در طول یک سیکل قاعدگی، پریود (عادت ماهیانه) چه اتفاقاتی می‌افتد؟

خروج خون به صورت دوره‌ای به همراه ذرات ریزش یافته داخلی (به حالت لخته) از رحم را عادت ماهیانه یا همان قاعدگی می‌گویند. البته به نام‌های دیگری مانند پریود، سیکل قاعدگی ، حیض و رگل نیز شناخته می‌شود. پزشکان کافه نبض در این مقاله سیکل قاعدگی را به تفصیل توضیح داده اند و درباره علائم و نشانه های هر روز آن برای شما میگویند. در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

لخته‌های خون در دوران قاعدگی مرکب از خون کامل و بافت‌های جدا شده از رحم است. به طور معمول دوره‌های قاعدگی بین 3 تا 5 روز زمان می‌برد. در یک سیکل قاعدگی بدن بانوان دچار تغییرهایی می‌شود تا در هر ماه آمادگی برای بارور شدن را پیدا کنند. قسمت‌هایی که در شکل گیری یک قاعدگی دخالت دارند عبارت‌اند از: مغز، غده هیپوفیز، رحم و گردن رحم، لوله‌های فالوپ و واژن و تخمدان‌ها.

زمانی که هورمون‌های جنسی در بدن تغییر پیدا می‌کنند مراحل سیکل  قاعدگی ایجاد می‌شود. دو هورمون اصلی مرتبط با قاعدگی استروژن و پروژسترون هستند که به وسیله تخمدان‌ها به وجود می‌آیند. هورمون‌های FSH (اف اس اچ) و LH  (ال اچ) که در هیپوفیز ساخته می‌شوند در این امر مستقیما دخالت دارند.

در نیمه اول سیکل قاعدگی، سطح استروژن رو به افزایش است و باعث می‌شود که سلول‌های رحمی رشد کنند. در پاسخ به هورمون FSH یک تخمک در درون یکی از تخمدان‌ها استارت رشد خود را می‌زند. در نزدیکی روز 14ام از یک سیکل 28 روزه، تخمک در پاسخ به هورمون LH از تخمدان جدا می‌شود، که این حالت آغاز مرحله تخمک گذاری است.

در نیمه دوم سیکل قاعدگی، تخمک وارد لوله فالوپ می‌شود که ما بین تخمدان و رحم قرار دارد. در این مرحله سطح پروژسترون افزایش پیدا می‌کند و رحم را آماده بارور شدن می‌کند. اگر در این مرحله تخمک به واسطه اسپرم بارور شود فرد مورد نظر باردار می‌شود در غیر این صورت تخمک بعد از مدتی از بین می‌رود. اگر فرد باردار نشود سطح استروژن و پروژسترون کاهش پیدا می‌کند و باعث می‌شود که لایه ضخیم رحم ریزش کند و خونریزی قاعدگی یا عادت ماهیانه ایجاد می‌شود.

سیکل قاعدگی چیست؟

خون ریزی قاعدگی بخشی از سیکل قاعدگی است و همواره اتفاق می‌افتد. معمولا زمان یک سیکل قاعدگی طبیعی 28 روز است و ممکن است از 23 تا 35 روز به طول بیانجامد. از روز اول پریود تا روز اول پریود بعدی، یک سیکل پریود نام گذاری می‌شود. به طور مثال اگر شما 3 فروردین، 6 اردیبهشت، 4 خرداد پریود شده باشید، سیکل اول شما 33 روز و سیکل دوم قاعدگی 28 روز بوده است.

بررسی زمان شروع و پایان یک سیکل قاعدگی (pms (پی ام اس))

از روز اول خون ریزی قاعدگی، سیکل قاعدگی شروع می‌شود.

نشانه‌های یک سیکل قاعدگی طبیعی، منظم و نرمال چیست؟

قاعدگی معمولی 3 تا 5 روز است و پریودهای 2 تا 7 روزه نیز طبیعی هستند. اگر پریود شما بیشتر از یک هفته طول کشید یا دچار بی‌نظمی شد باید به پزشک مراجعه کنید. گاهی خانم‌های جوان پریود نمی‌شوند و یا پریودی آن‌ها به تاخیر می‌افتد علت این حالت از قبیل: استرس، کاهش وزن و ورزش سنگین است اما پریود نشدن به معنای بارداری یا وجود مشکل نیست پس آرامش خود را حفظ کنید و زیاد به خود استرس ندهید زیرا خود استرس یکی از علت‌های تاخیر پریودی است.

نشانه‌های یک سیکل قاعدگی غیر طبیعی، نامنظم و غیر نرمال را می‌دانید؟

• زمان دوره بیشتر از حد معمول شود.
• خون ریزی شدت پیدا کند.
• یک دوره از پریود به طور کامل حذف شود.

نشانه‌ها وعلائم هر روز از سیکل قاعدگی

·        اولین روز شروع قاعدگی تا هفتمین روز:

این هفته برای خانم‌ها کمی طاقت فرسا است، با شروع قاعدگی ممکن است کمی بدن خانم‌ها تحت تاثیر قرار بگیرد و حالت خوشایندی نداشته باشند. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که میزان پروستاگلاندین افزایش پیدا کند. این ماده‌ی شیمیایی باعث تحریک روده می‌شود. افرادی که آسم یا میگرن دارند، در این دوره کمی بیشتر اذیت می‌شوند.

اما مغز در این هفته آرام‌تر از قبل است، روز ششم وارد یک مرحله فولیکولی می‌شوید. این زمان دوران آرامی است چرا که تخمک‌ها آماده خارج شدن از تخمدان هستند. در این دوران ذهن فرد آرام است و می‌تواند در کارهای خود خلاقانه عمل کند.

نظر متخصصا درباره روابط جنسی زناشویی در این دوره: میزان استروژن کم باعث می‌شود که فرد دیر‌تر تحریک شود، به همین دلیل باید از شریک جنسی بخواهید فعالیت جنسی خود را برای تحریک افزایش دهد.

• هشتمین روز دوره ماهانه قاعدگی تا چهاردهمین روز آن:

بدن خود را برای تخمک گذاری در روز 14ام آماده می‌کند، میزان استروژن هم به مرور افزایش پیدا می‌کند این هفته بهترین زمان برای تولید مثل است. مواردی که به شما نشان می­دهد تخمک گذاری شده است یا نه و توان باروری دارید شامل موارد زیر است:

مایع تخلیه شده از مهبل از زرد یا سفید شروع می­شود تا این‌که به طور کامل شفاف ‌شود. در بعضی افراد خون ریزی و دل درد هم دیده شده است.

میزان استروژن ابتدا به صورت یک نواخت بالا می‌رود ولی بعد از مدتی سرعت می‌گیرد تا این که روز 14 (تخمک گذاری) احساس تعادل خواهید کرد. در این زمان حس خوشایندی به فرد دست می‌دهد و حس بی‌حوصلگی بر طرف می‌شود.

این دوره بهترین زمان برای ایجاد رابطه جنسی و رسیدن به ارگاسم است. در این دوره دو طرف رابطه لذت زیادی می‌برند.

• پانزدهمین روز دوره ماهانه قاعدگی تا بیست و یکمین روز آن:

در این هفته مجددا پوشش رحم ساخته می‌شود و ممکن است جوش و لک روی پوست خود مشاهده کنید. در این شرایط بهتر است با یک متخصص پوست گفت و گویی داشته باشید.

به اواسط هفته که می‌رسید، میزان پروژسترون بالا می‌رود که حس نشاط و خوش آیندی برای شما ایجاد می‌شود . تا می‌توانید از این دوران لذت ببرید.

• روز بیست و دوم تا بیست و هشتم چرخه ماهانه قاعدگی:

میزان پروژسترون به بالاترین مقدار خود رسیده و نشانه‌ای است برای این‌ که شما به دوره قبل از قاعدگی وارد شده‌اید. البته ممکن است هیچ علائمی نداشته باشید و یا فقط بعضی علائم را در خود مشاهده کنید. در این دوره مقدار کمی هورمون تستوسترون ترشح می‌شود که سبب می‌شود موهایی در بدن رشد کند و بوی عرق بدن کمی تند شود.

احساس افسردگی و افزایش اشتها در این دوره کاملا طبیعی است. ممکن است بیشتر از قبل غذا بخورید، پس غذایی بخورید که به بهبودی شما سرعت ببخشد مانند برگر بوقلمون یا سیب زمینی پخته که هر دو دارای آمینو اسید هستند و روحیه فرد را تقویت می‌کند. اگر احساس نفخ داشتید از غذاهایی استفاده کنید که پروتئین بالا و کربوهیدرات کم داشته باشد و نیز کم نمک باشد که باعث کاهش حالت نفخ می‌شود و به تقویت روحیه شما کمک می‌کند. نگران چاق شدن هم نباشید، به خاطر بالاتر بودن درجه حرارت بدن کالری بیشتری در بدن سوزانده می‌شود و چاق نخواهید شد.

تولید تستوسترون بدن را آرام می‌کند و حتی جذابیت خاصی به صدای فرد می‌دهد.

• بیست و هشتمین روز:

به گفته پزشکان در این روز با علائمی مواجه می‌شوید که نشان دهنده آن است فردا روز قاعدگی خواهد بود: این علائم از قبیل باد کردن شکم، کم خوابی و سر درد است.

نوسانات هورمونی در سیکل قائدگی

تغییرات ماهانه هورمون‌ها ممکن است سبب افسردگی یا خوشحالی، خستگی یا پر انرژی بودن، نسبت به آمیزش بی‌علاقه و یا شهوت مضاعف ایجاد شود. با پیش بینی این تغییرات می‌توانید زمان‌ها را به بهترین وجه ممکن مدیریت کنید.

وضعیت بدنی در زمان قائدگی

بانوان  در صورتی که زمان و تاریخ قاعدگی خود را فراموش کرده باشند با پیدا شدن علائمی در خود متوجه شوند پریود نزدیک است و همین روزها پریود می‌شوند، این علائم به این صورت است که خانم‌ها در ایام نزدیک به پریود شدن به راحتی عصبانی می‌شوند و یک موضوع بی اهمیت می‌تواند ناراحتی فراوانی را برایشان ایجاد کند.

دنیا در این ایام در نظرش جذابیت خود را از دست می‌دهد و رفتار آدم‌ها را عجیب می‌پندارد. مدام در ذهن خود افکار منفی را مرور می‌کند و دوست دارد با اشک ریختن خود را تسکین دهد. در این ایام علاقه‌ای به ادامه ارتباطات اجتماعی خود ندارد و بیشتر اوقات تنها بودن را ترجیح می‌دهد. سینه ها متورم و دردناک می‌شود و میل به شیرینی و یا شوری پیدا می‌کند. البته این حالات در افراد مختلف متفاوت است و دارای شدت و ضعف است.

دردهای شکمی و کاهش انرژی نشانه چیست؟

معمولا هر دردی درمان خودش را دارد. از راه‌های سنتی برای کاهش درد پریود:

• دارچین: دارچین ماده‌ای تسکین دهنده و کاهش‌دهنده التهاب است، می‌توانید با چای مخلوط کرده و از آن استفاده کنید.
• شکلات تلخ: شکلات تلخ به ماهیچه‌ها کمک می‌کند به سرعت آزاد شده و درد را کاهش دهند. می‌توانید کمی از آن را روی حرارت ذوب کرده و روی میوه بریزید. این ترکیب تا حد زیادی کاهش درد را در پیش دارد.
• زنجبیل: زنجبیل سبب کاهش هورمون‌های درد می‌شود و استفاده از آن حس خوشایندی در فرد ایجاد می‌کند. زنجبیل‌، عسل و کمی لیمو در آب جوش بریزید و میل کنید. این ترکیب باعث کاهش انقباضات رحمی می‌شود.

مراحل طی یک سیکل قاعدگی چگونه است؟

در طی هر سیکل قاعدگی، تخمکی رشد می‌کند و از تخمدان‌ها آزاد می‌شود. بعد از آن لایه داخل رحم ساخته می‌شود و در صورت عدم بارداری، این لایه جدا شده و از طریق قاعدگی از بدن خارج می‌شود سپس دوباره این سیکل از ابتدا شروع می‌شود.

متخصصان سیکل قاعدگی زنان را به 4 مرحله تقسیم می کنند:

1-    فاز خون ریزی

فاز خون ریزی در واقع همان فاز قاعدگی ماهانه است. اولین روز قاعدگی، اولین روزی است که خون ریزی شروع می‌شود. خون از دیواره داخلی رحم به نام اندومتر، خارج می‌شود. سپس از دهانه رحم خارج شده و با گذشتن از واژن از بدن خارج می‌شود. خون قاعدگی ممکن است قرمز روشن، صورتی و یا اینکه قهوه‌ای باشد. کل میزان خون ریزی در یک قاعدگی نرمال حدود 20 میلی لیتر است.

2-    فاز فولیکولر

در این فاز هورمون استروژن سبب می‌شود لایه‌ی داخلی رحم رشد کند. این لایه اندومتریوم نام دارد و در صورت بارداری، تخمک بارور شده را در خود نگه می‌دارد. از سوی دیگر هورمون FSH (اف اس اچ) سبب رشد فولیکول‌های تخمدان می‌شود. داخل هر فولیکول یک تخمک وجود دارد. در انتهای دوره فولیکولر فقط یک فولیکول فعال باقی می‌ماند. با افزایش استروژن لایه آندومتر ضخیم می‌شود. میزان استروژن در روزهای قبل از تخمک گذاری به بالاترین میزان خود می‌رسد. زیاد شدن میزان استروژن باعث ترشح هورمونی   با نام LH ( ال اچ) می­ گردد که خود آن هورمون منجر به از بین رفتن فولیکول و رها شدن تخمک می‌گردد.

3-    فاز تخمک گذاری

تخمک گذاری هنگامی است که یک تخمک بالغ از تخمدان آزاد شده و وارد نزدیک‌ترین لوله فالوپ می‌شود. تخمک پس از این به سمت رحم حرکت می‌کند. اگر طول سیکل ماهانه شما 28 روز است، تخمک گذاری معمولا روز چهاردهم اتفاق می‌افتد.

4-    فاز ترشحی یا لوتئال

پس از انجام تخمک گذاری، فولیکول به جسمی زرد تبدیل می‌شود که خود ترشح کننده هورمون است. سلول‌های جسم زرد،  استروژن و مقدار زیادی پروژسترون ترشح می‌کنند تا تحریک هورمونی برای ضخیم شدن لایه اندومتر به حداکثر خود برسد. اگر بارداری اتفاق نیفتد، جسم زرد حدود 2 هفته بعد از تخمک گذاری خراب می‌شود. به این ترتیب سطح پروژسترون پایین  آمده و محرک لازم برای پایدار ماندن اندومتر از بین می‌رود. در نتیجه تخریب اندومتر شروع شده و سیکل جدید قاعدگی شروع می‌شود.

معرفی انواع مواد جاذب برای استفاده در سیکل قاعدگی

• از معروف‌ترین نوارهای جاذب می‌توان به نوار بهداشتی بالدار اشاره کرد که از محبوبیت خوبی نیز برخوردار است.
• پدهای یک بار مصرف با قطر نازک که مخصوص شب هستند و وجود آن را در لباس زیر خود احساس نمی‌کنید.
• از پدهای قابل شستشو و پایدار می‌توانید تا مدت‌ها استفاده کنید. می‌توانید از دو یا سه پد قابل شستشو در هر روز استفاده کنید و هر بار پس از شستن و خشک کردن آن در آفتاب یا در صورت عدم وجود آفتاب آن را با اتو خشک و ضد عفونی کنید و مجدد از آن استفاده کنید. استفاده از پد پایدار کمک زیادی به حفظ محیط زیست می‌کند.
• کاپ یا فنجان قاعدگی: این نوار بهداشتی شبیه یک قیف است که با استفاده از از مواد سیلیکونی ساخته شده و قابلیت انعطاف پذیری آن بسیار بالا است. زمانی که از آن استفاده می‌کنید خون داخل کاسه جمع می‌شود و می‌توانید هر 10 ساعت با خالی کردن خون داخل کاسه از آن دوباره استفاده کنید. توصیه می‌شود پیش از استفاده آن را داخل آب جوش بیندازید تا به خوبی نرم شود.

اقدامات لازمی که باید در طول سیکل قاعدگی آن را رعایت کرد

برای رعایت بهداشت و خود مراقبتی رعایت نکاتی لازم است:

• مرتب حمام کنید. بعضا به اشتباه می‌پندارند که حمام رفتن ممکن است سبب نازایی شود. اما حمام کردن باعث پیشگیری از عفونت می‌شود.
• روزانه لباس زیر خود را تعویض کنید.
• بعد از تعویض نوار بهداشتی دست‌ها شسته شود.
• داروهای ضدالتهابی و مسکن می‌تواند کمک حال باشد.
• تغذیه سالم، کاهش مصرف کافئین بسیار موثر است.

چه مواردی باید در رژیم غذایی مناسب رعایت شود؟

1. خوردن کربوهیدرات ها مانند: میوه، سبزیجات و غذاهای کامل می‌تواند در بهبودی شما نقش مهمی داشته باشد. غذاهایی مانند زردآلو، پرتقال، آلو، گلابی، خیار، ذرت و هویج را در برنامه غذایی خود جای دهید.
2. کافئین ننوشید: زیرا باعث افزایش اسید معده می‌شود و اگر معده حساسی داشته باشید اذیت خواهید شد.
3. از کلسیم‌ها بهره ببرید: خانم‌ها روزانه به 1200 میلی گرم کلسیم احتیاج دارند. برخی منابع کلسیم شامل: کلم، کشک، بروکلی، ماست و شیر هستند.
4. زیاد نمک نخورید.
5. شکلات تلخ میل کنید.
6. به اندازه کافی آب بنوشید.
7. ویتامین‌هایی مانند E، B6، C مصرف کنید.

ورزش مناسب در درمان دردهای ناشی از قائدگی موثر است؟

به آرامی شروع کنید و با حرکات کششی حال خود را تسکین دهید. چند تمرین مناسب در زمان عادت ماهانه عبارت‌اند از: پیاده روی، دوی آرام، ایروبیک، پلانک و تمرینات شکم.

استفاده از ماساژ جهت تسکین درد

متخصصان می‌گویند ماساژ جهت تسکین درد و آرامش بسیار موثر است در حقیقت با ماساژ، بدن شما متوجه می‌شود که باید اعصاب خود را ریکاوری کند.

محاسبه زمان تخمک گذاری و شدت احتمال بارداری

بارداری هنگامی اتفاق می‌افتد که تخمک 24 ساعت بعد از آزاد شدن از تخمدان و در طی عبور از لوله فالوپ بارور باشد و در دیواره رحم جای بگیرد. با نوشتن اولین روز آخرین قاعدگی خود و طول دوره عادت ماهیانه می‌توان بازه تخمک گذاری را محاسبه کنید. برای باردار شدن بهتر است در بازه تخمک گذاری به صورت یک شب در میان ارتباط جنسی داشته باشید.

یائسگی و پایان سیکل قاعدگی

بالا رفتن سن اولین دلیل یائسگی است. در پایان سن بارداری خانم‌ها، فعالیت تخمدان‌ها کم می‌شود. مصرف برخی از داروها و انجام برخی جراحی‌ها موجب یائسگی می‌شود مثل: برداشتن تخمدان‌ها، شیمی درمانی و پرتو درمانی لگن. وقتی گفته می‌شود خانمی در دوران یائسگی قرار دارد، بعد از آن تا یک سال پریود نمی‌شود.

سؤالات متداول

آیا سیکل قاعدگی تغییر می‌کند؟

به وجود آمدن یکسری تغییرات در طول سیکل عادی است، همینطور در اولین سال ­های پریود، هنگام بارداری و دوران قبل یائسگی، این تغییرات کاملا طبیعی است. ولی اگر سیکل ­ها مرتبا در طول 6 ماه قبل در محدوده عادی نباشند این سیکل، سیکل قاعدگی غیرعادی (غیر طبیعی) نامیده می ­شود.

از کجا بفهمیم سیکل قاعدگی چند روزه است؟

با یک محاسبه کوچک می‌توان سیکل قاعدگی خود را به دست آورد، کافی است اولین روز شروع قاعدگی را مبنای شمارش قرار داده و تا اولین روز شروع خون ریزی ماه بعد بشمارید. عددی که به دست می‌آید همان طول سیکل قاعدگی است. به عنوان مثال: اگر 23 مهر پریود شده‌‌اید و بعد 20 آبان نیز مجدد پریود شوید طول سیکل می‌شود 27 روز. این محاسبه می‌تواند پاسخ این سوال باشد که چگونه سیکل قاعدگی را حساب کنیم؟

سیکل قاعدگی تا چند روز طبیعی است؟

سیکل قاعدگی طبیعی 28 روز است، اما یک سیکل طبیعی ممکن است از 23 تا 35 روز بکشد.

سیکل قاعدگی چه زمانی است؟

حد فاصل بین اولین روز شروع قاعدگی تا اولین روز شروع خون ریزی ماه بعد.

چه چیزهایی در دوران قاعدگی نخوریم؟

• غذاهای فراوری شده
• تنقلات مضر
• غذاهای تند و ادویه دار
• کافئین
• نمک زیاد

چه چیزی در دوران قاعدگی بخوریم؟

• انواع ویتامین‌ها
• مواد کلسیم دار
• پروتئین‌ها
• مایعات و…

چه چیزی خونریزی دوران قاعدگی را زیاد می‌کند؟

• زمانی که تعادل هورمونی به هم بخورد.
• عملکرد نامناسب تخمدان
• فیبروم رحم
• پولیپ‌های رحم
• آدنومایوز و…

چه چیزی خون ریزی دوران قاعدگی را کم می‌کند؟

درمان خانگی خون ریزی قاعدگی با استفاده از:

• تخم گشنیز: تخم گشنیزها را در یک پیمانه آب جوش بریزید و بگذارید 5 تا 10 دقیقه بماند سپس آن را با عسل شیرین کرده و میل نمایید
• شیرین بیان
• سرکه سیب و عسل

چه چیزی درد دوران قاعدگی را کم می‌کند؟

• مصرف چای زنجبیل: زنجبیل می‌تواند تأثیر مفنامیک اسید و ایبو پروفن را در کاهش درد داشته باشد.
• ماهی سالمون، دانه کتان، گردو و تخم مرغ که سرشار از امگا3 هستند.
• گوشت قرمز، و اگر گوشت نمی‌خورید اسفناج، لوبیا و عدس مناسب هستند
• سبزیجات دارای برگ سبز
• شکلات تلخ
• دانه آفتابگردان

چه چیزهایی برای دوران قاعدگی مفید است؟

خوردنی‌های مجاز که در فوق ذکر شد، ورزش، استحمام، ماساژ، آرامش و…

چه کنیم دوران قاعدگی زودتر تمام شود؟

در این دوران آرامش، خوردن خوراکی‌های مفید، ورزش آرام، عدم کار سنگین، عدم استرس و… سبب می‌شود این دوران زودتر تمام شود.

سیکل قاعدگی چیست؟

فاصله بین اولین روز شروع قاعدگی تا اولین روز شروع خون ریزی ماه بعد

نیمی از جامعه جهانی را زنان تشکیل می دهند که از سنین بسیار پایین با سیکل قاعدگی دست و پنجه نرم می‌کنند. اگر خدایی نکرده عات ماهیانه چند روز به تاخیر بیفتد بلافاصله به دکتر و درمان پناه می‌برند تا بتوانند مجدد همان سیکل قاعدگی با همان دردها را تجربه کنند. در این مقاله سعی کردیم؛ برای اولین بار به طور جامع پاسخ تمامی سوالات این حوزه را برای تمامی افراد توضیح دهیم. در آخر از همه بانوان می‌خواهیم تا اگر تجربه‌ای از این روند طبیعی دارید؛ بدور از هر گونه خجالت آن را برای باقی خوانندگان بیان کنید.