هپاتیت به یک بیماری التهابی کبد اشاده دارد. این بیماری به دلیل عفونت ویروسی ایجاد می گردد. کبد در سمت راست قسمت پایین شکم است. پاکسازی جریان خون به عهده کبد می باشد. عملکردهای مهم کبد بر متابولیسم بدن شما این تاثیرات را می گذارد:
- تولید صفرا که برای هضم ضروری است.
- فیلتر سموم از بدن شما
- دفع بیلی روبین (محصولی از گلبول های قرمز خون شکسته) ، کلسترول ، هورمون ها و داروها
- متابولیسم کربوهیدرات ها، چربی ها و پروتئین ها و تولید انرژی
- فعال سازی آنزیم ها، که جز اصلی پروتئین های تخصصی برای عملکرد بدن هستند.
- ذخیره سازی گلیکوژن (نوعی قند)، مواد معدنی و ویتامین ها (A ، D ، E و K)
- تجزیه و تحلیل پروتئین های خون، مانند آلبومین
- تجزیه و تحلیل عوامل لخته شدن
کبد ملتهب، نرم و بزرگ می شود. عملکرد نرمال ندارد. در نتیجه بدن را از سموم پاکسازی نمی کند. متابولیسم بدن دچار اختلال میگردد. هپاتیت انواع مختلف دارد. برخی از آنها بدون درمان خاصی برطرف می شود. اما برخی دیگر مزمن و یا کشنده می باشند. روش های درمانی بسته به نوع هپاتیت شما متفاوت است. از طریق واکسیناسیون و اقدامات پیشگیرانه در شیوه زندگی می توانید از بروز برخی از انواع هپاتیت جلوگیری کنید. پزشکان کافه نبض در این مقاله درباره بیماری هپاتیت بیشتر برای شما میگویند، با ما همراه باشید.
بیماری هپاتیت چیست؟
کبد در بدن، یکی از مهمترین و بزرگترین غدد داخلی بدن به شمار می رود. کبد وظایف مهمی را بعهده دارد. هپاتیت التهاب کبد است. این بیماری می تواند به سمت زخم ( فیبروز)، سیبروز یا سرطان کبد پیش رود. علت بیماری، ویروس های هپاتیت است. علاوه بر آن سایر عفونت ها، مواد سمی مثل الکل، دارو های خاص و بیماری های خود ایمنی نیز می توانند باعث هپاتیت شوند. 5 نوع ویروس هپاتیت وجود دارد. این 5 نوع هرکدام به دلیل نوع بیماری و مرگ ناشی از آن و نوع شیوع آن متفاوت هستند و باعث نگرانی هستند.
عامل بیماری هپاتیت چیست؟
علت این بیماری ، ویروس های هپاتیت است. علاوه بر آن فقدان خون رسانی به کبد، سایر عفونت ها، مواد سمی، نوشیدن افراطی الکل، مصرف بعضی دارو های خاص و بیماری های خود ایمنی نیز می توانند باعث هپاتیت شوند. به ندرت هم عفونت های ویروسی مثل منونوکلئوز و سایتومگالویروس نیز می تواند عامل بیماری هپاتیت شود.
هپاتیت چند نوع است؟
دانشمندان و محققان 5 نوع ویروس هپاتیت را شناسایی کرده اند که با حروف A,B,C,D,E مشخص شده اند.
راه های انتقال انواع بیماری هپاتیت
ویروس هپاتیت (A (HAV :
بیماری هپاتیت نوع A از طریق این ویروس شایع است. این ویروس در مدفوع افراد آلوده وجود دارد.
- بیشتر از طریق مصرف آب یا غذای آلوده منتقل می شود.
- همچنین از طریق رابطه جنسی هم قابل انتقال است.
ویروس هپاتیت A باعث عفونت های خفیف می گردد. به طوری که بیشترافراد بهبودی کامل می یابند. در بعضی مواقع هم ویروس هپاتیت A می تواند، بیماری هپاتیت شدید و تهدید کننده زندگی هم باشد. این نوع بیماری در مناطقی که نکات بهداشتی رعایت نمی شود، بیشتر شایع است. واکسن های موثر برای جلوگیری از بیماری هپاتیت نوع A در دسترس می باشد.
ویروس هپاتیت (B (HBV:
بیماری هپاتیک نوع B از طریق قرار گرفتن در معرض خون عفونی، مایع منی و سایر مایعات بدن منتقل می شود. این نوع هپاتیت می تواند از مادران آلوده به نوزادان هنگام تولد یا از اعضای خانواده به نوزاد در اوایل کودکی منتقل شود.
راه های انتقال هپاتیت نوع B شامل :
- انتقال خون و فرآورده های خونی که آلوده به ویروس هپاتیت نوع B
- تزریق در طی اقدامات پزشکی
- تزریق دارو
و همچنین برای کارکنان بیمارستانی یا مراکز بهداشتی که از بیماران مبتلا به بیماری هپاتیت نوع B پرستاری می کنند ممکن است به صورت تصادفی برخورد با سوزن تزریق خطر ایجاد کند. واکسن برای بیماری هپاتیت نوع B در دسترس است.
ویروس هپاتیت (C (HCV:
ویروس هپاتیت نوع C از طریق این ویروس شیوع می گردد. بیشتر از طرق مختلف قابل انتقال است:
- تماس با خون عفونی
- تزریق خون و فرآورده های خونی آلوده به ویروس هپاتیت C
- تزریق های آلوده در طی اقدامات پزشکی
- در حین تزریق دارو بندرت پیش می آید.
واکسنی هم برای بیماری هپاتیت نوع C وجود ندارد.
ویروس هپاتیت (D (HDV:
ویروس هپاتیت نوع D فقط در افرادی که به ویروس هپاتیت (D (HDV آلوده هستند رخ می دهد. بیماری هپاتیت که از عفونت دوگانه ویروس نوع (D (HDV و ویروس نوع (B (HBV می تواند به یک بیماری خیلی جدی و تهدید کننده منجر شود. واکسن های بیماری هپاتیت نوع B از عفونت ویروس نوع (D (HDV هم محافظت می کنند.
ویروس هپاتیت (E (HEV:
ویروس هپاتیت نوع E در مناطق در حال توسعه جهان است و ویروس هپاتیت (E (HEV در کشورهای توسعه یافته شناخته است و روز به روز هم در حال افزایش است. از طریق مصرف آب یا مواد غذایی آلوده منتقل می شود. واکسن های مؤثر برای جلوگیری از ابتلا به هپاتیت نوع E ایجاد شده اند، اما در دسترس نیست.
علائم و نشانه های انواع هپاتیت
اگر به عفونی مانند نوع هپاتیت B و C دچار هستید. این نوع هپاتیت ها مزمن هستند. ممکن است در اوایل بیماری علائمی را نشان ندهد. علائم معمولا بعد از اینکه عملکرد کبد اختلال ایجاد گردد، بروز می کند. هپاتیت مزمن به آرامی روی کبد تاثیر می گذارد، بنابراین ممکن است علائم به صورت مخفی باشد.
علائم بیماری هپاتیت حاد به سرعت ظاهر می شود. علائم شایع شامل موارد زیر هستند:
- خستگی
- علائم آنفلوانزا
- ادرار تیره
- مدفوع کم رنگ
- درد شکم
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن بی دلیل
- رنگ زرد چشم و پوست، که ممکن است علائم زردی باشد.
عوارض و خطرات انواع هپاتیت
هپاتیت مزمن نوع B یا C اغلب می تواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند. انواع ویروس هپاتیت بر کبد تأثیر می گذارند:
- بیماری مزمن کبد
- سیروز
- سرطان کبد
- نارسایی کبدی
هنگامی که کبد شما به طور عادی عملکرد خود را متوقف کند، نارسایی کبدی ممکن است رخ دهد. عوارض نارسایی کبد شامل موارد زیر است:
- خونریزی داخلی
- افزایش مایعات در شکم شما، معروف به آسیت است.
- افزایش فشار خون در رگ های پورتال که به کبد شما وارد می شوند. معروف به فشار خون پورتال (سیاهرگی که خون را از روده به کبد می آورد) است.
- نارسایی کلیه
- انسفالوپاتی کبدی، که شامل خستگی، کاهش حافظه و کاهش توانایی های ذهنی ناشی افزایش سمومی مانند آمونیاک باشد که بر عملکرد مغز تأثیر می گذارد.
- کارسینوم کبدی، که نوعی سرطان کبد است
- در افراد مبتلا به هپاتیت مزمن نوع B و C هستند:
- ازمصرف الکل خودداری نمایید.
- قبل از مصرف مکمل داروهای جدید با پزشک خود مشورت کنید.
زیرا بیماری کبدی و نارسایی کبد را تسریع می کند و منجر به مرگ می شود.
هپاتیت در زنان و دوران بارداری و شیردهی
هپاتیت B یک عفونت کبدی است که در اثر ویروس هپاتیت (B (HBV ایجاد می شود. عمدتا از طریق خون یا مایع منی شخص آلوده به شخص دیگری منتقل می شود. یک زن باردار مبتلا به هپاتیت B، می تواند درهنگام زایمان این بیماری را به نوزاد انتقال دهد. به تمام زنان باردار به عنوان بخشی از مراقبتهای دوران بارداری یا هنگام ورود به بیمارستان برای زایمان، آزمایش تشخیص هپاتیت B را انجام می دهند. نوزادان اولین بار از واکسن هپاتیت B را قبل از ترک بیمارستان در 24 ساعت اول تولد دریافت می کنند. نوزادان دوز دوم واكسن 1-2 ماه پس از اولین دوز دریافت میکنند. تزریق دوز سوم هم تا زمان 18 ماهگی انجام می شود.
آیا مادری که به ویروس هپاتیت B (HBV) آلوده است، می تواند شیرخوار خود را شیر دهد؟
بله. کلیه نوزادانی که در مادران آلوده به HBV متولد می شوند ، باید در 12 ساعت پس از تولد، اولین دوز واکسن هپاتیت B دریافت کنند. از نوزاد باید بعد از اتمام سری واکسنها، در سن 9 تا 12 ماهگی آزمایش تشخیصی گرفته شود. تا مشخص شود آیا واکسن کار کرده است یا خیر. اگر نوزادان متولد شده از مادران HBV مثبت واکسن HBIG / HBV را هنگام تولد دریافت کرده باشند. خطر انتقال ویروس HBV مادر به کودک از طریق شیردهی ناچیز است.
آیا در صورت ترک خوردگی نوک پستان و خونریزی در مادر HBV مثبت، شیردهی ایمن است؟
اطلاعات برای گفتن بله یا خیر کافی نیستند. با این حال، ویروس هپاتیت نوع B توسط خون آلوده پخش می شود. بنابراین ، اگر نوک سینه های مادر مبتلا به بیماری هپاتیت B ، ترک خورده و خونریزی می کنند، باید موقتاً از شیر دادن خودداری کند. تا زخم ها بهبودی کامل پیدا کند. هنگامی که نوک سینه های او دیگر ترک نداشته باشد و خونریزی نمی کنند، مادر می تواند به طور کامل شیردهی را از سر بگیرد.
بیماری هپاتیت C در دوران باردار و شیردهی زنان
هپاتیت C یک عفونت کبدی است که در اثر ویروس هپاتیت (C (HCV ایجاد می شود. از طریق خون فرد آلوده منتقل می شود. هیچ واکسنی برای هپاتیت C وجود ندارد. بهترین راه برای جلوگیری از انتقال بیماری هپاتیت C، از رفتارهایی که می توانند باعث انتقال شوند، به ویژه داروهای تزریقی خودداری نمایید.
آیا مادری که به ویروس هپاتیت (C (HCV آلوده است، می تواند شیرخوار خود را شیر دهد؟
بله. هیچ مدرک مستندی مبنی برعدم شیردهی وجود ندارد. بنابراین، برای مادر مبتلا به هپاتیت HCV منع مصرف شیر مادر نیست.
آیا در صورت ترک خوردگی نوک پستان و خونریزی در مادر HCV مثبت، شیردهی ایمن است؟
اطلاعات برای گفتن بله یا خیر کافی نیستند. با این حال، ویروس هپاتیت نوع C توسط خون آلوده پخش می شود. بنابراین ، اگر نوک سینه های مادر مبتلا به بیماری هپاتیت C، ترک خورده و خونریزی می کنند، باید موقتاً از شیر دادن خودداری کند. تا زخم ها بهبودی کامل پیدا کند. هنگامی که نوک سینه های او دیگر ترک نداشته باشد و خونریزی نمی کنند، مادر می تواند به طور کامل شیردهی را از سر بگیرد.
علائم هپاتیت در کودکان چگونه است؟
هپاتیت التهاب کبد است. می تواند سلول های کبدی را آسیب رسانده و از بین ببرد.
چه عواملی باعث بیماری هپاتیت در کودکان می شود؟
بیماری هپاتیت در کودکان ناشی از موارد زیادی است. کودک شما می تواند با قرار گرفتن در معرض ویروسی، به هپاتیت مبتلا شود. این ویروس ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- ویروس های هپاتیت: 5 نوع اصلی از ویروس هپاتیت A ، B ، C ، D و E.
- سیتومگالوویروس: این ویروس بخشی از خانواده ویروس تبخال است.
- ویروس اپشتین بار: این ویروس باعث ایجاد مونونوکلئوز می شود.
- ویروس هرپس سیمپلکس: تبخال می تواند بر روی صورت، پوست بالای کمر یا دستگاه تناسلی تأثیر بگذارد.
- ویروس واریسلا زوستر (آبله مرغان): عارضه این ویروس هپاتیت است. اما این بیماری در کودکان بسیار بندرت اتفاق می افتد.
- انترو ویروس ها: این گروهی از ویروس ها است که اغلب در کودکان مشاهده می شود. آنها شامل ویروس های Coxsackie و اکوویروس ها هستند.
- سرخچه : این یک بیماری خفیف است که باعث ایجاد بثورات می شود.
- آدنوویروس: این گروه ویروسی است که باعث سرماخوردگی ، لوزه و عفونت گوش در کودکان می شود. آنها همچنین می توانند باعث اسهال شوند.
- پاروویروس: علائم این ویروس شامل بثورات سیلی شکل بر روی صورت است.
- بیماری کبد خود ایمنی: این بیماری سیستم ایمنی کودک شما، پادتن هایی را ایجاد می کند که به کبد حمله می کنند. این باعث التهاب می شود که منجر به هپاتیت می گردد.
علائم می تواند در هر کودک کمی متفاوت باشد. علائم هپاتیت ناگهانی (حاد) ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- علائم آنفلوانزا
- زرد شدن پوست یا چشم (زردی)
- تب
- حالت تهوع یا استفراغ
- از دست دادن اشتها
- درد معده یا ناراحتی
- اسهال
- درد مفاصل
- درد عضلات
- کهیر خارش دار پوست
- مدفوع خاک رس
- ادرار به رنگ تیره
از آنجایی که علائم این بیماری ممکن است شبیه سایر علائم بیماری های دیگر به نظر می رسد. بهتر است که اطمینان حاصل کنید که کودک شما به چه بیماری مبتلا هست.
چگونه بیماری هپاتیت تشخیص داده می شود؟
بررسی حالت ها و معاینه بدنی
برای تشخیص بیماری هپاتیت، ابتدا پزشک با سوال کردن از شما در مورد حالت های شما شروع میکند، تا عوامل خطر را در مورد بیماری هپاتیت عفونی یا غیرعفونی را بررسی کند. در طی معاینه جسمی، پزشک ممکن است به آرامی روی شکم شما فشار بیاورد تا ببیند آیا احساس درد دارید. با معاینه بدنی پزشک ممکن است احساس کند که کبد شما بزرگ شده است یا خیر. در طول معاینه اگر پزشک متوجه زرد شدن پوست یا چشم شما شود، در طول معاینه این نکته ها را یادداشت می کند.
آزمایش عملکرد کبد
برای بررسی عملکرد کبد از نمونه خون شما آزمایش می گیرند. بررسی پارامترهای عملکرد کبد میزان کارایی کبد شما را معلوم می کند. اگر نتیجه آزمایش غیر طبیعی باشد، اولین نشانه وجود مشکلی در کبد باشد. به خصوص اگر پزشک در معاینه جسمی هیچ علامتی تشخیص نداده باشد. سطح بالای آنزیم کبد ممکن است در آزمایش خون نشانگر این است که کبد شما آسیب دیده یا عملکرد درستی ندارد.
آزمایش خون
اگر آزمایشات عملکرد کبد شما غیرطبیعی باشد، پزشک شما برای تشخیص دلیل بروز اختلال عملکرد کبد آزمایش خون تکمیلی تر را توصیه می کند. این آزمایشات می تواند ویروس های ایجاد کننده هپاتیت را بررسی کند. با آزمایش خون در شرایطی مانند بیماری هپاتیت خود ایمنی، سطح ایمنی بدن را هم بررسی میکنند.
سونوگرافی
از طریق سونوگرافی شکمی تصویری از اندام های داخل شکم شما تهیه می گردد. این آزمایش به پزشک شما اجازه می دهد تا کبد و اندام های مجاور آن را مورد بررسی قرار دهد. در این شرایط می تواند موارد ذیل فاش شود:
- وجود مایع در شکم شما
- آسیب یا بزرگ شدن کبد
- تومورهای کبدی
- ناهنجاری های کیسه صفرا
- گاهی اوقات پانکراس در تصاویر سونوگرافی نیز د یده می شود.
سونوگرافی می تواند روش تشخیصی مفید، برای تعیین علت عملکرد غیر طبیعی کبد شما باشد.
بیوپسی کبد
بیوپسی کبد، یک روش تهاجمی است که پزشک از بافت کبد نمونه ای را جهت آزمایش می گیرد. این کار از روی پوست شما با سوزن قابل انجام است و نیازی به جراحی ندارد. به طور معمول، در حین گرفتن بیوپسی از بافت کبد از سونوگرافی برای راهنمایی پزشک استفاده می شود. این آزمایش به پزشک اجازه می دهد تا مشخص کند که عفونت یا التهاب چه تاثیری بر کبد گذاشته است.
روش های درمان بیماری هپاتیت
انتخاب روش های درمانی به نوع بیماری هپاتیت و نوع عفونت حاد یا مزمن بستگی دارد:
بیماری هپاتیت نوع A
درمان دارویی
بیماری هپاتیت نوع A درمان خاصی ندارد. زیرا این نوع بیماری هپاتیت کوتاه مدت است. بدن خودش این ویروس را از بین می برد. اکثر مواقع کبد طی یک ماه تا دو ماه به طور کامل خود را بازسازی می کند. برای درمان بیماری هپاتیت A توصیه پزشکان فقط برای رفع علائم و نشانه های عفونت تمرکز دارد:
- افرادی مبتلا به بیماری هپاتیت نوع A هستند، ممکن است به مدت چند ماه احساس خستگی داشته باشند. که توصیه پزشک فقط استراحت است.
- حالت تهوع ممکن است غذا خوردن برای بیماران را دشوار کند، بهتر است به جای 3 وعده، چندین وعده با حجم کمتر دریافت کنند. غذاهای پر کالری مصرف کنند.
- پزشک به افرادی که مبتلا به بیماری هپاتیت هستند توصیه می کند که از مصرف دارو و الکل بپرهیزند. تصفیه دارو و الکل برای کبد شما مشکل است. بهتر است در این دوران به کبد خود استراحت داده شود.
تغییر شیوه زندگی
اگر مبتلا به بیماری هپاتیت نوع A هستید، برای کاهش خطر انتقال بهتر است :
- از ارتباط جنسی با دیگران بپرهیزید.
- بعد از رفتن به سرویس بهداشتی، دست های خود را با دقت شسته و با دستمال یکبار مصرف خشک کنید.
- برای دیگران غذا درست نکنید، چون عفونت خیلی راحت قابل انتقال است.
بیماری هپاتیت نوع B
بیماری هپاتیت نوع A حاد نیاز به درمان ندارد. یعنی هپاتیتی است که کوتاه مدت بوده و به صورت خود به خود درمان می گردد.
درمان دارویی بیماری هپاتیت B مزمن:
- استفاده از داروهای ضد ویروس
- اگر ویروس و عفونت آسیب جدی به کبد وارد کرده باشد، پیوند کبد مناسب ترین انتخاب است.
تغییر شیوه زندگی
اگر شما به بیماری هپاتیت نوع B مبتلا شده اید، برای جلوگیری از انتقال بیماری بهتر است:
- به همسر خود اطلاع دهید. ایشان هم باید آزمایشات لازم را انجام دهد. در صورت نیاز درمان و مراقبت صورت پذیرد.
- از سوزن یا سرنگ مشترک استفاده نکنید.
- از اهدای خون بپرهیزید.
- اگر باردار هستید، به پزشک خود اطلاع دهید. که تمهیدات لازم جهت درمان نوزاد قبل تولد را داشته باشد.
بیماری هپاتیت نوع C
درمان دارویی
برای معالجه هر دو نوع حاد و مزمن بیماری هپاتیت نوع C، داروهای ضد ویروسی توصیه می گردد. افرادی که هپاتیت مزمن مبتلا هستند به طور معمول با ترکیبی از داروهای ضد ویروسی استفاده می شود. برای انتخاب بهترین نوع درمان هم طی آزمایش بیشتری قرار می گیرند.
در طول درمان، پزشک پاسخ بدن شما را به داروها تحت کنترل دارد. استفاده از داروهای ضد ویروسی ممکن است باعث افسردگی و علائم آنفلانزا مثل تب و خستگی شوند.
افرادی که مبتلا به سیروز (زخم شدن کبد) یا بیماری کبد در نتیجه هپاتیت مزمن C هستند ممکن است کاندید پیوند کبد باشند. برای بیماران مبتلا به بیماری هپاتیت C، پیوند کبد یک درمان محسوب نمی شود.
درمان با داروهای ضد ویروس معمولاً پس از پیوند کبد نیز ادامه پیدا می کند زیرا احتمال ایجاد عفونت هپاتیت C در کبد جدید نیز وجود دارد.
تغییر شیوه زندگی
بیمار هپاتیت نوع C، برای افزایش سلامت خود و اطرافیان لازم است که در سبک زندگی تغییر ایجاد کنید:
- مصرف الکل خود را قطع کنید. الکل می تواند باعث تسریع پیشرفت بیماری های کبدی شود.
- از مصرف داروهایی که می توانند باعث آسیب کبدی شوند خودداری کنید.
- به منظور پیشگیری از ابتلای دیگران به بیماری هپاتیت C حتما: تمام زخم های خود را بپوشانید و از تیغ یا مسواک مشترک استفاده نکنید. اهدای خون، عضو یا مایع منی انجام ندهید و به دیگران اطلاع دهید که مبتلا به بیماری هپاتیت C هستید.
بیماری هپاتیت نوع D
در حال حاضر هیچ داروی ضد ویروسی برای درمان بیماری هپاتیت نوع D وجود ندارد. طبق یک مطالعه در سال 2013 به عنوان منبع معتبر، یک داروی موسوم به آلفا اینترفرون می تواند برای درمان هپاتیت D استفاده شود. با این د ارو فقط در حدود 25 تا 30 درصد از افراد بهبود نشان می دهد. با دریافت واکسیناسیون هپاتیت B ، می توان از هپاتیت D جلوگیری کرد. زیرا عفونت هپاتیت B برای ایجاد بیماری هپاتیت D لازم است.
بیماری هپاتیت نوع E
در حال حاضر، هیچ روش درمانی خاصی برای درمان بیماری هپاتیت E در دسترس نیست. زیرا عفونت در این نوع اغلب حاد است و به طور معمول به خودی خود برطرف می شود.
به مبتلایان به این نوع عفونت اغلب توصیه می شود استراحت کافی داشته باشند، مایعات زیادی بنوشند، مواد مغذی کافی دریافت کنند و از مصرف الکل خودداری کنند. زنان باردار که به این عفونت مبتلا هستند نیاز به نظارت و مراقبت دقیق دارند.
هپاتیت خود ایمنی
در درمان اولیه هپاتیت خود ایمنی داروهای کورتیکواستروئیدها، مانند پردنیزون یا بودزونید، بسیار مهم هستند. آنها در حدود 80 درصد برای افراد مبتلا به این نوع بیماری هپاتیت موثر هستند.
آزوتیوپرین (ایموران) ، دارویی که سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کند، اغلب در درمان قرار می گیرد.
داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند مایکوفنولات (سلول سیپت) ، تاکرولیموس (پروگرام) و سیکلوسپورین (نئورال) نیز می توانند به عنوان گزینه های جایگزین آزاتیوپرین برای درمان استفاده شوند.
پیشگیری و هشدارهای ایمنی و نکات بهداشتی
رعایت بهداشت: یکی از راه های مهم برای پیشگیری بیماری هپاتیت نوع A و E است. اگر شما به یک کشور در حال توسعه سفر می کنید، از مصرف موارد زیر را خودداری نمایید:
- آب محلی
- یخ
- صدف خام یا پخته نشده صدف و صدف
- میوه و سبزیجات خام
- بیماری هپاتیت B ، C و D از طریق خون آلوده انتقال می یابد. موارد ذیل رعایت نمایید:
- استفاده از سوزن های مشترک برای تزریق مواد مخدر
- عدم استفاده تیغ مشترک
- از مسواک شخص دیگری استفاده نکنید
- از تماس با خون ریخته شده خودداری نمایید.
- برقراری رابطه جنسی سالم با استفاده از کاندوم
واکسن ها: استفاده از واکسن یک کلید مهم برای جلوگیری از بیماری هپاتیت است.
سوالات متداول در رابطه با بیماری هپاتیت
بیماری هپاتیت چیست؟
هپاتیت که از نظر لغوی به معنای التهاب کبد است ولی هپاتیت بیماری ویروسی است که سه نوع عمده آن هپاتیت B، A و C می باشد.
آیا بیماری هپاتیت واگیردار است؟
بله. راه های انتقال هپاتیت به طور عمده از طریق خون و فرآورده های خونی، تماس جنسی، مادر به جنین، تیغ، سرنگ مشترک ،انتقال آن می باشد.
بیماری هپاتیت چیست و چه علائمی دارد؟
هپاتیت بیماری مربوط به کبد است. باعث التهاب کبد می شود. کبد وظیفه پاکسازی و تسویه خون را دارد. زمانی که کبد ملتهب شود به درستی کار نمیکند. یکی از ضایعات خونی، بیلی روبین نام دارد که که اگر کبد درست کار نکند شروع به افزایش در خون و بافت ها می شود.
در نتیجه پوست شخص مبتلا به هپاتیت به رنگ زرد در می آید. این حالت را یرقان می نامند. بیلی روبین و مابقی ضایعات خونی باعث خارش، تب، تهوع و بدن در میشود.
چه چیزی باعث بیماری هپاتیت میشود؟
ویروس های هپاتیت و سایر عفونت ها، مواد سمی مثل الکل، داروهای خاص و بیماری های خود ایمنی نیز می توانند باعث هپاتیت شوند.
- الکل و سایر سموم
مصرف زیاد الکل می تواند باعث آسیب و التهاب کبد می شود. به آن هپاتیت الکلی گفته می شود. الکل مستقیماً به سلول های کبد شما آسیب می رساند. با گذشت زمان، می تواند باعث آسیب دائمی شود و منجر به نارسایی کبد و سیروز، ضخیم شدن و زخم شدن کبد شود.
- سایر دلایل سمی هپاتیت شامل: مصرف بیش از حد داروها و قرار گرفتن در معرض سموم
- پاسخ سیستم خود ایمنی
در برخی موارد، سیستم ایمنی بدن، کبد را به عنوان یک ماده مضر اشتباه می کند و به حمله به آن می کند. این بیماری باعث ایجاد التهاب در کبد می شود که التهاب مانع از انجام عملکرد درست کبد می شود. این نوع بروز بیماری هپاتیت در زنان سه برابر بیشتر از مردان است.
بیماری هپاتیت چند نوع است؟
5 نوع بیماری هپاتیت شناسایی شده است. به نام هپاتیت A,B,C,D,E
چگونه از بیماری هپاتیت جلوگیری کنیم؟
- رعایت استانداردها و اصول ایمنی در مراکز بهداشتی و درمانی
- استفاده از وسایل لازم یکبار مصرف و استریل کردن تجهیزات در خدمات پزشکی و دندانپزشکی
- استفاده از وسایل حفاظت فردی در مواجه شدن با خون و فرآورده های خونی
- استفاده از کاندوم در روابط جنسی مشکوک
- عدم استفاده از سرنگ و سوزن مشترک در تزریق وریدی داروها و مواد مخدر
- برای افرادی که بیشتر در معرض خطرهستند، متخصصان توصیه می كنند كه چکاپ منظم در مورد بیماری هپاتیت انجام شود.
اینها مواردی برای پیشگیری از مبتلا شدن به بیماری می باشد.
بیماری هپاتیت چگونه مشخص می شود؟
علایم اولیه ابتلا به بیماری هپاتیت، مثل سرما خوردگی، بدن درد، تب و سردرد و بیاشتهایی مفرط خودش را نشان میدهد. در برخی موارد هم پوست و چشم مبتلایان زرد میشود. از سایر مشخصههای این بیماری میتوان به درد شکم، تهوع، استفراغ و تغییر رنگ ادرار به صورت پررنگ و مدفوع کم رنگ اشاره کرد.
آیا بیماری هپاتیت خطرناک و کشنده است؟
هپاتیت همانطور که گفته شد، التهاب کبد است. که فعالیت کبد را مختل میکند. به علل مختلف فرد را مبتلا می کند. بیماری هپاتیت ویروسی یکی از چالش های مهم درمان در عرصه جهانی است. هزینه های زیادی را به اقتصاد کشورها تحمیل میکند. شایع ترین نوع، بیماری هپاتیت نوع B ,C است که بعنوان قاتل خاموش شناخته شده است. سازمان بهداشت جهانی برآورد کرده است که سالانه 1.5 میلیون، مرگ به علت سیروز و سرطان کبد رخ می دهد. نزدیک به 90 درصد این تعداد از نوع بیماری هپاتیت B ,C است.
آیا بیماری هپاتیت ارثی است؟
خیر. بیماری هپاتیت یک نوع بیماری عفونی ویروسی در انسان است
آیا بیماری هپاتیت همان ایدز است؟
بیماری ایدز هم مثل هپاتیت یک بیماری ویروسی و واگیردار است. ویروس اچ آی وی( HIV) قدرت دفاع بدن را در مقابل بیماری ها و عفونت ها کم میکند. این بیماری هنوز واکسن و دارویی جهت پیشگیری و درمان قطعی ندارد ولی برای هپاتیت راه های درمانی و واکسن وجود دارد.
برای بیماری هپاتیت به چه دکتری مراجعه کنیم؟
برای تشخیص و مشاوره درمانی بیماری به پزشک فوق تخصص گوارش و کبد مراجعه نمایید.
کلام آخر:
برخی از انواع هپاتیت خفیف و برخی دیگر جدی هستند. گاهی می تواند منجر به زخم در کبد، بنام سیروز یا سرطان کبد شوند. بعضی اوقات هپاتیت به خودی خود از بین می رود. برخی از بیماری های هپاتیت می توان با دارو درمان کرد. گاهی هپاتیت یک عمر طول می کشد. واکسن ها می توانند به جلوگیری از برخی از اشکال ویروسی کمک کنند.