توسط : پسوریازیس ( بیماری صدفی ) نوعی بیماری پوستی است. این بیماری واگیر دار نیست ولی ممکن است در یک خانواده چند نفر درگیر بیماری باشند. علائم و نشانه های این بیماری پوسته پوسته شدن و ایجاد لکه های قرمز رنگ است. بیشترین قسمت هایی که ممکن است ظاهر گردد، زانو ها، آرنج ها، سر و کمر است. اکثر اوقات به همراه خارش است و بر اثر خشکی زیاد گاهی اوقات دردناک هم می شود. در ادامه این مقاله پزشکی کافه نبض شما را بیشتر با این بیماری آشنا میکند.
بیماری پسوریازیس (بیماری صدف) چیست ؟
اولین سوالی که در ذهن همه نقش می بندد این است که : بیماری صدف چیست؟ یک بیماری خود ایمنی است. این خود ایمنی که باعث رشد سریع سلول های پوستی را می گردد. این سلول های رشد یافته باعث پوسته پوسته شدن سطح پوست می گردد. به طور معمول چرخه رشد و زندگی سلول های پوستی یک ماه است. در لایه های زیرین پوست رشد می کند و به آرامی به سطح می رسند. در مبتلایان به پسوریازیس این فرایند تولید خیلی سریع و در حد چند روز اتفاق می افتد. علائم و نشانه بسیار رایج آن التهاب و قرمزی است. این بیماری به طور معمول روی مفاصل مثل آرنج و زانو بیشتر دیده می شود. ولی ممکن است که در هر نقطه ای از بدن هم ایجاد گردد، مثل دست ها، پا ها ، گردن، صورت و پوست سر. بندرت هم پسوریازیس ( بیماری صدفی ) روی ناخن ها، دهان و اطراف دستگاه تناسلی را تحت تاثیر قرار دهد.
عامل ایجاد بیماری پسوریازیس چیست؟
پزشکان در این خصوص ایده قطعی ندارند، پس از چند دهه نتیجه آزمایش و تحقیقات عامل ایجاد پسوریازیس ( بیماری صدفی ) را دو عامل ژنتیک و سیستم ایمنی بدن معرفی کرده اند.
- سیستم ایمنی: بیماری پسوریازیس نوعی بیماری خود ایمنی می باشد ،که در نتیجه حمله اشتباه گلبول های سفید به سلول های پوستی است.
- ژنتیک: برخی افراد ژن هایی دارند که احتمال ابتلا به پسوریازیس را بیشتر می کند. اگر یک عضو در خانواده مبتلا به این بیماری باشد، درصد ابتلا دیگر اعضای خانواده بیشتر است.
آیا پسوریازیس (بیماری صدف) خطرناک است ؟
پسوریازیس ( بیماری صدفی ) در حالت معمول خطری ندارد. گاهی اوقات که بندرت پیش می آید، قست های زیادی از بدن را بهمراه تب بسیار شدید فرا گیرد. در این صورت ممکن است خطرناک باشد.
انواع پسوریازیس ( بیماری صدف)
- پسوریازیس پلاکی: شایع ترین نوع این بیماری، شامل ایجاد لکه های قرمز و ملتهب پوشیده شده با پوست نقره ای (پلاک) معمولا در آرنج، زانو و پوست سر ایجاد می شود.
- گوته : معمولا این نوع بیماری پسوریازیس ( بیماری صدف ) در کودکان بیشتر است، که لکه های کوچک و نازک صورتی شامل می شود.
- نوع استخوانی: بیشتر دربزرگسالان ظاهر می شود. تاول های سفید چرکی که قسمت های وسیعی از پوست قرمز می شود.
- پسوریازیس ناخن: ایجاد سوراخ و رشد غیرطبیعی و تغییر رنگ ناخن های دست و پا می شود.
- پسوریازیس معکوس: بیشتر در اطراف سینه، زیر بغل، کشاله ران، اندام تناسلی دیده می شود. که به شکل روشن شدن مناطق قرمز همراه با التهاب و براقی ظاهر می گردد.
- پسوریازیس اریترودرم: نوع بسیار شدید و نادر، که قسمت های زیادی از بدن را شامل می شود و همراه با تب است. این نوع پسوریازیس ( بیماری صدفی ) خطرناک است. بیمار حتما باید به پزشک مراجعه کند.
شایع ترین علائم بیماری پسوریازیس
علائم و نشانه های بیماری پسوریازیس ( بیماری صدفی ) در افراد مختلف فرق می کند. به نوع بیماری و مناطقی از بدن که درگیر این بیماری صدفی می گردد، بستگی دارد.
شایع ترین علائم پسوریازیس ( بیماری صدفی ) شامل موارد زیر می باشد:
- قسمت های قرمز رنگ و ملتهب پوست
- پلاک های سفید رنگ روی تکه های قرمز رنگ پوست دیده می شود.
- پوستی خشک که ممکن است باعث ترک خوردن پوست و خونریزی گردد.
- پوسته پوسته شدن مناطقی از پوست
- احساس درد در اطراف لکه های ایجاد شده بر اثر پسوریازیس
- احساس خارش و سوزش
- ناخن های ضخیم و سوراخ دار
- مفاصل دردناک و متورم
علائم بیماری پسوریازیس ( بیماری صدفی ) ممکن است برای چند روز یا چند هفته شدید احساس شود. بعد از آن ممکن است علائم ضعیف تر ظاهر شود و یا تقریبا غیر قابل مشاهده شود. گاهی ممکن است علائم بعد این دوره کاملا از بین برود و یا دوباره ظاهر شود.
علائم مشترک با بیماری های دیگر
بیماری پسوریازیس شباهت زیادی با دیگر بیماری‌های پوستی، مانند اگزما دارد.
چه چیزهایی برای پسوریازیس ضرر دارد؟
- تغییرات هورمونی: دوران بلوغ و یائسگی این بیماری را تشدید می کند.
- الکل: مصرف زیاد الکل تاثیر سوء روی بیماری پسوریازیس دارد و همچنین راه درمان را سخت تر می کند.
- مصرف دخانیات: استعمال دود احتمال ابتلا به این بیماری را دو برابر می کند. که یک نوع آن پسوریازیس استخوانی مربوط به کف پا و کف دست می باشد.
- استرس و حملات عصبی: استرس و حملات عصبی باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن می شوند. نقص ایمنی یک از عوامل بروز بیماری است.
- دارو: برخی داروها مثل لیتیم، پراپرانول، کلرکین، ایندوسین باعث تشدید بیماری صدفی می گردد.
- ایدز: ایدز یک بیماری عفونی باکتریایی است که تاثیر مستقیم روی سیستم ایمنی دارد. که همانطور که پیش تر هم گفته شد باعث بروز عفونت های پوستی و بیماری صدف نیز می گردد.
- عفونت: یک نوع از پسوریازیس مربوط به عفونت های تنفسی مثل برونشیت، سرماخوردگی ، آنفولانزا و .. می باشد.
- نور خورشید: تابش زیاد نور خورشید باعث آفتاب سوختگی و آسیب به پوست می شود.
- صدمات پوستی: برخی بریدگی و خراش های بیش از حد پوستی باعث تشدید بیماری می شود.
- وزن: پوست افراد چاق تمایل بیشتری برای ایجاد پلاک و زخم دارد.
- آب و هوا : هوای سرد و خشک باعث تشدید بیماری صدف می شود. در این شرایط بهتر است پوست خود را رطوبتی نگه دارید.
چه غذاهایی برای پسوریازیس بد است؟
بیماری صدف یک بیماری التهابی است. پس بهتر است از مصرف یک سری مواد غذایی محرک اجتناب کنید. مثل الکل، تنقلات، گوشت قرمز، محصولات لبنی، مرکبات، گلوتن، چاشنی و ادویه.
چه چیزهایی برای پسوریازیس مفید است ؟
برای کاهش و کنترل علائم بهترین توصیه تغییر در سبک زندگی است. که در اینجا به 5 مورد توصیه میکنیم:
- کاهش وزن: اگر چاق هستید، کاهش وزن ممکن است در کنترل و درمان مفید باشد. حتی اگر رابطه مستقیم هم نداشته باشد، کاهش وزن برای سلامت کلی شما مفید است.
- یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.
- از مصرف غذاهای محرک خود داری کنید.
- الکل کمتری بنوشید.
- مصرف ویتامین ها را در رژیم غذایی خود در نظر بگیرید
چه غذاهایی برای پسویازیس خوب است ؟
برای کنترل و درمان بیماری پسوریازیس یک رژیم غذایی سالم توصیه می گردد:
- رژیم غذایی سالم مثل کاهش مصرف چربی مضر و اشباع شده و جایگزین کردن چربی گیاهی و یا اشباع نشده.
- استفاده از پروتئین حاوی اسیدهای چرب امگا 3 مثل ماهی، میگو
- منبع گیاهی امگا 3 مثل گردو و تخم کتان
- برای دریافت مواد مغذی مورد نیاز بهتر است از قرص های ویتامین استفاده کنید.
آیا خورشید برای پسوریازیس مفید است ؟
نور آفتاب به خاطر ویتامین D که دارد باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می گردد. بیماری صدف هم یک بیماری ایمنی است و نور آفتاب نقش مهمی در ایمنی دارد. استفاده آفتاب در زمان مناسب از روز و در اندازه و شدت کم تاثیر روی بهبودی و کنترل بیماری داشته است. محققان در مورد درمان با دارو و درمان با آفتاب بررسی هایی انجام دادند. نتیجه ای که داشته این است که اثرات مثبت درمان با خورشید ماندگار تر از درمان پزشکی بوده است.
آیا پسوریازیس (بیماری صدف) ارثی است؟
همانطور که پیش تر اشاره کردیم، یکی از عوامل ایجاد بیماری پسوریازیس (بیماری صدف) زمینه ژنتیکی است. اگر درخانواده ای شخصی بیماری را دارد یعنی ژن خانواده این بیماری را درخود دارد. در نسل های بعد و حتی افراد دیگر خانواده هم ممکن است بروز داده شود.
آیا پسوریازیس به جنین منتقل می شود؟
اگر مادر بیماری پسوریازیس دارد، اصلا نگران انتقال بیماری نباشد. چون قابل انتقال نیست. تنها موردی که توصیه می گردد که توجه داشته باشید، داروهایی است که فرد یا مادر برای درمان یا کنترل بیماری مصرف میکند. توصیه می گردد که با پزشک خود در زمینه مصرف دارو مشورت داشته باشید.
آیا پسوریازیس واگیردار است؟
یک خبر خیلی خوب این است که بیماری پسوریازیس مسری نیست. این بیماری از یک شخص به شخص دیگری قابل انتقال نیست.
چطور از بروز پسوریازیس جلوگیری کنیم؟
- رژیم غذایی سالم : تامین امگا 3 باعث تقویت سیستم ایمنی و کاهش این بیماری می شود.
- پرهیز از مصرف مواد مخدر والکل: این دو سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند و شما را در معرض این بیماری قرار می دهد.
- مراقبت از پوست: خراشیدگی های عمیق و بریدن میتواند منجر به پسوریازیس شود.
- کاهش استرس: مواردی که برای کاهش استرس پیشنهاد می شود، معاشرت با افرادی که اعتماد به نفس شمارا بالا می برند، انجام فعالیت های لذت بخش و …
- خواب منظم: خواب می تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.
- مصرف نکردن برخی داروها: قبل استفاده از دارویی توصیه می شود که با پزشک خود مشورت کنید. با این کار می توانید از مصرف داروهایی که به تشدید پسوریازیس کمک می کند جلوگیری کنید.
- استفاده از کرم و لوسیون های مناسب: از خشک نگه داشتن پوست و دوش آب بسیار گرم خودداری کنید.
عوارض بیماری پسوریازیس (بیماری صدف) چیست؟
- آرتریت مرتبط پسوریازیس: باعث آسیب به مفاصل و ازبین رفتن عملکرد بعضی از مفاصل میشود.
- عفونت های باکتریایی در محل و ناحیه ای که درگیر بیماری است.
- مشکلات عاطفی و افسردگی ناشی از این بیماری
- عوارض چشمی ناشی از درمان با نور درمانی. بروز آب مروارید و بندرت هم باعث ايجاد عارضه در شبكيه مي شود.
- مشکلات عاطفی و افسردگی ناشی از بیماری.
اگر پسوریازیس درمان نشود، چه اتفاقی می افتد؟
تا به امروز بیماری صدف هیچ درمان قطعی ندارد. توصیه های درمانی و داروهای موضعی و خوراکی موجود فقط کمک به کنترل این بیماری می کند. عدم درمان وکنترل امکان گسترش این بیماری در نواحی بیشتری از بدن می گردد.
بیماری دیگری که با پسوریازیس بروز می کنند.
- آرتروزپسوریازیس
- بیماری های قلبی
- دیابت نوع 2
- چاقی و سندروم متابولیک
- بیماری التهابی روده به نام بیماری کرون
- سرطان
آیا پسوریازیس می تواند به سرطان تبدیل می شود؟
طبق تحقیقات انجام شده بیماری صدف می تواند یکی ازریز فاکتورهای ایجاد سرطان باشد. اما پزشکان آن را یک علت مستقیم مبتلا شدن به سرطان بیان نکردند.
آیا پسوریازیس باعث ریزش مو می شود؟
بیماری پسوریازیس پوست سر باعث خارش و ناراحتی در پوست سر میشود. خاراندن پوست سر باعث خراشیدن سر شما و ممکن است باعث ریزش موی شود.
آیا پسوریازیس (بیماری صدف) درمان قطعی دارد؟
این بیماری درمان قطعی ندارد. توصیه ها و درمان های مثل دارو خوراکی، موضعی و تزریقی فقط کمک به کنترل بیماری پسوریازیس می کند. مانع از گسترش در نواحی بیشتر بدن می گردد.
دارو درمانی بیماری پسوریازیس
درمان های توصیه شده برای بیماری پسوریازیس ( بیماری صدف ) شامل:
استفاده از درمان های موضعی :
- پماد کورتیکواستروئیدهای موضعی
- پماد آنالوگ های ویتامین D
- پماد آنتراولین
- پماد رتینوئیدهای موضعی
- پماد مهارکننده های کلسینورین
- پماد اسید سالیسیلیک
- پماد قطران زغال سنگ
- مرطوب کننده ها
داروهای خوراکی و تزریقی
- رتینوئیدها
- سیکلوسپورین
- متوترکسات
نوردرمانی:
- استفاده از نور ماورای بنفش باعث از بین بردن گلبول های سفید که به پوست آسیب می رسانند، می شود.
درمان با داروی جدید ایرانی
محصول تولید شده کشور ایران برای این بیماری کرم پسوس رام می باشد. این کرم تهیه شده توسط شرکت مام دارو در جهت بهبود و کنترل بیماری بیماری صدف می باشد.
درمان بیماری پسوریازیس در طب سنتی
- کرم یا ژل آلوئه ورا: استفاده از کرم یا ژل های حاوی آلوئه ورا باعث رطوبت پوست و جلوگیری از خشک شدن و خارش و التهاب زخم ها می شود.
- ژل زردچوبه: استفاده از ژل زردچوبه به کاهش قرمزی پوسته پوسته شدن ناحیه پسوریازیس کمک می کند.
- کرم انگور اورگان: از خانواده زرشک است که این کرم برای کاهش التهابات بسیار مفید می باشد.
هشدارها و مراقبت های خانگی پسوریازیس(بیماری صدف)
- اجتناب از هوای سرد وخشک
- به کار بردن دستگاه بخور و رطوبت ساز
- آبرسانی پوست و رطوبتی کردن پوست
- نوشیدن آب و پرهیز از کم آبی
- کاهش از استرس
- پوشیدن لباس نخی مناسب
- حمام رفتن و دوش گرفتن با آب گرم
- پرهیز از غذای محرک
- خودداری از عوامل تحریک پوست
- تکمیل درمان پزشکی
سوالات متداول در رابطه با پسوریازیس
دکتر برای پسوریازیس چه شامپویی خوبه؟
شامپو کل تار یک ترکیب دارویی و موضعی برای درمان پسوریازیس پوستی کف سر توصیه می شود.
چه صابونی برای پسوریازیس خوبه؟
صابون مورد توصیه برای کنترل بیماری، صابون زردچوبه می باشد.
آیا پسوریازیس باعث درد مفاصل می شود؟
بیماری پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی است. که همانطور گفتیم بخاطر حمله سیستم ایمنی به ناحیه سالم پوست ایجاد می گردد. این بیماری فقط علائم پوستی محدود نیست بلکه مفاصل را هم به تدریج خشک و تخریب می شوند.
آیا وازلین برای پسوریازیس مفید است؟
اگر پوست بدن خشک باشد، درصد گسترش بیماری بیشتر می گردد. استفاده از وازلین در مناطقی که اغلب علائم بیماری صدف را می بینید، کار تاثیر گذار است و باعث نرم شدن پوست می گردد.
جمع بندی
در درمان و کنترل بیماری پسوريازيس ( بیماری صدف ) همكاري پزشك و بيمار و اطرافيان و آموزش نقش بسیار مهمی دارند.
