درمان چربی خون در طب سنتی یک روش کاربردی جهت درمان کلسترول بالای خون است و شما اگر اضافه وزن دارید، چاق هستید و یا به اندازه کافی ورزش نمیکنید پس در خطر افزایش سطح چربی خون قرار دارید. البته چربی خون بالا میتواند ارثی هم باشد. با این حال مهمترین عوامل خطرساز برای افزایش کلسترول، رژیم غذایی ناسالم و غذاهای حاوی اسیدهای چرب اشباع (چربی گوشت و لبنیات پرچرب) و ترانس (غذاهای سرخ شده، کیکها و بیسکوییتها) هستند. این نوع از چربیها موجب میشوند تا کبد کلسترول بیشتری تولید کند.
پس اولین قدم، جایگزینی گوشت و لبنیات کمچرب با نوع پرچرب آن و از طرفی کاهش مصرف غذاهای سرخ شده و کیکهاست.
همچنین برای درمان کلسترول خون بالا، داروها و مکملهای غذایی نیز وجود دارند؛ اما امروزه با شناخت خواص درمانی گیاهان دارویی و همچنین مضرات درمانهای نوین باعث شده است، که مردم به درمان چربی خون در طب سنتی تمایل پیدا کنند.
بنابراین درمان چربی خون بالا دغدغهی مهمی است که بیشتر افراد چاق با آن درگیر هستند؛ و اما اگر به دنبال روشهای درمانی موثر و آسان برای چربی خون بالا هستید، نگران نباشید! ما در این مطلب کافه نبض شما را با علت اصلی کلسترول بالا، درمان چربی خون در طب سنتی، رژیم غذایی مناسب، انواع دمنوشها و خطرات و عوارض کلسترول بالا آشنا خواهیم کرد. تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
علت اصلی کلسترول بالا
کلسترول مادهای غلیظ در خون است. برخی از کلسترولهای خون برای بدن ضروری و مفید هستند و به ساخت سلولهای سالم کمک میکنند، اما خوردن زیاد غذاهایی که حاوی چربیهای اشباع هستند، میتواند به بالا بردن سطح کلسترول در خون منجر شوند. اضافهی کلسترو
ل ممکن است در سطح عروق خونی رسوب کند که به آنها پلاک کلسترول گفته میشود. این پلاک به سخت شدن رگهای بدن و ایجاد آترواسکلروزیس و بیماریهای قلبی و سکته منجر میشود. عواملی که میتوانند خطر کلسترول بد را افزایش دهند، عبارتند از:
- رژیم غذایی نادرست: خوردن چربی اشباع شده موجود در محصولات حیوانی و چربیهای ترانس موجود در برخی از شیرینیهای تجاری و کراکرها و پاپ کورن، میتواند سطح کلسترول شما را بالا ببرد. همچنین غذاهایی مانند جگر، قلوه و تخم مرغ، گوشت قرمز و لبنیات پر چرب حاوی کلسترول هستند.
- چاقی: اضافه وزن بالا شما را در معرض خطر افزایش کلسترول خون قرار میدهد.
- ورزش نکردن و بیتحرکی: عدم تحرک میزان کلسترول بد را افزایش میدهد.
- استعمال دخانیات: سیگار حاوی مادهای شیمیایی به نام آکرولئین است و به دیواره رگهای خونی شما آسیب میرساند و باعث میشود آنها بیشتر در معرض تجمع ذخایر چربی قرار بگیرند. سیگار کشیدن ممکن است سطح HDL یا کلسترول “خوب” را کاهش دهد.
- بیماران مبتلا به فشارخون بالا، دیابت، بیماریهای کلیوی، کبدی، کم کاری غده تیروئید غالباً کلسترولشان نیز بالا است. بعضی بیماریهایی که باعث بالا رفتن کلسترول خون میشوند، عبارتاند از:
- دیابت: قند خون بالا باعث بروز کلسترول خطرناک بنام لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL) می شود. قند خون بالا همچنین به غشای عروقی شما آسیب می رساند.
عاملهای دیگری نیز باعث بالا رفتن کلسترول خون میشود که متاسفانه غیرقابل تغییراند و خطر بروز حمله قلبی یا سکته مغزی را نیز افزایش میدهند. پزشکان این عاملها را عاملهای ثابت مینامند که موارد زیر را شامل میشود:
- سابقه خانوادگی ابتلا به بیماریهای عروق کرونری (CHD) یا سکته مغزی
- سابقه ابتلا اعضا خانواده به بیماریهای مرتبط با کلسترول بالا
- سن: هر چه سن بالاتر باشد، احتمال تنگ شدن شریانها یا تصلب شرائین بیشتر است.
- نژاد: هندیها، پاکستانیها، بنگلادشیها و سریلانکاییها بیشتر مستعد حمله قلبی هستند.
- جنسیت: حمله قلبی در میان مردان شایعتر است.
خطرات و عوارض چربی خون بالا
کلسترول برای انواع عملکردهای مختلف بدن مهم است. برخی از این عملکردها شامل ساختن هورمونها، ایجاد عنصر سازنده در دیوارههای سلولی و متابولیسم برخی ویتامینها است. با این حال، کلسترول بالا اثرات مخربی بر سلامتی شما داشته و یکی از عوامل خطر، بیماری به نام تصلب شرایین میباشد.
تصلب شرایین به معنی تنگی عروق است که در اثر تجمع پلاکها ایجاد میشود. عروق، رگهای خونی هستند که اکسیژن و مواد مغذی را از قلب شما به بقیه بدن میرسانند. با تجمع پلاکها درون دیواره عروق، تصلب شرایین یا آترواسکلروز رخ میدهد. با افزایش سن، چربیها، کلسترول و کلسیم میتوانند در رگها جمع شده و پلاکها را به وجود آورند. تجمع پلاکها، جریان خون در عروق را با مشکل روبرو میکند. این اختلال سبب تنگی و سخت شدن عروق و چاقی میشود که در نهایت فرد را به سمت دیس لیپیدمی و بیماریهای قلبی عروقی میبرد.
علائم چربی خون بالا
- آنژین قلبی
- درد در پا، بازو و هر جای دیگر که دارای شریان مسدود شده باشد.
- تنگی نفس
- خستگی
- گیجی، (در اثر انسداد گردش خون در مغز)
- ضعف عضلانی در پاها ناشی از کمبود گردش خون
عوارض چربی خون بالا
- نارسایی قلبی
- حمله قلبی
- ریتم غیر طبیعی قلب
- سکته
- اختلال نعوظ
- مشکلات بینایی
- مرگ
درمان چربی خون در طب سنتی با گیاهان دارویی
در طب سنتی راههای متعددی جهت درمان افزايش چربی خون وجود دارد كه در آنها گياهان دارويی نقش مهمی دارند. طبق تحقیقات انجام شده، تعداد کمی از گیاهان دارویی برای کاهش کلسترول اثبات شده است، اما برخی از آنها نیز مفید هستند که در ادامه مطلب به مهمترین آنها پرداختهایم.
لازم به ذکر است برخی از این گیاهان دارویی ممکن است با داروهای دیگری که مصرف میکنید تداخل داشته باشند یا ممکن است عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد. بنابراین قبل از مصرف حتما با پزشک متخصص خود مشورت نمایید.
خواص یونجه بر کاهش چربی خون
در طب سنتی یونجه به عنوان يک مكمل غذايی، ضدديابت، ضدچربی خون بالا، ضدآلرژی و اختلالات يائسگی كاربرد دارد. بهعلاوه اين گياه در اختلالات گوارشی، التهابات عروقی، مشكلات كليه، مثانه و سوختگیها نيز مورد استفاده قرار میگيرد.
اين گياه دارای ويتامينهای K, E, C, B میباشد و به همین دلیل به عنوان یک مكمل غذايی مصرف میشود. طبق تحقيقات انجام شده بذرهای يونجه باعث کاهش سطح کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب در بدن میشود. درنتیجه، مصرف منظم یونجه به کاهش احتمال بیماریهای قلبی نیز کمک فراوانی میکند.
شنبلیله برای کاهش کلسترول بالا
در طب سنتی شنبليله در بيماریهايی مانند ديابت، كلسترول بالا، يبوست، برونشيت، سوءهاضمه و مشکلات كليوی تجويز میشود. مطالعات انجام شده بر روی حيوانات آزمايشگاهی و بررسیهای بالينی نشان میدهد كه اين گياه ميزان قندخون را در افراد ديابتی كاهش داده و سطح كلسترول را نيز پايين میآورد. فیبر موجود در شنبليله از بروز بیماریهای قلبی و عروقی پیشگیری و زایمان را آسان و شیر مادر را زیاد میکند.
سیر و درمان چربی خون
در طب سنتی سير در درمان طيف وسيعی از بيماریها مصرف میشود. تركيب بودار آليين يكی از مهمترين تركيبات موجود در سير است. هنگاميكه سير بريده يا له میشود آنزيمي به نام آليناز با اثر بر آليين آنرا تبديل به آليسين میكند كه عامل بوی شديد سير است. امروزه سير در درمان سرماخوردگی، اختلالات گوارشی، آسم، ديابت، بيماری قلبی-عروقی، كلسترول و فشارخون بالا مصرف میشود.
سیر در بین گیاهان بیشترین قدرت را در كاهش كلسترول و تریگلیسرید خون دارد. همچنین سیر علاوهبر كاهش كلسترول و تریگلیسرید، خاصیت ضدمیكربی و ویروسی دارد و فشارخون و قندخون را كاهش میدهد و خون را رقیق میكند.
سويا جهت كاهش كلسترول خون
سويا به عنوان يک ماده غذایی سرشار از پروتئين در آسيا و به عنوان گوشت بدون كلسترول در غذای سنتی آمريكاييان مصرف میشود. درمان چربی خون در طب سنتی با سويا موجب كاهش كلسترول بد (LDL)، كاهش تری گلیسیرید خون و در نتیجه كاهش بیماریهای قلبی میشود. همچنين سویا به عنوان ضدسرطان و درمان پوكی استخوان كاربرد دارد.
انواع دمنوش و عرق گیاهی کاهش چربی خون
آنتیاکسیدانهای موجود در گیاهان به کاهش کلسترول کمک میکنند و افزودن عرق و دمنوشهای گیاهی به برنامههای غذایی به طور قطع انتخابی مفید برای سلامت شما خواهد بود. در ادامه شما را با مؤثرترین دمنوشها و عرقیجات گیاهی که به کاهش چربی خونتان کمک میکنند، آشنا میکنیم.
دمنوش چای ترش برای درمان چربی خون
آنتی اکسیدانهای موجود در چای ترش میزان کلسترول بد (LDL)، در بدن را کاهش میدهند. در نتیجه باعث محافظت از بدن در مقابل بیماریهای قلبی-عروقی میشوند. ترکیبات هیپولیپیدمی و هیپوگلیسمی موجود در چای ترش برای کسانی که مبتلا به دیابت هستند نیز بسیار سودمند میباشد.
درمان چربی خون در طب سنتی با دمنوش زرشک
بالا بودن فشارخون یکی از مشکلات بزرگ در جهان است که به واسطهی استرس، شرایط محیطی و ژنتیک، افراد به آن مبتلا میشوند. ماده بربرین موجود در زرشک به کاهش فشارخون و کاهش کلسترول کمک کرده و در نتیجه سبب بهبود عملکرد قلب و عروق میشود. همچنین از دمنوش زرشک برای لاغری، کاهش وزن و به عنوان پاککننده رسوبات از رگها استفاده میشود.
دمنوش لیمو و زنجبیل
زنجبیل به کاهش کلسترول بد و افزایش سطح کلسترول خوب بدن کمک میکند. طبق تحقیقات انجام شده توسط دانشمندان، کارایی زنجبیل در بهبود سطوح کلسترول تقریبا برابر با داروی آتورواستاتین است. همچنین ترکیب زنجبیل و لیمو ترش به عنوان یک فرمول لاغری طبیعی قوی در کنار رژیم غذایی به کاهش وزن شما کمک میکند.
عرق زنیان برای کاهش کلسترول و درمان چربی خون
مطالعه دیگر نتایج بهتری را نشان داد، مصرف دانهها نه تنها کلسترول بد را کاهش میدهد بلکه سطح کلسترول خوب را نیز افزایش میدهد، زیرا حاوی مقدار زیادی فیبر و اسیدهای پلی اشباع نشده است. این دو ماده به سطح کلسترول سالم کمک میکنند.
عرق گیاهی شاه تره، خارشتر و کاسنی
بهترین رژیم غذایی برای کاهش چربی خون
اگر برای سلامتی خود ارزش قایل باشید، لازم است علاوه بر دارو، تغییری در رژیم غذایی خود ایجاد کنید. همچنین مصرف مقدار زیادی غلات کامل، میوه و سبزیجات کلسترول بالا را کاهش میدهند. سعی کنید موارد زیر را در رژیم غذایی خود بگنجانید:
میوه و سبزیجات تازه
مصرف میوه و سبزیجات تازه به کاهش چربی خون کمک میکند و بیماری قلبی را بهبود میبخشد و از حمله قلبی و ایست قلبی ناگهانی نیز جلوگیری میکند. میوهها و سبزیجات هر دو حاوی مقدار مناسبی ویتامین و مواد مغذی هستند و به سلامت قلب کمک میکنند. به علاوه، این مواد غذایی کم کالری هستند که میتوانند به شما در حفظ وزن سالم کمک کنند. از آنجا که میوه و سبزیجات منبع خوبی از فیبر هستند، میتوانند به کاهش سطح کلسترول و محافظت از قلب کمک کنند. زنان و مردان بزرگسال باید روزانه 1/2 تا 2 فنجان میوه و 2/1 تا 3 فنجان سبزیجات در روز مصرف کنند.
میوه و سبزیجات تازه شامل موارد زیر است:
- گیاهان و سبزیجاتی مانند جو، کدو، سیر، شوید، کاهو و هویج
- میوهها مانند سیب، زردآلو، گلابی، پرتقال، لیمو، گریپ فروت و توتفرنگی
غلات کامل
خوردن غلات کامل به سلامت قلب کمک کرده و تأثیرات منفی بیماری کرونر قلب را کاهش میدهد. غلات سبوسدار مانند میوهها و سبزیجات، غنی از مواد مغذی و منبع عالی فیبر هستند. به همین دلیل، آنها به تنظیم سطح کلسترول و فشارخون کمک میکنند.
غلات کامل عبارتند از:
- نانهای 100 درصد حاوی غلات کامل
- غلات با فیبر بالا
- برنج قهوهای
- ماکارونی سبوسدار
- بلغور جو دوسر
چربیهای سالم
اگر به بیماری عروق کرونر قلب مبتلا هستید، ممکن است فکر کنید که تمام چربیها برای شما مضر هستند، اما همه چربیها بد نیستند. حقیقت این است که خوردن چربیهای سالم در حد متوسط میتواند برای سلامت قلب مفید باشد. چربیهای سالم میتوانند کلسترول را کاهش دهند و از حملات قلبی و سکته محافظت کنند.
چربیهای اشباع نشده
- روغن زیتون
- روغن کانولا
- بذر کتان
- آووکادوها
- آجیل و دانهها
- مارگارین
همچنین باید به دنبال محصولات لبنی بدون چربی یا کم چربی باشید، مانند شیر، ماست، خامه ترش و پنیر.
پروتئین بدون چربی
خوردن پروتئین به سلامت کلی بدن شما کمک میکند. با این حال، سعی کنید پروتئینهای کم چربی را انتخاب کنید. گزینههای سالم شامل انواع ماهیهای غنی از اسیدهای چرب امگا 3 است که به کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید کمک میکند مانند ماهی قزلآلا، شاه ماهی و سایر ماهیهای آب سرد است.
سایر منابع پروتئین عبارتنداز:
- نخود فرنگی و عدس
- تخم مرغ
- لوبیای سویا
- گوشتهای بدون چربی
- طیور بدون پوست
سوالات رایج
چگونه می توانم کلسترول TCM خود را کاهش دهم؟
شما میتوانید در کنار استفاده از داروهای پايين آورنده كلسترول به همراه یک رژيم غذايی مناسب کلسترول خود را کاهش دهید. داروهای پايين آورنده كلسترول هنگامي كه با رژيم غذایی همراه باشند موثرترند. توصيههایی براي کاهش كلسترول خون:
خوردن گوشت و مرغ بدون پوست و چربی
خوردن گوشت بدون چربی در اندازههای کنترل شده
خوردن لبنیات کم چرب یا بدون چربی
افزایش مصرف چربیهای غیر اشباع و چربیهای غیر اشباع
چهار روز ورزش در هفته به مدت ۳۰ دقیقه
پرهیز از خوردن فست فودها، تنقلات و گوشتهای فرآوری شده، كله پاچه، مغز و دل و قلوه
مصرف غذاهای گریل شده یا کبابی به جای غذاهای سرخ شده
مصرف نانهای سبوسدار مثل نان سنگک و نان جو
مصرف سبزیجات و ميوههای تازه
مصرف روغنهای مايع مثل روغن زيتون، کنجد، آفتابگردان و ذرت
درمان اولیه چربی خون چیست؟
معمولاً بهترین درمان برای افراد، کاهش وزن، ترک سیگار، کاهش مقدار کل چربی اشباع و کلسترول در رژیم غذایی، افزایش فعالیت فیزیکی و سپس در صورت نیاز، مصرف یک داروی ضدچربی خون میباشد. اگر تغییر سبک زندگی برای درمان چربی خون کافی نباشد، ممکن است پزشک دارو تجویز کند. داروهای معمول کاهش دهنده کلسترول و تری گلیسیرید عبارتنداز:
استاتینها: این داروها مانع تولید کلسترول در کبد میشود، سپس کبد کلسترول را از خون حذف میکند. استاتینها کلسترولهایی که در شریانها رسوب کردهاند را جذب میکنند. معمولا اتورواستاتین (لیپیتور)، فلوواستاتین (لسکول)، رزوواستاتین (کرستور)، سیمواستاتین (زوکور) و پروستاتین تجویز میشوند.
مهار کنندههای جذب کلسترول: این داروها سطح کلسترول را با کاهش جذب کلسترول خوراکی پایین میآورد. گاهی این داروها را با استاتینها ترکیب میکنند.
مهارکنندههای اسیدهای صفراوی: این داروها مواد دارای اسیدهای صفراوی را کنترل میکنند. این اسیدها مانع از جذب مجدد کلسترول در روده کوچک میشوند.
فیبراتها: این داروها تری گلیسیرید در خون را کاهش میدهند.
نیاسین: نیاسین سطح تولید HDL را افزایش میدهد. نیاسین فقط از طریق نسخه پزشک در دسترس است.
مکملها: مکملهای اسید چرب امگا ۳ را میتوانید بدون نیاز به نسخه از داروخانهها خریداری کنید.
بی هیچ تردیدی روغنهای نباتی جامد، مایع و مخصوصا سرخ کردنی موجود در بازار رسمی کشور باعث افزایش چربی خون میشوند. به این ترتیب که روغنهای جامد، بیشتر باعث افزایش کلسترول خون میشوند؛ روغنهای مایع، باعث افزایش تری گلیسرید خون میشوند که کنترل و درمان آن به مراتب سختتر است. بنابراین کاهش مصرف کلّی روغن در غذا و جایگزینی روغن زیتون و کنجد جهت پیشگیری از چربی خون ضروری است.