کرده ورزش نکنید.
سوالات متداول
در این قسمت به سوالات متداول شما در خصوص جوش صورت پاسخ می دهیم.
با توجه به اینکه پوست شما از چه نوعی است و جوش های آن از کدام مدل می باشند باید صابون مناسب خود را پیدا کنید.
صابون های آنتی باکتریال گیاهی پیشنهاد خوبی می باشند. با توجه به خشکی یا چربی پوست خود بهترین آنها را انتخاب نمایید.
توجه کنید، اگر پوست خشکی دارید باید رطوبت و آبرسانی هم به خوبی انجام دهید.
بله جوش صورت یکی از علائم شایع ماه های نخست بارداری است. آکنه های بارداری بر اثر افزایش سطح هورمون ها پدید می آیند.
فولیکول های آلوده کورک ها را به وجود می آورند. برآمدگی های خیلی بزرگ، سفت و دردناکی که معمولا در جاهایی غیر از صورت ظاهر می شوند، کورک می باشند.
جوش ها بر اثر بسته شدن منافذ پوست و پر شدن آنها با چربی، سلول های مرده و تنها در بعضی از موارد باکتری ها ظاهر می گردند. جوش کوچکتر از کورک بوده و معمولا بر روی ایجاد می شود.