توسط : درمان اگزما در کودکان امری و آموزش های خانگی در رابطه با آن امری حیاتی برای والدین است. در این نوشته علائمی که برای این بیماری ایجاد می‌گردد معرفی می‌کنیم. همچنین در مورد روش‌های درمان و کنترل و پیشگیری از اگزما در کودکان را توضیح می‌دهیم. کلمه اگزما برای یک اختلال پوستی مزمن به کار می‌رود.
شایع‌ترین نوع اگزما در کودکان و نوزادان دیده می‌شود به نام درماتیت آتوپیک است.
سؤالی که همیشه والدین می‌پرسند تفاوت بین علائم پوستی آلرژی غذایی و اگزما در چیست؟
علائم آلرژی به مواد غذایی معمولاً به‌سرعت بروز می‌یابد. اگر کودکی به مواد غذایی آلرژی نشان دهد معمولاً پس از گذشت چند ساعت و بعد از خوردن آن مواد غذایی در پوست کودک ایجاد می‌شود و اگر آن ماده غذایی استفاده نشود به‌راحتی کنترل می‌گردد و اثرات مربوط به آلرژی از بین می‌رود.
در مقابل بیماری اگزما در کودکان یک بیماری مزمن است و علائمی که در بدن ایجاد می‌کند به‌راحتی رفع نمی‌گردد. محل بروز اگزما در معمولاً قابل پیش‌بینی است، روی گونه‌های کودکان و یا قسمت ساعد دستهای کودکان ظاهر می‌شود. ولی محل بروز علائم پوستی مربوط به آلرژی غذایی قابل پیش‌بینی نیست، به این صورت که قرمزی، خارش و کهیر که از علائم آلرژی مواد غذایی ممکن است در هر قسمتی از بدن و پس از خوردن آن ماده غذایی ایجاد گردد. با این مطلب کافه نبض همراه باشید.
بیماری اگزما پوستی در کودکان
اگزما در نوزادان یک بیماری مزمن است که باعث ایجاد خارش و لکه‌های قرمز روی پوست می‌گردد. نگاهی علائم آن بسیار شدید است و اگر محل موردنظر خارانده شود، اما ممکن است زخم ایجاد شود و ترشحاتی را داشته باشد. علائم و نشانه‌های مربوط به اگزما می‌تواند به‌صورت دوره‌ای باشد و بعضی وقت‌ها بروز کند و بعضی وقت‌ها هم کاملاً محو شود. محل ایجاد علائم اگزما روی پیشانی، گونه‌ها، پوست سر و روی ساعد دست است.
علل و علائم درمانیت و اگزما پوستی در نوزادان
همیشه سؤال این است که چه چیزی باعث اگزما در کودکان می‌شود؟ مطالعات انجام‌شده در این زمینه به این صورت است که اگزما در کودکان در برخی به دلیل تفاوت در نوع پوست و سیستم ایمنی بدن آن‌ها بروز می‌کند. برخی دلایل عبارت‌اند از:
- پوست سالم بدن عنوان یک مانعی برای نگهداری رطوبت در بدن است و از ورود عوامل و محرک‌های پوستی ممانعت می‌کند. در کودکان که مبتلابه بیماری اگزما هستند معمولاً پوست آن‌ها عملکرد خوبی ندارد. به این صورت که پوست آن‌ها رطوبت را به‌خوبی حفظ نمی‌کند و پوست بدن آن‌ها به‌راحتی خشک می‌شود و عوامل تحریک‌کننده به‌راحتی وارد پوست می‌شود.
- عامل دیگری که باعث بروز اگزما در کودکان می‌شود سیستم ایمنی بدن کودکان است. در کودکانی که بیماری اگزما رادارند پوست آن‌ها به عوامل تحریک‌کننده به‌سرعت واکنش نشان می‌دهد و باعث ایجاد خارش، کهیر و قرمزی در پوست می‌شود.
تشخیص اگزما در کودکان
وقتی‌که پوست کودک دچار اگزما گردد علائم قرمزی و خارش دیده می‌شود و در این صورت عملکرد کنترل و پیشگیرانه پوست ضعیف‌تر عمل می‌کند و باعث ورود عوامل تحریک‌کننده بیشتری به داخل پوست می‌گردد. این روند باعث ایجاد یک چرخه معیوب از خارش و تحریک بیشتر پوست می‌شود و کودک دچار اگزما شدید می‌گردد.
اگزما مربوط به دستهای از بیماری‌های آلرژی مانند تب یونجه، آسم و آلرژی به مواد غذایی است. عوامل ایجاد اگزما در کودکان در برخی مواقع به خاطر ژنتیک و موروثی بودن آن است. در بسیاری از مواقع برای تشخیص این بیماری معمولاً در خانواده و عوامل ژنتیکی می‌پردازند.
درمان اگزما پوستی کودکان
بیماری اگزما در کودکان قابل‌درمان نیست اما می‌توانیم با استفاده از روش‌هایی آن را کنترل کنید. روش‌های کنترل بیماری اگزما در کودکان عبارت‌اند از:
- برنامه حمام روزانه برای کودک خود در نظر بگیرید و بعد از حمام هم از یک مرطوب‌کننده مناسب استفاده نمایید. با این روش پوست کودک را در طول روز مرطوب نگه می‌دارید و اختلال در چرخه تحریک و خارش پوست کودک را ایجاد و باعث بهبود پوست و رفع علائم اگزما می‌گردد. در زمان استحمام کودک از صابون‌های ملایم استفاده کنید و فقط قسمت‌هایی که نیاز به شستشو تمیز کردن دارد را بشویید و در محل‌هایی که علائم اگزما دیده می‌شود صابون به‌ندرت مصرف نمایید به این دلیل که صابون باعث ایجاد خشکی در پوست می‌شود. برای شستن پوست کودک خود از لیف استفاده ننمایید. استفاده از یک مرطوب‌کننده مناسب برای محافظت از رطوبت پوست بسیار لازم و ضروری است. بعد از حمام پوست کودک را به‌آرامی خشک نمایید و مرطوب‌کننده را استفاده کنید، مرطوب‌کننده باعث می‌شود که آب جذب‌شده در طول حمام در پوست باقی بماند.
- برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش واکنش آن از داروهای پوستی هم می‌توانید استفاده نمایید. در برخی از انواع اگزمای کودکان ممکن است با حمام کردن روزانه و استفاده از مرطوب‌کننده کنترل نشود. این کودکان نیاز به استفاده از کرم‌ها یا پمادهای دارویی که با تجویز پزشک برای تسکین تحریکات پوستی و همچنین محافظت از سیستم ایمنی پوست است. داروهای پوستی برای اگزما در کودکان انواع مختلفی دارد که هرکدام بر اساس میزان درگیری پوست و با توجه به مشاوره با پزشک متخصص انتخاب می‌گردد. استفاده مرتب و به‌موقع از این محصولات درمانی اگزما برای درمان آن بسیار مهم و ضروری است.
- از پوست کودک در مقابل عوامل تحریک‌کننده محافظت نمایید. برخی مواد باعث تحریک پوست می‌شوند و خارش پوست را افزایش می‌دهند. کودک اگر کودک شما در مواجهه با یک ماده باعث افزایش تحریکات پوستی گردید، توجه داشته باشید که از تماس با آن ماده اجتناب نمایید.
مرطوب‌کننده و نرم‌کننده پوستی برای کنترل اگزما در کودکان
برای استفاده از مرطوب‌کننده بهترین زمان بعد از حمام کردن کودک است. بعد از خارج کردن فرزند خود از حمام بلافاصله آب اضافی کودک را با یک حوله یا دستمال نرم بگیرید. درحالی‌که پوست کودک شما هنوز مرطوب است، کرم مرطوب‌کننده یا لوسیون مرطوب‌کننده را به روی پوست کودک بمالید تا از رطوبتی که در حین حمام در پوست است محافظت نماید. استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده می‌تواند برای درمان اگزما مفید باشد. کرم مرطوب‌کننده از رطوبت پوست محافظت می‌کند و مانع از ایجاد خشکی می‌شود. ازآنجایی‌که اگزما مادر کودکان یک اختلال فردی است و همیشه یک روش درمان برای همه مؤثر نیست. به همین دلیل همیشه باید بهترین درمان رو برای کودک خود انتخاب کنید و قبل از استفاده از هر نوع کرم یا پماد با پزشک خود مشورت نمایید.
کرم نرم‌کننده حاوی اوسرین ثمین مخصوص پوست خشک
کرم نرم‌کننده سرین ثمین مخصوص پوست‌های خشک و آسیب‌دیده می‌باشد. فاقد رنگ و عطر است که برای پوست‌های حساس بسیار مناسب است. برای درمان هرگونه خشکی پوست از متوسط تا شدید به کار می‌رود. ماده مؤثره این کرم اوسرین است که باعث ایجاد لایه است چربی طبیعی درروی پوست می‌شود و در عمق لایه شاخی پوست نفوذ می‌کند و از رطوبت پوست محافظت می‌کند، مانع از خشک شدن پوست می‌شود. کرم نرم‌کننده اوسرین ثمین برای مراقبت‌های پوستی افرادی که دارای اگزما ما هستند بسیار مؤثر است. اینکه برای محافظت پوست حساس کودکان انتخاب خیلی خوبی است و از اگزما و درمانیت پوست کودک پیشگیری می‌کند.
کرم نرم‌کننده اوسرین و اوره ۵ درصد ثمین
کرم نرم‌کننده اوسرین و اوره پنج درصد ثمین برای پیشگیری و مراقبت از عوارض ناشی از پوست‌های خشک می‌کند. برای کسانی که دچار بیماری اگزما هستند کاربرد دارد. همان‌طوری که می‌دانید خشکی پوست به دلیل از دست دادن رطوبت پوست می‌باشد و در این صورت انعطاف‌پذیری پوست کاهش می‌یابد و خشکی، پوسته‌پوسته شدن، خارش و ترک در پوست ایجاد می‌شود. ویژگی‌های کرم نرم‌کننده اوسرین و اوره ۵ درصد:
- به دلیل نداشتن عطر برای پوست‌های حساس اطفال و نوزادان قابل‌استفاده است.
- مناسب درمان خشکی پوست متوسط تا شدید می‌باشد.
- نرم‌کننده و مرطوب‌کننده پوست‌های خشک بدون ایجاد حساسیت پوستی است.
پماد التیام‌بخش اگزما کودکان
کرم‌های التیام‌بخش پوست کودکان یک محصول مؤثر در درمان علائم اگزما در کودکان می‌باشد. این کرم‌ها با ایجاد یک بافت نرم و ملایم روی پوست کودک باعث آب‌رسانی خوب پوست، رفع خشکی پوست، رفع خارش و سوزش پوست می‌شود. این نوع کرم‌ها و پمادها باعث رفع قرمزی و التهابات پوستی می‌شود و پوست آسیب‌دیده را ترمیم و بازسازی می‌کند. درنهایت کمک به رفع علائم اگزما و درمانیت آتوپیک می‌کند.
کرم کالاندولا
کرم کالاندولا از مشهورترین کرم‌ها پمادهای ضدالتهاب می‌باشد. ماده موثره این کرم عصاره گیاه گل همیشه‌بهار یا کالاندولا که یکی از رایج‌ترین گیاهان دارویی می‌باشد. عصاره این گیاه اثر ضدالتهابی برای رفع علائم مربوط به بیماری اگزما در کودکان دارد. کرم کالاندولا تأثیر مثبتی درد ایجاد سلول‌های جدید دارد و باعث بازسازی و بهبود التهاب پوست و تقویت گردش خون در آن ناحیه می‌شود استفاده از کرم کالاندولا برای درمان و پیشگیری از شدت درمانیت آلرژیک و اگزما در کودکان بسیار مفید است. فواید کرم کالاندولا عبارت‌اند از:
- باعث کاهش التهابات پوستی ناشی از اگزما و یا عوامل آلرژی‌زا و نیش حشرات
- بهبود گردش خون در پوست دچار التهاب
- برای درمان ادرار سوختگی نوزاد
- برای بهبود التهاب پوست ناشی از سوختگی با بخارآب یا آب جوش و …
- مؤثر در رفع خشکی پوست و ترک‌های پوستی
- کاهش علائم درمانیت و اگزما در کودکان
- باعث‌ترمیم و التیام پوست آسیب‌دیده می‌گردد
استفاده از آب گرم و تشدید اگزما در کودک
تغییرات دمای آب باعث تشدید اگزما پوست می‌شود مثل داغ شدن و یا سرد شدن بدن کودک که به‌عنوان یک محرک علائم اگزما شناخته‌شده است. حمام کردن کودک باید در زمان خیلی کوتاه انجام شود. در زمان استحمام کودک استفاده از آب داغ ممنوع است. به این دلیل که آب داغ باعث تغییر دمای پوست و همچنین افزایش علائم اگزما می‌گردد.
استفاده از لباس‌های نخی
همان‌طوری که اشاره شد باید پوستی که دچار اگزما است را از عوامل تحریک‌کننده محافظت نماییم یکی از این علائم استفاده از لباس‌ها با الیاف مصنوعی و سخت می‌باشد. یکی دیگر از روش‌های درمانی و کنترل اگزما در کودکان استفاده از لباس‌های نخی که الیاف طبیعی دارند، است. لباس‌های نخی با الیاف طبیعی کمترین حساسیت را در پوست ایجاد می‌کند.
حذف عوامل آلرژی‌زا
برخی عوامل باعث ایجاد آلرژی و تحریکات پوستی می‌شوند. این عوامل و مواد غذایی برای همه کودکان به یک‌شکل نیست و ممکن است برخی عوامل روی عده‌ای از کودکان مؤثر باشد و برای کودکان دیگر تأثیری نداشته باشد. مواد تحریک‌کننده عبارت‌اند از:
- عطرها و رایحه‌ها
- نمک حمام و یا مایع شستشوی پوست
- صابون‌های سخت
- دمای بسیار گرم یا بسیار سرد حمام
- مواد غذایی آلرژی‌زا
پیشگیری از اگزمای کودکان
اگر بیماری اگزما در کودکان کنترل و درمان نگردد روی سلامت کودک و کیفیت زندگی آن تأثیر می‌گذارد. عدم درمان بیماری اگزما باعث ایجاد عفونت‌های پوستی و زخم‌های دردناک می‌شود. خارش پوست توسط کودک ممکن است یک تجربه خیلی ناراحت‌کننده باشد. علائم مربوط به اگزما می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی‌های جسمی و ایجاد اختلال در خواب و همچنین تأثیر روی زیبایی و ارتباطات کودک شما داشته باشد. درمان و کنترل به‌موقع و مناسب می‌تواند باعث احساس سلامتی در کودک شما گردد و درنهایت کودک می‌تواند روی فعالیت‌های خود ازجمله یادگیری و بازی تمرکز بیشتری داشته باشد.
نتایج برخی تحقیقات پژوهش‌های جدید بر این مبنا است که کنترل بیماری ایدز اگزما در کودکان می‌تواند مزیت‌های دیگری مثل پیشگیری از آلرژی‌های غذایی را به همراه داشته باشد. همان‌طور که می‌دانیم پوست سالم به‌عنوان یک مانع برای بدن عمل می‌کند و مانع از ورود مواد غذایی آلرژی‌زا تا از طریق پوست می‌شود.
به‌علاوه از سیستم ایمنی بدن کودک را محافظت می‌کند. اگر اگزما کنترل و درمان شود منجر به عملکرد بهتر پوست در مقابل آلرژی‌های مواد غذایی می‌شود. اگر پوست کودک شما در اثر خارش و یا هر علت دیگری زخمی شده باشد آلرژن‌های مواد غذایی به‌راحتی وارد بدن و باعث ایجاد اختلال در سیستم ایمنی می‌گردد.
چه کودکانی مستعد اگزما پوستی هستند؟
اگر در خانواده شما بیماری‌هایی مثل آسم، انواع مختلف آلرژی مواد غذایی و حساسیت‌های فصلی دیده می‌شود احتمال بروز بیماری‌های پوستی کودکان بیشتر است. به این دلیل که عوامل این بیماری از طریق ژنتیک از والدین به فرزندان منتقل می‌شود و کودکان این خانواده‌ها مستعد ابتلا به بیماری اگزما در کودکان هستند. نتایج تحقیقات بر این اساس است که نیمی از کودکانی که دچار بیماری اگزما هستند در بزرگ‌سالی آلرژی‌های فصلی دارند. برخی عوامل محیطی مثل استرس و یا تغییر دمای شدید می‌تواند باعث بروز اگزما گردد. از بین هر ۱۰ کودک یک کودک به اگزما مبتلا می‌شود. علائم اگزما در کودکان معمولاً در چند ماه اول زندگی و قبل از اینکه کودک ما ۵ ساله شود دیده می‌شود. خبر خیلی خوب این است که برخی کودکان مبتلابه اگزما در دوران نوجوانی بهبود می‌یابند.
سؤالات رایج
آیا اگزما در نوزادان درمان قطعی دارد؟
اگزما در کودکان معمولاً قبل از ۵ سالگی بروز پیدا می‌کند. درمان قطعی ندارد ولی گاهی با به کاربردن روش‌های کنترل علائم و عوامل تحریک‌کننده باعث کنترل بیماری اگزما گردید. برخی مواقع این بیماری در دوران نوجوانی رفع می‌شود. درمان قطعی ندارد و بیشتر روش‌های کنترلی معرفی‌شده است.
آیا اگزما در نوزادان وراثتی است؟
اگزما در کودکان و نوزادان ممکن است وراثتی باشد. اگر این بیماری در خانواده دیده شود و یا یکی از والدین این بیماری را داشته باشند احتمال بروز این بیماری در کودک آن‌ها است.
برای رفع خارش اگزمای کودکان چه باید کرد؟
همواره سعی کنید که مانع از خاراندن پوست شوید. خارش پوست ناحیه اگزما باعث تحریک پوست آن ناحیه می‌شود شود و منجر به ایجاد زخم و عفونت می‌گردد. بهتر است که:
ناخن کودک‌ها را مرتب کوتاه کنیم و لبه‌های ناخن را به آن بکشید که نرم شود.
در بعضی مواقع توصیه به استفاده از دستکش‌های محافظ می‌شود.
از لباس‌های آستین‌بلند برای کودکان استفاده کنم به این دلیل که درآوردن لباس‌ها برای کودک بسیار سخت است و مانع از خاراندن پوست می‌شود.
آیا خشکی پوست نشان‌دهنده اگزما پوستی است؟
خشکی پوست همیشه نشانه اگزما نیست. ولی در نظر داشته باشید که خشکی پوست باعث ایجاد خارش در پوست می‌گردد. اگر رطوبت پوست کاهش یابد و پوست خشک باشد مستعد است.
