مهمترین علل ایجاد عفونت ریه و راه درمان آن چیست؟

عفونت ریه زمانی اتفاق می‌افتد که کیسه‌های هوا یا همان شش‌ها پر از چرک و مایعات شود که نتیجه آن به سختی نفس کشیدن و درد در قفسه سینه همراه با سرفه‌های مزمن است.

برخی از انواع عفونت ریه شامل ذات الریه، برونشیت و برونشیولیت است. این شرایط به طور معمول توسط باکتری‌ها و ویروس‌ها ایجاد می‌شود. بسیار نادر است که عفونت ریه، توسط قارچ ایجاد شده باشد، اما ممکن است در مواردی قارچ هم از علل ایجاد عفونت ریه‌ها باشد. عفونت‌های قارچی به طور کلی در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند شایع‌تر است.

اگر عفونت قفسه سینه شما ناشی از ویروس باشد، آنتی بیوتیک ها مؤثر نیستند. در عوض، درمان شما برای کاهش علائم، تا زمانی که شروع به بهبودی کنید متمرکز خواهد بود.

در این مقاله کافه نبض درباره بیماری عفونت ریه و روش های متفاوت درمان آن و عوامل ایجاد این بیماری خطرناک بیشتر برای شما خواهیم گفت. با ما همراه باشید.

منظور از عفونت ریه چیست؟

عفونت قفسه سینه نوعی عفونت تنفسی است که قسمت تحتانی دستگاه تنفسی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. دستگاه تنفسی تحتانی شامل لوله تنفسی، نایچه و ریه‌ها است. دو نوع شایع عفونت قفسه سینه، برونشیت و ذات الریه است. عفونت‌های قفسه سینه می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.

عفونت ریه چه علائمی‌ دارد؟

به طور کلی علائم عفونت قفسه سینه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• سرفه سینه (مرطوب یا بلغمی)
• خس خس
• سرفه کردن مخاط زرد یا سبز
• احساس تنگی نفس
• ناراحتی در سینه شما
• تب
• سردرد
• درد و دردهای عضلانی
• احساس خستگی یا خستگی

علائم مکرر : تب، تنگی نفس، سرفه مولد، تغییرات مخاط

علائم نادر : درد قفسه سینه، سیانوز

بیماری‌های مسبب بروز عفونت ریه

افراد مبتلا به COPD (سی او پی دی)(بیماری انسداد ریوی مزمن) به دلیل کاهش توانایی در پاکسازی باکتری‌ها، گرد و غبار و سایر آلاینده‌ها در معرض خطر بیشتری برای عفونت ریه هستند. داشتن COPD همزمان با عفونت ریه می‌تواند علائم COPD شما را به شدت تشدید کرده و تنفس را بسیار دشوارتر کند. همچنین ممکن است منجر به عوارض جدی دیگری شود که به طور بالقوه به ریه ها آسیب برسانند. بنابراین؛ در صورت عدم درمان حتی تهدید کننده زندگی نیز هستند. چنین عوارضی شامل موارد زیر است:

• آمفیزم
• آبسه
• سپسیس

پنومونی یا التهاب ریه

ذات الریه عفونت یک یا هر دو ریه است که در اثر باکتری، ویروس یا قارچ ایجاد می‌شود. این یک عفونت جدی است که در آن کیسه‌های هوا از چرک و مایعات دیگر پر می‌شوند.

*ذات الریه لوبار(Lobar Pneumonia) یک یا چند بخش (لوب) از ریه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

*ذات الریه برونش (که به آن برونکوپنومونی bronchopneumonia نیز گفته می‌شود) بر روی بخش‌های موجود در هر دو ریه تأثیر می‌گذارد.

ذات الریه

ذات الریه عفونتی است که کیسه‌های هوا را در یک یا هر دو ریه ملتهب می‌کند. کیسه‌های هوا ممکن است از مایع یا چرک (مواد چرکی) پر شوند و باعث سرفه همراه با بلغم یا چرک، تب، لرز و تنفس دشوار شوند. ارگانیسم‌های مختلفی از جمله باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها می‌توانند باعث ذات الریه شوند.

برونشیت

برونشیت التهاب غشای مخاطی لوله‌های برونشیت است که هوا را به ریه‌ها منتقل می‌کند. افرادی که برونشیت دارند غالباً مخاط ضخیم شده را سرفه می‌کنند که می‌تواند تغییر رنگ دهد. برونشیت ممکن است حاد یا مزمن باشد.

برونشیت حاد اغلب در اثر سرماخوردگی یا عفونت تنفسی دیگر ایجاد می‌شود. برونشیت مزمن، یک بیماری جدی‌تر، با تحریک یا التهاب مداوم در مخاط لوله‌های برونش است، که اغلب به دلیل استعمال سیگار ایجاد می‌شود.

آنفلوانزا

آنفلوانزا یک عفونت ویروسی است که به سیستم تنفسی شامل بینی، گلو و ریه‌ها حمله می‌کند. آنفلوانزا معمولاً flu نامیده می‌شود، اما همان ویروس‌های آنفلوآنزای معده که منجر به اسهال و استفراغ می‌شوند، نیست.

علت ایجاد عفونت ریه بعد از عمل جراحی چیست؟

خطرات مرتبط با اقدامات جراحی شامل عوارض ریوی است. این عوارض ریوی می‌تواند شدید، و در بعضی موارد حتی کشنده باشد. برخی روش‌های جراحی به احتمال زیاد با عوارض ریوی همراه است، از جمله عمل در ریه‌ها، قلب و بالای شکم.

چگونه می‌توان عفونت ریه ها را تشخیص داد؟

پزشک ابتدا از علائم شما سؤال می‌کند. ممکن است در مورد شغل، مسافرت اخیر یا قرار گرفتن در معرض حیوانات از شما سؤال شود. سپس درجه حرارت بدن را اندازه گیری می‌کند و با استفاده از استتوسکوپ به قفسه سینه شما گوش می‌دهد تا صداهای آن را بررسی کند.

سایر روش‌های معمول برای تشخیص عفونت ریه عبارتند از:

• تصویربرداری، با اشعه ایکس قفسه سینه یا سی تی اسکن
• اسپیرومتری، ابزاری برای اندازه گیری میزان و سرعت ورود هوا به هر بار تنفس است
• پالس اکسی متری برای اندازه گیری سطح اکسیژن در خون شما
• گرفتن نمونه ای از مخاط یا ترشحات بینی برای آزمایش بیشتر
• سواب(SWAB) گلو
• شمارش کامل خون (CBC)
• آزمایش کشت خون

چگونه به عفونت ریه مبتلا می‌شوید؟

وقتی لوله‌های بزرگ برونش که هوا را به ریه‌های شما منتقل می‌کنند، آلوده می‌شوند. علت برونشیت بیشتر ویروس محسوب می‌شود تا باکتری. در واقع ویروس‌ها همچنین می‌توانند به ریه‌ها یا مجاری هوایی که به ریه‌ها منتهی می‌شوند حمله کنند. به این حالت برونشیولیت گفته می‌شود. برونشیولیت ویروسی معمولاً در نوزادان اتفاق می‌افتد.

عفونت‌های ریوی مانند ذات الریه معمولاً خفیف است، اما می‌تواند جدی باشد، به خصوص برای افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف یا بیماری‌های مزمن هستند، مانند بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD).

آیا عفونت ریه کشنده است؟

ذات الریه می‌تواند هر کسی را درگیر کند. اما برخی از آنها در معرض خطر ابتلا به عفونت شدید یا تهدید کننده زندگی هستند. به طور کلی، افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند، سیستم ایمنی ضعیف تری دارند یا بیماری یا عامل سبک زندگی دارند که ریه‌های آن ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

افرادی که در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به یک مورد جدی و تهدید کننده زندگی در ذات الریه هستند عبارتند از:

• کودکان کمتر از 2 سال
• بزرگسالان 65 سال به بالا
• افرادی که در بیمارستان بستری هستند، به خصوص اگر آنها را در یک دستگاه تنفس قرار داده اند
• افرادی که بیماری یا بیماری مزمن دارند، مانند آسم، بیماری انسدادی مزمن ریوی یا دیابت
• افرادی که به دلیل بیماری مزمن، شیمی‌درمانی یا پیوند اعضا، سیستم ایمنی ضعیفی دارند
• کسانی که سیگار می‌کشند

ذات الریه عفونت ریه است که می‌تواند کشنده باشد. باعث می‌شود کیسه‌های هوا در ریه ها ملتهب شده و از چرک و مایعات پر شوند. انواع مختلف پنومونی بر شدت آن تأثیر می‌گذارد.

آیا عفونت ریه خطرناک است؟

ذات الریه می‌تواند هر کسی را تحت تأثیر قرار دهد و به طور کلی، افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند، سیستم ایمنی ضعیف تری دارند یا بیماری یا عاملی در سبک زندگی خود دارند که ریه‌های آن ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

آیا عفونت ریه عامل سرطان و نارسایی ریه میشود؟

ذات الریه عفونت شایع ریه است و علت آن می‌تواند باکتری، ویروس یا قارچ باشد. ذات الریه می‌تواند خفیف باشد و فقط قبل از شروع فعالیت‌های طبیعی به یک هفته درمان نیاز دارد. همچنین ممکن است شدیدتر باشد و به چندین هفته درمان و ماندن در بیمارستان نیاز دارد.

اگر مبتلا به سرطان ریه باشید، شناسایی پنومونی دشوارتر است. بسیاری از علائم ذات الریه می‌تواند نشانه‌های سرطان ریه نیز باشد. هر کسی ممکن است به ذات الریه مبتلا شود، اما برخی از عوامل، احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهد. یکی از این عوامل سرطان ریه است. افراد مبتلا به سرطان ریه غالباً به ذات الریه نیز مبتلا می‌شوند.

برخی از داروهای شیمی‌درمانی می‌توانند باعث پنومونی شوند، و همچنین پرتودرمانی به ریه ها. ترکیب این دو احتمال ابتلا به بیماری ریوی غیر قابل برگشت را افزایش می‌دهد. بیش از ١۵٠,٠٠٠ نفر سالانه بر اثر سرطان ریه می‌میرند. عفونت‌هایی از جمله ذات الریه، دومین علت شایع در مرگ و میر در افراد مبتلا به سرطان ریه است.

چه عواملی باعث التهاب ریه‌ها می‌شود؟

پنومونی یا التهاب ریه هنگامی‌اتفاق می‌افتد که یک ماده تحریک کننده باعث التهاب کیسه‌های ریز هوا (آلوئول) در ریه‌های شما شود. این التهاب عبور اکسیژن از آلوئول‌ها به جریان خون را دشوار می‌کند. بسیاری از عوامل تحریک کننده، از قارچ‌های موجود در هوا گرفته تا داروهای شیمی‌درمانی، با التهاب ریه در ارتباط هستند. اما برای اکثر افراد، ماده خاص ایجاد کننده التهاب هرگز مشخص نمی‌شود.

علل پنومونی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• داروها
• قارچ و باکتری
• پرنده ها
• پرتودرمانی ها

چطور عفونت ریه را درمان کنیم؟

اگر ذات الریه ناشی از باکتری باشد، پزشک بیماری پنومونی را با داروی آنتی بیوتیک درمان می‌کند. در صورت ویروسی بودن، ممکن است داروی ضد ویروسی تجویز شود.

در مورد عفونت شدید، ممکن است به بستری شدن در بیمارستان نیاز داشته باشد. در بیمارستان، ممکن است درمان شامل آنتی بیوتیک‌های داخل وریدی، اکسیژن درمانی برای کمک به سطح اکسیژن و درمان‌های تنفسی برای از بین بردن ترشحات از ریه ها باشد.

لیست داروهای مؤثر در درمان سریع عفونت ریه

بیماران مبتلا به بیماری‌های ریوی مستعد ابتلا به عفونت‌هایی هستند که درمان آن با آنتی بیوتیک ها دشوار است. اکنون محققان دارویی کشف کرده اند که بیوفیلم Biofilm(زیست لایه) محافظ باکتری را تجزیه می‌کند تا آنتی بیوتیک ها وارد بدن شوند.

یک مطالعه جدید که به طور مشترک توسط دکتر ریموند آلان از مرکز تحقیقات بالینی NIHR و مرکز تحقیقات پزشکی NIHR انجام شد راهی برای بهبود اثر بخشی آنتی بیوتیک مورد استفاده در درمان عفونت‌های ریوی در بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن ریه پیدا کرده است.

این نتایج، که در مجله Microbiology منتشر شده است، نشان می‌دهد ترکیبی به نام D متیونین می‌تواند ماده چسبناک محافظتی را که به عنوان بیوفیلم احاطه شده است، تجزیه کند. کاهش مصرف آنتی بیوتیک یکی از اصلی ترین راه‌های جلوگیری از مقاومت به آنتی بیوتیک است. با مصرف دوزهای پایین تر، متیونین D می‌تواند به مبارزه با مقاومت آنتی بیوتیکی کمک کند.

از درمان گیاهی غافل نشوید

درمان‌های خانگی برای عفونت دستگاه تنفسی تکنیک‌های ساده و بدون دردسری است که به راحتی در خانه انجام می‌شود. ازجمله این موارد عبارتند از :

زنجبیل : برای مشکلات تنفسی، زنجبیل یکی از مؤثرترین درمان‌های خانگی است. خواص ضد ویروسی، ضد میکروبی و ضد التهابی زنجبیل به طور مؤثری با علل اصلی عفونت دستگاه تنفسی مقابله می‌کند. می‌توانید هر روز چند برشی از زنجبیل را با مقداری نمک بجوید. همچنین می‌توانید چای زنجبیل را با جوشاندن چند برش زنجبیل در آب بنوشید.

عسل : عفونت ریه در کودکان با مصرف عسل می‌تواند تسکین پیدا کند. بخار درمانی برای این کودکان توصیه نمی‌شود اما خواص ضد باکتریایی عسل می‌تواند به از بین بردن عفونت عامل باکتری کمک کند. می‌توانید آب لیمو را به یک لیوان آب گرم همراه با مقداری عسل اضافه کنید و این نوشیدنی را دو یا سه بار در روز به آن ها بدهید. همچنین می‌توانید دو قاشق عسل را در یک لیوان شیر به آن ها بدهید.

اکالیپتوس: برای تسکین درد ریه می‌توانید چند برگ اکالیپتوس را در مقداری آب بجوشانید و بخار آن را استشمام کنید. برای رفع گرفتگی بینی نیز می‌توانید مقداری روغن اکالیپتوس را نیز بو کنید.

درمان خانگی عفونت ریه

درمان‌های خانگی ممکن است به کاهش علائم عفونت قفسه سینه کمک کنند. این موارد را امتحان کنید:

• استفاده از از داروهای OTC مانند ایبوپروفن (Advil) یا استامینوفن (Tylenol) برای پایین آوردن تب و تسکین دردها و درد ریه
• استفاده از داروهای ضد احتقان یا خلط آور OTC برای سست شدن مخاط و سهولت سرفه
• حتما استراحت کافی داشته باشید.
• نوشیدن مایعات زیاد
• پرهیز از خوابیدن صاف هنگام خواب(شب ها از بالش‌های اضافی برای بالا بردن سر و سینه استفاده کنید)
• استفاده از مرطوب کننده هوا برای رفع سرفه و استفاده یا استنشاق بخار
• خودداری از استعمال سیگار، یا قرار گرفتن در اطراف دود سیگار یا سایر مواد تحریک کننده
• غرغره آب نمک و نشستن در آفتاب برای مدتی

پرهیز غذایی برای مبتلایان به عفونت ریه

از مصرف مواد غذایی همچون لبنیات، نمک زیاد، غذاهای سرخ شده، نوشیدنی‌های گازدار، سبزیجات صلیبی یا چلیپایی(کلم، شلغم، کلم بروکلیتربچه و…)، غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی(مرکبات، آب میوه، گوجه، قهوه‌، غذاهای پرادویه و سس)، کالباس و ازاین قبیل باید خودداری شود.

نکات پیشگیرانه از بروز عفونت ریه

با رعایت نکات زیر می‌توانید به پیشگیری از عفونت ریوی کمک کنید:

• از تمیز بودن دست ها به خصوص قبل از خوردن غذا یا لمس صورت یا دهان اطمینان حاصل کنید.
• یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید. این می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و ساخت آن کمک کند.
• واکسن بزنید عفونت‌های قفسه سینه می‌توانند به دنبال عفونت مانند آنفلوانزا که یک واکسن فصلی برای آن وجود دارد، ایجاد شوند.
• همچنین واکسن پنوموکوک را که محافظت در برابر ذات الریه را فراهم می‌کند، در نظر بگیرید.
• از استعمال سیگار و قرار گرفتن در معرض دود سیگار اجتناب کنید.
• اگر از قبل بیمار هستید، مرتباً دستان خود را بشویید و هنگام سرفه یا عطسه حتما دهان خود را بپوشانید.

سؤالات متداول